ሰለስተ ኣብያተ-ጽሕፈታት ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ዝርከብዎ ጥምሮ (ዳይራ/cluster) ብ8 መጋቢት 2015 ንዜናዊ ዕዮ ሰልፊ ዝምልከት ሰሚናር ኣካይዱ። እቲ ጥምሮ ንቤት ጽሕፈት ኣቦ መንበር፡ ቤት ጽሕፈት ወጻኢ ጕዳያትን ቤት ጽሕፈት ዜና ዘጠቓለለ ኢዩ።

ኣብ'ዚ ኣኼባ'ዚ ዝተሳተፉ ሓለፍቲ ኣብያተ ጽሕፈታት ጥምሮ፡ ሓው መንግስተኣብ ኣስመሮም፡ ሓው ወልደሱስ ዓማርን ሓው ተስፋይ ወልደሚካኤልን ኢዮም። ኣብ ርእስ'ዚ፡ ኣብ ዜናዊ መዳይ ናይ'ቲ ሰልፊ ዝነጥፉ ኣባላት ውን ተሳቲፎም። እቲ ዝነጥፍሉ መዳያት ድማ፡ ፈነወ ረድዮ፡ ፈነወ ተለቪዥንን ዩትዩብን፡ መጽሔትን ርእሰ-ዓቀጻትን ምድላው፡ ምምሕዳ መርበብ ሓበሬታ ኢንተርነት፡ ምትርጓምን ሓበሬታታት ምእካብን ዝኣመሰሉ ኢዮም።

ሓለፍቲ ኣብያተ ጽሕፈታት ናይ እንቋዕ ደሓን መጻእኩም መልእኽቲ ድሕሪ ምትሕልላፍ፡ ብዛዕባ'ቲ ቀዳማይ ዎርክሾፕ ናይ ዜና ዘካየዶም መጽናዕታዊ ሰነዳትን ኣመልኪቶም ብሕጽር ዝበለ ንኣኼበኛታት ንምዝኽኻር ዝሕግዝ መግለጺ ኣቕሪቦም። ኣብ ርእስ'ዚ ድማ፡ እዚ ዎርክሾፕ'ዚ፡ ስርሓት ዜና ኣብ ግብራዊ መዳይ ከመይ ነይሩ? ንምምሕያሹ እንታይ ክግበር ኣለዎን ዝብሉ ሕቶታት ተላዒሎም ለበዋታት ንምትሕልላፍ ምዃኑ ሓቢሮም።

እቲ ዎርክሾፕ፡ ሰልፊ ኣብ ዜናዊ ንጥፈታቱ ዝነኣድ ስርሓት ከምዘመዝገበ ድሕሪ ምቕማጥ፡ እዚ ማለት ግን ሕጽረት ኣይነበረን ንምባል ከምዘይኰነ ኣስሚርሉ። ካብ'ቲ ዝተጠቕሰ ሕጽረታት ድማ፡ ቤት ጽሕፈት ዜና ከም ትካል ብዙሓት ክማልኡ ዝግብኦም ሕጽረታት ከምዘለዉ ርእዩ።

ኣብ መዳይ ምምሕዳሩ ዘሎ ሕጽረት፡ ኣብ ምድላውን ምትርጓምን ጽሑፋት ዘሎ ዋሕዲ ናይ ሰባት፡ ኣፍልጦ ናይ ሳይበርስፐይስ ዘሎ ድኽነት፡ ኣብ ሓበሬታት ምእካብ ዝርአ ሸለልትነት ናይ ኣባላት ብዝርዝር ተዘሪብሉ።

ኣብ መወዳእታ፡ ኣኼበኛታት፡ ነዚ ሕጽረታት'ዚ ንምፍዋስ ዘኽእል ኢሎም ዝኣመንሎም ሓሳባትን ለበዋታትን ናብ መሪሕነት ሰልፊ ኣቕሪቦም። ከም'ዚ ዝኣመሰለ ንዜናዊ ስርሓትና ዝግምግሙ ዎርክሾፓት ድማ በብእዋኑ ክግበሩ ተላብዮም።

ኣኼባ ብኣቦ ወንበር ጨንፈር ኣቶ ዓንደብርሃን ዮውሃንስ ብእንቋዕ ደሓን መጻእኩም ብምባል ከፊትዎ፡ቦታ ኣኼባ ኣብቲ ልሙድ ወርሓዊ ጨንፈር ዝእከበሉ (Alle weltshaus Köln 77-79 D 50823 Köln) ኮይኑ፡ ኣቶ ዓንደብርሃን ዮውሃንስ ኣስዕብ ኣቢሉ ብኣጋጣሚ ንኣብ ሞንጎኦም ዝተረኽቡ ተሓዝ ገንዘብ ንኡስ ዞባ ሃገር ጀርመን ኣቶ የማነ ዘምላይን፡ኮምኡውን ኣቶ ገብረብርሃን ኣይጽገብ ኣብ 2014 ንጨንፈር ከለን ዳግመ ስርርዕ ኣብ ምግባር ልዑል ኣስተዋጽኦ ዘበርከቱ ብምንባሮም ንኣኬበኛታት ኣላልዩ፡፡ኣቶ ዓንደብርሃን ዮውሃንስ ብሕጽር ዝበለ መግለጺ ኣብዚ እዋንዚ ዝተኻየዱ ንጥፈታት ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ሓቢሩ፡፡ብተወሳኺ እቲ ኣብ ዕለት 13.02.15 ባህልዊ ምሸት ዝተኻየደ ብንጥፈት ጨንፈሮም ብዓወት ከምዝተደምደመ ገሊጹ፡፡

ብምቕጻል ኣጋጣሚ 8 መጋቢት ኣህጉራዊት መዓልቲ በዓል ደቂ ኣንስትዮ ብምምባራ ፡ነተን ንማዐርነተንን ንሃገራዊ ቃልሰንን ንምርግጋጽ ኢለን ኣብ ቃልሲ ዝተሰውኣ ደቂ ኣንስትዮ ናይ መስዋእተን ዝኽርን ፡ንተቀበልቲ ሕድረን ድማ ዮሃናን ክብል መልእኽቱ ኣማሓላሊፉ፡ብፍላይ ድማ ንኤርትራዊት ጓለንስተይቲ ኣብ ብረታዊ ቃልስና ማዕረ ኩሎም ደቂ ተባዕትዮ የሕዋታ ተሰሪዓ ዘርኣየቶ ትብዓትን ቆራጽነትን ሃገራዊ ናጽነት ኤርትራ ክዉን ክትገብር ኪኢላ፡ስለዚ ተቀበልቲ ሕድሪ ደቂ ኣንስትዮ ኤርትራ ነዚ ከም ውርሻ ተቐቢለን ንኹሉ መሰላት እተኽብርን፡ብማዕረ ኣብ ፖሎቲካዊ ጸጋታትን፡ፍልጠትካ ክብ ኣብ ምባል እትሕብሕብ ኤርትራ ንኽትከውን ዳግማይ ታሪኽ ምስራሕ ይድለ ስለዘሎ ኢድ ንኢድ ተታሓሒዝና ኣብ ቦታ ምልኪ ፍትሒ ዝሰፈና ኤርትራ ንኽንሃንጽ እቲ ግዜ ሕጂ ይሓተናሎሞ ሃየ ኩልና ኢደይ ኢድካ ኢልና ብሓባር ንቃለስ ኢሉ ኣቶ ዓንደብርሃን ዮውሃንስ መደርኡ ደምዲሙ፡፡

መድረኽ ናብ ኣቶ የማነ ዘምላይ ናይ ገንዘብ ሓላፊ ንኡስ ዞባ ሃገር ጀርመን ብምትሕልላፍ ብወገኖም ንዝብገስ ዘሎ ምዕብልናታት ጨንፈር ከለንን ከባቢኡን ኣሞጐሱን ኣታባብዑን ፡ ክሳብ ካልኣይ ጉባኤ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ክንገብሮም ዘሎዉና ሰርሓትን ገቡኣትን ብስፍሕ ዝበለ መብርሂ ሂቡን ገሊጹን፡፡ኣስዒቡ ኣቶ ገብረብርሃን ኣይጽገብ ብወገኑ ኣባታዊ ምኽርን ናይ ብሓቂ ተቐበልቲ ሕድሪ ክኾኑን ንዲክታቶራዊ ስርዓት ኢሳያስ ኣዊዲቕካ ካልኦት ዲክታቶራት ንኸይፍጠሩ ከሎጌና ተወዲብካ ምጽናሕ ንዘይተደልየ ምዕብልናታት ክትዓግቶ ስለ ዝክኣል ኩልሻዕ ጥንቁቃት ኼንና ምጽናሕ ከድልየና እዩ ኢሎም፡ ፍትሒ ምስ ዝህሉ ጥራይ እዩ ምዕቡል ሕበረተሰብ ክጥረ ዝኽል እሞ ትኩራት ኩኑ እዮም ዘበልዎም ፡፡

ኣኼባ ንዝቀረቡ ሕቶታት ብኣዕጋቢ መልስታት ተሰንዮም ፡ለበዋታት ብምቅባል ብዝኽሪ ሰማእታት ተዛዚሙ፡፡

ኤርትራውያን ተቐማጦ በይ-ኤርያ ካብ ኵለን ከተማታት ተጓዒዞም ዝተሳተፍዎ ድርብ በዓል ብ7 መጋቢት 2015 ዓ.ም.ፈ ኣብ ከተማ ኦክላንድ ካሊፎርንያ ብኽብሪ ተዘኪሩ ኣምስዩ። እቲ በዓል ብሓልዮት እቲ ንዅሎም ኤርትራውያን ዘጽልል “ማሕበር በይ-ኤርያ ኤርትራውያን ንዲሞክራስያዊ ለውጢ” ዝተዳለወ እዩ ነይሩ።

ኣቦ መንበር ኣካያዲ ቦርድ ማሕበር ኣቶ ኤፍረም ናይዝጊ ንተሳተፍቲ እንቋዕ ነዚ ድርብ በዓል ብሓደ እዋን ብሓባር ክንዝክርን ከነብዕልን   ኣብቅዓና ብምባል መድረኽ ድሕሪ ምኽፋቱ፡ ቅደም ተኸተል ናይ ተዳልዩ ዘሎ መደብ ብዝርዝር ሓቢሩ።  ኣቶ ኤፍረም ኣብ መግለጺኡ፤ ንታሪኻዊ ቃልስታት ደቀንስትዮ ዓለም ብሓፈሻ፣ ንቓልስታት ደቅንስትዮ ኤርትራውያን ድማ ብፍላይ ኣባል ቦርድ ዝዀነት ወይዘሮ ፍረወይኒ ገርጊሽ ኣብ ክንዲ ቦርድ ቃል ከተቕርበልና እያ ኢሉ።  ካብኣ ቀጺሉ ድማ ገዲም ተቓላሳይ ኣቶ ተስፋይ ወልደሚካኤል (ደጊጋ) ብዛዕባ ኵናት ተጎርባ መግለጺ ክህበና ብዝሓተትናዮ መሰረት ተቐቢሉ ኣብ መንጎና ክርከብ ምኽኣሉ ከየመስገንክዎ ክሓልፍ ኣይደልን ኢሉ። ብምቕጻል ነዚ በዓል ዝምልከት መግለጽን ግጥምታትን’ውን ክቐርብ’ዩ። ድሕሪኡ ናይ ባህሊ መደብ ክቕጽል’ዩ ብምባል ሓበሬታኡ ዛዚሙ።

ድሕሪ"ዚ ወይዘሮ ፍረወይኒ ገርጊሽ  ንእህጉራዊ መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮ ብምዝካር ንቃልሲ ኤርትራውያን ደቂ ኣንስትዮን ዝገጥመን ሽግራትን፡ ክካየድ ዝግባኦ ቃልስን ዝርዝር መግለጺ ኣቕሪባ።

ዕላዊ ዝርዝር ጸብጻብ ናይቲ በዓል ብኽፍሊ ዜና ናይቲ ማሕበር ክወጽእ ስለዝዀነ ንዕኡ ዝግደፍ ምዃኑ እናሓበርና፣ እዚ ኣብዚ ወጺኡ ዘሎ ግን ከምተሳተፍቲ ናይቲ በዓል ብመንጽርና እነቕርቦ ዘለና ጽማቝ ሓበሬታ ምዃኑ ነዘኻኽር። ኣቶ ተስፋይ ደጊጋ ዘቕረቦ ቃል ንታሪኽ ቃልስታት ደቀንስትዮ ዓለምን ኤርትራውያንን፣ ከምኡ’ውን ንታሪኽ ኵናት ተጎርባ ዝሕብር ኣገዳሲ ትሕዝቶ ስለ ዘለዎ ከምዘለዎ ቀጺልና ነቕርቦ።

“ዝኸበርኩም  መሪሕነትን ኣባላትን በይ ኤርያ ኤርትራውያን ንዲሞክራስይዊ ለውጢ

ክቡራት ኣሓትን ኣሕዋትን ተሳተፍቲ በዓል

እዚ ንዝኽሪ ኣህጉራዊ  መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮን፡ ንዝኽሪ ኲናት ቶጎሩባን እነካይዶ ዘሎና በዓል ምኽንያት ብምግባር፡ ንኩሉ ክህልወኩም ዝኽእል ዕዮታት ኣወንዚፍኩም፡ ንድምቀት እዚ ዕለት'ዚ ምፍዋይኩም፡ እናመስገንኩ፡ ኣብዚ ዕለት'ዚ ቃል ክህብ ንዝተዋህበኒ ዕድል ኣመልኪተ ልዑል ኣኽብሮትን ምስጋናን ከመሓላፍ እፈቱ።

ርግጽ፤ እዚ ዕለት'ዚ ክቡር ዕለት'ዩ ከብሎ ዝኽእል ድርብ ምኽንያታት ኣለዎ። ብሓደ ሸነኽ ኣህጉራዊ መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮ እዩ። ብፍላይ ንዓና ከም ኤርትራውያን፡ ደቀ ኣንስትዮና፡ ስለ ጾታውን ፖሊቲካውን ወጽዓኤን ጥራይ ዘይኰነስ፡  ንመላእ ህዝቢ ኤርትራ  ካብ መግዛእቲ ንምንጋፍ፡ ሰፍ ዘይብል ሓላፍነት ተሰኪመን፡  ከም መላእ ህዝበን ናይ ኤርትራ ሃገራዊ ናጽነት ምርግጋጽ ዘብቅዓ ምዃነን እዩ። ከምቲ ናይ'ዚ በዓል'ዚ ጭርሖ ዝእምቶ፡ "ብዘይ ተሳትፎ ደቂ ኣንስትዮ ዝዕወት ቃልሲ የልቦን"። ብዘይከአን ናጽነት ኣይምተረጋገጸን፡ ብዘይከአን ድማ ናይ ሕጂ ቃልሲ ስለ ዲሞክራስን ፍትሕን ክዕወት ኣይክእልን እዩ። ደቂ ኣንስትዮ ኤርትራ ኣብቲ ውሽጣዊ ቃልሲ እውን እንተዀነ፡ ንጾታዊ ፍትሒን ማዕርነትን፡ ንመሰል ምውዳብ፡ ንኣቓልቦ ጉዳይ ደቂ ኣንስትዮ ኣብ ሕብረተሰብ ተቓሊሰን፡ ቀሊል ዘይበሃል ዓወታት ኣረጋጊጸን እየን።  ኣብ ሰራዊት ከቢድን ፈኲስን መሳርያታት ዓጢቐን ኣብ ቅድመ ግንባር ውዒለን፣ ኣብ ከተማዊ ደባይ ስርሒት ቅያታት ኣርእየን፡ ኣብ ትምህርቲ ኰነ ክንክን ጥዕና ልዑል ኣበርክቶ ወፍየን፡ ኣብ ኲናት ሰንኪለን ልዕሊ ኩሉ ድማ ትንፋሰን ብምሃብ እቲ ዝለዓለ ክፍሊት መስዋእቲ ከፊለን፡ ኰታ ኣብ ክሉ ጽፍሕታት ሕብረተሰብና፡ መንነተን ኰነ ብቕዓተን ኣረጋጊጸን ኤርትራ ካብ መግዛእቲ ሓራ፡ ልዑላዊት ሃገር ንኽትከውን ኣብቂዐን እየን።

ምስ'ዚ ኩሉ ጅግንነት ድማ ደቂ ኣንስትዮ ኤርትራ፡ እቲ ንወዲ ሰብ ይበጽሖ'ዩ ዝበሃል ፈተነታት በጺሕወን፡ እዩ። እወ፤ ናጽነት ሃገር ተረጋጊጹ፡ ህዝቢ ኤርትራ ብሓፈሻ ደቂ ኣንስትዮ ድማ ብፍላይ ዋጋ ቃልሰን ዝፍደያሉ መድረኽ ኣቲና ኣሎና ተባሂሉ እዩ። ከም ሰበን፡ ደጊም ናብ ራህዋን ሰላምን ከንማዕዱ ኢና ዝብል ትጽቢት ሰፊኑ እዩ። የግዳስ፡ እቲ ትጽቢት ተጣሒሱ፡ እቲ ተስፋታት ተሃሪሙ ሕልምታትን መብጽዓታት ሰውራን እውን በብመድረኹ ክጥለም ተራእዩ እዩ።  ሕልምታት ምስ ተጠልመ፡ ዓዲ ናብ ሰፋሕ ቤት ማእሰርቲ ምስ ተቐየረትከ? መጀመርያ ዝተጐድኣ ደቂ ኣንስትዮ እየን። ካብተን ቀዳሞት ህሱያት ኰይነን ዋጋ ዓስበን ዘስተማቕራሉ ሃዋህዉ ኣይተከፍተልንን። ብኣንጻሩ ምስ ሓያሎ ኣሕዋተን፡  ንስቓየ-መርመራ ተሳጢሐን፡  ኣብ ኣብያተ ማእሰርቲ ተዳጒነን፡ ካብ ዝፈትዋኦም ቤተሰበን ክፍለያ ተገዲደን፣ ኣብ ዓቢ ሽግር ወዲቐን እየን። ግን'ከ እቲ ሽግ ናይ ምቅዋም ኣይጠፍአን። ምቅዋም ጀሚረን እየን። ካብ ምልኪ ምህዳም ምርኡይ ናይ ተቓውሞ ምልክት ነይሩ። ደቂ ኣንስትዮ ኤርትራ፡ ኣብ ውሽጢ ሃገር ዝካየድ መስርሕ ተቓውሞ ኣለዋኦ። ኣብ ስደት እንተኸድካ? ኣብኡ ኣለዋ፣ ኣብ ኣጻምእ? ኣብኡ ኣለዋ፣ ኣብ ባሕሪ? እንተ ክሰግራ እንተ ክጥሕላ ኣብኡ'ውን ኣለዋ፣ ምስ ህጻናተን እዃ ደእ፣  ንሓደጋታት ነጋዶ ደቂ ሰብ ተሳጢሐን እየን። ክፋል ኣካላተን ተሸይጡ'ዩ። ብዝያዳ ድማ ወዲ ተባዕታይ ከይኑ ዘይገጠሞ ተዋሳኺ ሽግራት ዓመጽ ኣብ ልዕሌን  ነይሩ እዩ። ምስ'ዚ ኩሉ ሽግራት ግን ህጻናት ደቀን ካብ ሓደጋ ክሓብእን ክዕንግላን ነይርወን። ካብ ጾታዊ ዓመጽ ክድሕና ዝይዳ ቃልሲ ከካይዳ ነይርወን።  እዚ ዕለት'ዚ እምበእር፡ ነቲ ኩልና እውን ጌና ሓራ ዘይወጸናሉ፡ ካብ ባህልን ማሕበራዊ ክውንነትን ዝተወርሰ ኣሉታትና ሰጊርና፡ ከብሪ ደቂ ኣንስትዮና፡ እንዝክረሉን፡ ጉዳይ መላእ ሕብረተሰብ ምኳኑ ኣሚንና ብሓድሽ ንያት ንሓድሽ ዕማም እንዋፈሩሉ ዓቢ ዕለት እዩ። 8 መጋቢት ክትዝከር ትንበር።

በቲ ካልእ ሸነኹ፡ እዚ ዕለት'ዚ ምስ መዓልቲ ደቀ ኣንስትዮ፡ ተሳንዩ ዝመጽእ ዘሎ፡ ንኲናት ተጐርባ እንዝከረሉ ዕለት ምዃኑ፡ ድርብ ክብሪ  ይህቦ እዩ። ክልቲኡ ናይ ቃልሲ፤ ክልቲኡ ናይ መሰል፣ ናይ ሰብኣዊ ክብሪ ተወፋይነት ዘርኢ ብምዃኑ ድማ ንደለይቲ ፍትሒ ዓቢ መነሃርያ'ዩ ከብለና ይኽእል እዩ።

ተጎሩባ፡ ኣብ ታሕታይ ባርካ ዝርከብ ቦታ እዩ። እቲ ኩናት ስሙ ካብቲ ቦታ እዩ ወሪስዎ፡። ኣብ ታሪኽ ህዝቢ ኤርትራ ድማ ኣብ ምጅማር ቃልሲ ኤርትራ ኣብ መጀመርያ ስሳታት፡ ክልተ ቦታታት ብግኑን ይዝከራ እየን። እታ ሓንቲ ጎቦታት ኣዳል እያ። ጀማሪ ሰውራ ሓምድ ኢድሪስ ዓዋተ ናይ መጀመርያ ጥይት ብምትኳስ ምጅማር ቃልሲ ንናጽነት ኤርትራ ዘበሰረላ ቦታ እያ። እታ ካልኣይቲ ድማ ተጎሩባ እያ። ምስ ስሩዕ ሰራዊት ኢትዮጵያ ናይ መጀመርታ ዕዉት ኩናት ዝተኻየደላ ቦታ እያ።  ከምዚ ሎሚ ቅድሚ 51 ዓመታት፡ ብ15 መጋቢት 1964፡  ተጋደልቲ ኤርትራውያን  ኣብ ትሕቲ መሪሕነት መሓመድ ዓሊ ኢድሪስ (ኣቡ ርጀላ) ኣብ'ዚ ቦታ'ዚ ዓሪዶም  ኣንጻር ጦር ሰራዊት ዝገጠሙሉ ዕለት እዩ። እወ፤ ቅድሚኡ ኣንጻር ጸላኢ ዝተኻየደ ውግኣት ነይሩ እዩ። ኣብቲ ግዜ'ቲ ምስቶም ብፊልድ ፎርስ ዝፍለጡ ዝነበሩ ሓይልታት እዩ ዝነበረ። ሰውራ እናዓበየ ይጐዓዝ ምህላዉ ዝተገንዘበ  ዘውዳዊ ስርዓት ኢትዮጵያ ግን፡ ድምጽማጹ ንከጥፍኦ ብምህቃን፡ ሓይሊ ጦር ሰራዊት ኣኽቲቱ እዩ ከጥቅዕ ፈቲኑ። ምስ ጦር ሰራዊት ኢትዮጵያ ናይ መጀመርያ ግጥምያ ከይኑ፡ ጦር ሰራዊት ብዕጥቅን ሓይሊ ሰብን ዝበዝሕ እኳ እንተነበረ፡ ከምቲ ዝኣመቶ ኣይተዓወተን። እዚ ድማ ጉዳይ ሰውራ ኣብ ኤርትራ ቀጻሊ ምኻኑ ምልክት ሂቡ ጥራይ ዘይኰነስ፡ ክሳብ ኣህጉራዊ ተፈላጥነት ዝረክብን ኣብ መወዳእታ ዓወት ዝጓንጻፍን፡ ሰረት ክኸውን ዝበቕዐ ታሪካዊ ተረኽቦ እዩ።

ሕጂ  ኣገዳስነቱ ንዓና፡ ከም መዓልቲ ሓርበኛታት ኤርትራ ብምዝካር፡ ከምህ ዘይብል ቃልሲ ንፍትሒ ምክያድ ስለ ዝህግዘና እዩ።  ነዚ ዕለት'ዚ ክንዝክር እንከሎና፡ ንጅግንነት ናይቶም ኣብኡ ዝወዓሉን፡  ብድሕሪኦም በብመድረኹ እናሰዓቡ ቅያታት እናሰርሑ፡ ናብ ዓወት ዘብጽሑና ኩሎም ኤርትራውያን ተቓለስቲ ንምዝካርን፡ ንክብሪ ስዉኣትን ስንኩላትን ኤርትራ ሰላምታ ንምሃብን እዩ።

ርግጽ'ዩ፡  ገለ ካብቶም፡ ብ1964 መንእሰያት ኰይኖም ዝተቓለሱ ኣብ ናይ ቃልሲ ዕድመና እውን ዘርከብናሎም ኣለዉ። ብወገነይ  ናይታ ኲናት መራሒ ዝነበረ ኣቡ ሪጀላን ኣብታ ኲናት ከም ተራ ተጋዳላይ ኰይኑ ዝተዋግአ ዕስማን ኣቡ ሃመድን እዝክር። ከምዚኦም ዝበሉ ተቓለስቲ ካሳብ ልዕሊ ስሳታት ዝበጽሑ፡ ዕጥቆም ከይፈትሑ ክፉፎም ከየውረዱ ዝተቓለሱ እዮም። ኣብ ግዜ እርጋኖም ናጽነት ተረኺቡ ክሳብ ሰማንያታት ዝበጽሑ ድማ በቲ ህልዊ ስርዓት ኤርትራ ከም ሰቦም ዝተጠልሙ እዮም። ዲክታቶርያዊ ስርዓት ዝዀነ ይኹን ኣልዮት ክገብረሎምስ ይትረፍ፡ ከም ሓርበኛታት ከፈልጦም እውን ስለ ዘይበቕዐ፡ ከም ተራ ሰባት ኣብ ሃገር ሱዳን ተሰዲዶም ኣብ ከቢድ ናይ መነባብሮ ጸገማት ዝጸንሑ  እዮም። ናይ ተጐርባ ጅግና፡ መሓመድ ዓሊ ኢድሪስ (ኣቡርጀላ) ብ2010 ዓሪፉ። ኣምላኽ ኣብ ሑቕፉ ይቀበሎ።

ዝኸበርኩም ተሳተፍቲ፡ ናጽነት ኤርትራ ሂይወት ተኸፊልዎ እዩ። ክቡር ህይወት፡ ምእንቲ ኤርትራ ከም ልዑላዊት ናጻ ሃገር ጠጠው ክትብል። ክርህዋ፣ ኤርትራዊ ዜጋ ከይነዓቕ ከይበሳበስ፣  ከይደኪ ከይጠሚ፣ ከም ድላዩ ክሓስብ፣ ናብ ዝማእምኦ ክንቀሳቐስ፣ ኣብ ምርጫኡ ክሰርሕ፡ ብምርጫኡ መንግስቲ ከቕውም፣ ከይሽቁረር እዩ እቲ ህይወት ዝተኸፍለ። ከምኡ ኰይኑዶ? ኣይኰነን እዩ'ቲ ግሁድ መልሲ። ህዝቢ ኤርትራን እቶም ህይወቶም ዝኸፈሉን ዝበሃግዎ  ተጠሊሙ ጥራይ ዘይኰነስ፡ ብእንጻሩ ህዝቢ ናብ ዝኸፍአ ሃለዋት ከም ዝወድቕ ኰይኑ።

እዚ መዓልቲ'ዚ እምበኣር ንቀጻልነት ቃልሲ ዝዕድም ታሪኻዊ ዕለት ክንገብሮ ይጽወዓና። ቃልሲ ደቂ ኣንስትዮ ኰነ ብኲናት ተጐርባ ዝተጀመረ ዕማም ጌና ኣብ መወዳእታኡ ኣይበጽሐን።  ኣብ መወዳእታኡ ከንብጽሖ ድማ ምቅላስ እምበር ካልእ ምርጫ የብልናን፡።

ኣብ ናይ ሎሚ ኤርትራ  ከምቲ ዝበሃል "ኣሳፊሕካ ሞት ተዀርሚኻ ሞት" እዩ ከይኑ ዘሎ። የግዳስ ምልካዊ ስርዓት ንባዕሉ  እውን ኣብ ልዳት ሞቱ እዩ ዝርከብ ዘሎ።

ፍርሒ ንገለ እዋናት ሰሪሑሉ ይኸውን። ኣብ'ዚ እዋን'ዚ ግን ፍርሒ ይሰዓር ኣሎ።

ቅብጸት ንቃልሲ'ዩ ዝዕድም። ህዝብና ድማ ሕጂ ነቲ ስርዓት ቀቢጽዎ እዩ።

ራዕዲ ንሓያሎ እዋን ተጠቒሙሉ እዩ። ሕጂ ግን ብፍላይ መንእሰይ ካብ ራዕዲ ወጺኡ ክምክት ይርከብ ኣሎ።

ብዝሒ ሰዓብቲ ህግደፍ ጸኒሑ እዩ። ሕጂ ግን እቲ ቁጽሪ ይስሑ ኣሎ።

ምስጢር ከም መሳርሒ ንመንነቱ ክሓብኣሉ ጸኒሑ እዩ። ሕጂ ግን ምስጢር ህግደፍ ኣብ ጐደና ወጺኡ ኣሎ።

ገንዘባዊ ምንጪ ጸኒሕዎ እዩ። ሕጂ ግን እተን ክዓቑረን ዝጸንሐ ከውጽእ እንተዘይከይኑ ካብ ህዝቢ ዝረኽቦ ዝነበረ እቶት ተዘሪግዎ እዩ።

ብሓጺሩ እቲ ስርዓት  ኣብ ቀረባ፡ ኣብ ልዳት ውድቀቱ'ዩ ዘሎ።

ንሕና ከም ደምበ ደለይቲ ፍትሒ ግን ቁሩብ ዝያዳ ክንደፍእ የድልየና፡ ናይ ሕድሕድ ናጽነት እናሓሎና፡ ኣብ ውሽጥና ክህሉ ዝኽእል ዘይምትእምማን ሰቢርና፡ ናይ ውሽጥን ደገን መስኖታት ከፊትና፡ ምትሕብባርን ሓባራዊ ስራሕን ከነደንፍዕ የድልየና።

ሕጂ'ውን ኤርትራ ሓራ ክትከውን እያ።

እዚ ዕለት'ዚ ንያትና ኣሓዲሱ፡ ሓድሽ ናይ መነሃርያ መድረኽ ክኸፍተልና እምነ።

የቐንየለይ!

ተስፋይ ደጊጋ

መጋቢት 7, 2015”

ባህላዊ መደብ፡

በቲ  ገዲም ተቓላሳይን ወናም ናይ ዲ-ጀይ ኣርቲስትን ዝዀነ ኣቶ ያእቆብ እንድርያስ፣ ዝተመርጹ ባህላዊ ሙዚቃታት እናበራረየ ወኒ ናይ ተሳተፍቲ ኣለዓዒሉ ድሙቕ ትልሂትን ምዝንጋዕን ዝሰፈኖ ሕጉስን ዘይርሳዕን ምሸት ጌሩዎ ኣምሲዩ።

ሓቀኛ ፍትሕን ደሞክራስን ኣብ ኤርትራ ክትከልዩ

ዘልኣለማዊ ዝኽሪ ንሰማእታት ኤርትራ

በይ-ኤርያ ጨንፈር ክፍሊ ዜና ሰልፊ ደሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰደህኤ)

8 መጋቢት, 2015

ጨንፈር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ስዊዘርላን ብ8 መጋቢት 2015 ኣኼባ ኣካይዱ። ከም መእተዊ ናይ'ዚ ኣኼባ፡ ንዝኽሪ 8 መጋቢት፡ መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮ ዓለም፡ እቲ ብሓው ድራር መንታይ ዝተጻሕፈ ኣብ ሓርነት ኦርግ ዘሎ ሓተታ ተነቢቡ።

ጓል ኣንስተይቲ ፍርቂ ናይ ሕብረተሰብ ስለዝዀነት ብዘይ ተሳትፎኣ ክረጋገጽ ዝኽእል ዓወት የለን። እቶም ቀዳሞት ነበርቲ ናይ ኣመሪካ (Native American) ‘’ጓል ኣንስተይቲ መሰረት ናይ ኵሉ ሃገራት ምህናጽ እያ። ንሳ እታ ልቢ ናይ ህገራ እያ፤ እንተ ድኣ ልባ ድኹም ኮይኑ ህዝባ ድኹም ይኸውን፣ ልባ ሓያልን ኣእምሮኣ ብሩህን ምስ ዝኸውን ድማ ህዝባ እውን ሓያልን ዱኑቅን ይኸውን። ጓል ኣንስተይቲ ማእከል ናይ ዝኾነ ነገር እያ‘’ ይብሉ። ብኻልእ ኣገላልጻ፡ ንጓል ኣንስተይቲ ዝግብኣ ቦታ ምሃባን ሙሉእ መሰላ ምሕላውን ንሕብረተስብካ ምሕጋዝ እዩ ዝኸውን። ቃልሲ ደቂ ኣንስትዮ ዋላ እኳ ካብቲ ወጽዓ ዝተጀመረሉ እዋን ከም ሰባ ንመሰላ ትቃለስ እንተ ነበረት፡ እቲ ብውድቡን ብጋህዲን ክትቃለስ ዝጀመረትሉ ግን ብ1857 ኣብ ሃገር ኣመሪካ ኮይኑ፣ ካብ ግዜ ናብ ግዜ ዝቀጸለ ቃልሲ ብ1910 ኣብ ኮፐንሃገን ኣብ ዝተኻየደ መባእያ 8 መጋቢት ‘’መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮ’ ክትከውን ተወሰነ። ካብ 1975 ጀሚሩ ድማ ብደረጃ ሕቡራት ሃገራት 8 መጋቢት ትዝከር ኣላ።

ኤርትራዊ ት ጓል ኣንስተይቲ ድማ፡ ምእንቲ ሃገራዊ ናጽነት ኣብ ጐድኒ ሓዋ ደው ኢላ ተቓሊሳ፣ ኵሉ ክኽፈል ዘለዎ መስዋእቲ ከፊላ ድማ ናጽነት ኤርትራ ኣብ ምርግጋጽ እጃማ ኣበርኪታ ኢያ። ሕጂ ውን፡ ኣብ'ቲ ምእንቲ ዲሞክራሲ ዝካየድ ዘሎ ቃልሲ ተተይ ትብል ኣላ።

ብድሕር'ዚ መእተዊ'ዚ ኣኼባ ዝተዛረበሎም ክልተ ኣጀንዳታት እዞም ዝስዕቡ ኢዮም።

     ሀ) ሃለዋትን ጉዕዞን ጨንፈር ክሳብ እዚ እዋን እዚን ንዝመጽእ ኣዋርሕ ክግበር ዘለዎ መደብ ስርሓት ምውጻእ፤

     ለ) ብላዕሎዎት ኣካል ብፍላይ ብዞባ ኤውሮጳ ዝመጸ ሓቤሬታን ምሕጽንታን ምግላጽ።

ሃለዋትን ጉዕዞን ጨንፈር ስዊስ ብዝምልከት፡ እቲ ክካየድ ዝጸንሐ ንጥፈታት ሓደ ብሓደ ድሕሪ ምዝርዛር፡ ዋላ'ኳ ከም'ቲ እንደልዮን እንብህጎን እንተዘይኮነ፣ ንመነባብሮናን ብወለንታ ዝስራሕ ምዃኑን ኣብ ግምት ብምእታው፡ እቲ እተሳለጠ ስራሕ ኣቕሊልካ ዝርአ ከምዘይኰነ ተገምጊሙ። ካብ'ዚ ብምጋስ እዚ ዝስዕብ ሰለስተ ነጥብታት ኣብ መጻኢ ክሰላሰል ዘለዎ ዕማም ምዃኑ ኣኼባ ወሲኑ።

• ጉባኤ ጨንፈር ኣብ ዝቀልጠፈ እዋን ክግበር፤
• ንጉባኤ ሰልፍናን ፈስቲቫል 2015ን ንምዕዋት ንጨናፍር ተዋሂቡ ዘሎ መምርሒታት ኣብ ግብሪ ምውዓል፤
• ሓደ ኤርትራዊ ምሸት ምድላው።

እቲ ኣብ ዝሓለፈ ምስ ፓርቲ ሶሻል-ዲሞክራሲ ናይ ስዊስ ዝተገብረ ርክብ ምስ ሰልፍና፡ ብኣባል ባይቶ ናይ'ቲ ሶሽያሊስት ፓርቲ ኣቢሉ ናብ ባይቶ ስዊስ ዝቐረበ ሓሳብን መወከስን ኣብ ምንዳፍ እጃም ከምዝነበሮ ዝፍለጥ ኢዩ። ብድሕሪኡ እውን፡ ብ5 መጋቢት 2015 ብዝሕ ዝበለ ቍጽሪ ዘለዎም ኣባላት ሰልፊ ሶሻል-ዲሞክራሲ ስዊዝ ኣብ ዝተኻፈልዎ ኣብ ርእሰ-ከተማ በርን ኣብ እተኻየደ ኣኼባ፡ ሰዲህኤ፡ ብሓላፊ ቤት ጽሕፈት ጕዳያት ወጻኢን ዝመርሖ ልኡኽ፣ ከምኡ'ውን ጽላል ማሕበር ኤርትራውያን ደለዪቲ ፍትሕን ከምእተሳተፍዎ ዝፍለጥ ኢዩ።

ብዛዕባ'ቲ ካብ ዞባ ዝመጸ መምርሕን ምሕጽንታን ብዝምልከት ድማ፡ ጨንፈር ጽዑቕ ዝዀነ ኣኼባታት ከካይደሉ ተረዳድአ። ኣብ መወዳእታ ድማ፡ ነዚ ምስ ሶሻል ዲሞክራሲ ናይ ስዊዝ ተጀሚሩ ዘሎ ዝምድና ንምምዕብሉ ብርቱዕ ጻዕርታት ክካየድ ብምልባው ኣኼባ ብዓወት ተዛዚሙ።

EPDP Information Office

The Eritrean priest, Father Mussie Zerai, who remains in a 24-hour contact with distressed Eritrean and Ethiopian refugees in North Africa, says that at this very moment that no less than  3,000 Eritreans are in war-torn Libya and the daily dangers they face are extremely worrisome.

Talking to a stringer of this website on 8 March 2015 in Neuchatel, Switzerland, Father Mussie revealed that about 2,500 Eritreans and a few Ethiopians are in the Libyan city of Tripoli, 350 in Misrata, some 60 in Ajdabiya and 10 in Benghazi. Those in Misrata, who are new comers, are being asked to pay US$1,600 each for their trip from Sudan to Libya. The traffickers take everyone from Sudan and tell them they can pay it when they reach Libya.

Eritrean youth fleeing home  are scattered, stranded everywhere. Some call to Father Mussie

These stranded persons are kept in so-called “mazra’as” or farms in the outskirts of the above mentioned urban centers and that they have no adequate shelter, food and medical care. He said almost all diplomatic personnel, humanitarian organizations including religious institutions have abandoned the region and that the refugees have nowhere to look for help except surrendering to the orders of the cruel human traffickers. Among the refugees are people like 19-year old girl, Selam, who was totally disabled following an incident in the Libyan desert in 2014 and could not find support from anywhere.

 He said many more Eritreans are still arriving in Libya “to see their chances” because they continue to hear news of some lucky ones who cross the Mediterranean Sea and reach Italy “safely”.  The human traffickers and their accomplices in the Sudan are spread the false information that is “now safer” to travel to Libya and on to Italy.

Father Mussie Zerai, an Eritrean Catholic priest who provides church services by constantly travelling to  13 Swiss urban centers, has been known for his close follow up what happens to Eritrean and Ethiopian asylum seekers in North Africa and Italy. Some media outlets have of late mentioned his name of being a potential candidate for Nobel Prize for his contribution in helping to save many endangered lives in the Mediterranean Sea.  When asked about this issue, Father Mussie responded with a smile and a Tigrinia proverb, “ab semai zelo demean” (a cloud in the sky).    

8 መጋቢት ኣህጉራዊት መዓልቲ ደቂኣንስትዮ ወትሩ ዓመት ዓመት ክትዝከርን ክትክበርን እንሆ መበል 105 ዓመት ኮይኑ። ደቂ ኣንስትዮ ዓለም ድሑር ባህሊ ተሳዒሩ ማዕርነት ጓል ኣንስተይቲ ኣብ ኩሉ መዳያት ሕብረተሰብ ንምርግጋጽ ዉዱብ ቓልሲ ዝኣወጃላ መዓልቲ እያ። ካብ ክቱር ወጽዓ ንምንጋፍ፡ ማዕረ ደሞዝ ንማዕረ ስራሕ፡ ማዕረ ዕድል ናይ ትምህርትን ስራሕን፡ ናይ ምድማጽ መሰል ክሕሎ፡ ዕረፍትን ደሞዝን ኣብ ግዜ ጥንስን ሕርስን፡ ዓመጽ ኣብ ልዕሊ ደቂ ኣንስትዮ ደው ክብልን ዝጠለባላ መዕልቲ እያ። እዛ መዓልቲ እዚኣ ወጽዓና እነቃላሓላ ወትሩ ትዝከር ታሪኻዊት ዕለት’ያ።

ካብ 1910 8 መጋቢት ከም ዓለም-ለኻዊት መዓልቲ ደቂ-ኣንስትዮ ክትክበር ካብ ዝተወሰነትሉ ክሳብ ሎሚ ሂወት ደቂ-ኣንስትዮ ብፍላይ ኣብተን ምዕቡላትሃገራት ብዙሕ ተመሓይሹ እዩ ክበሃል ይከኣል’ኳ እንተኾነ፡ ምሉእ ማዕርነት ጓል ኣንስተይቲ ዘረጋገጸ ሕብረተሰብ ክሳብ ሕጂ የሎን። ብፍላይ ሎሚ ዓለምና ኣብ ቅልውላው ኣብ ዘላትሉ እዋን፡ ብኹሉ ኩርናዓት ዓለም ሂወት ደቂ ኣንስትዮ እናኸፍአ ክኸይድ ንርኢ ኣሎና። ዓመጽን መጭወይትን ኣብ ልዕሊ ደቂ ኣንስትዮ ገኒኑ ይርከብ። ደቂ ኣንስትዮ ኣብ ኢድ ነጋዶ ደቂ ሰባት ክምዝመዛን ክሳቐያን ዘርኢ መለጺን ስእልታትን ብናይ ዓለም ዜና ማዕኸን መዓልታዊ ይቃላሕ ኣሎ። እብ ልዕሊ ሕጻናት ደቂ ኣንስትዮ ከይተረፈ ዝወርድ ዘሎ ግፍዕታት ንምርዳእ ብቦኮ ሓራም ኣብ ናይጀሪያ ዝተፈጸመ ኣስካሕካሒ ገበን ከም ኣብነት ክውሰድ ይከኣል። ህጻናት ኣዋልድ ካብ ቤት ትምህርቲ ጨውዮም ከይኣክል ኣመስሊምና ተርኢናየን ኢና ምባሎም ሂወት ሕጻናት ደቂ እንስትዮ’ውን ከይተረፈ ኣብ ሓደጋ ምህላዉ እዩ ዘረጋግጽ። እቲ ዝወሃብ መመኽነይታ ሃይማኖት ይኹን ፖለቲካ ወይ’ውን ባህሊ እቲ መሰረታዊ ናይ ሓባር ረቓሒ ትምክሕቲ እዩ። ሂወት ደቂ ኣንስትዮ ኣብ ሃገርናኤርትራ እንተተመልከትና’ውን ድሕሪ’ቲ ኩሉ ዝተኸፍለ መስዋእትን ዝተፈጸመ ጀግንነትን ማዕርነትስ ይትረፍ ንምስምዑ ዘደንጹ ዓለም ዘስካክሐ ግፍዕታት ኣብ ልዕሊ ደቂ-ኣንስትዮና ይፍጸም ኣሎ።

ኤርትራዊት ጓል-ኣንስተይቲ ከም ኣካል ሕብረተሰብ መጠን ምእንቲ መሰልን ማዕርነትን ተቃሊሳን ገና’ዉን ትቃለስ ኣላ። ኣብ ግዜ ብረታዊ ተጋድሎና ኣይግዛእን ብምባል ብረት ዓጢቓ ኣብ ጎድኒ ኣሕዋታ ደቂ-ተባዕትዮ ኣንጻር ባዕዲ ተሰሊፋ እቲ ዝልዓለ ዋጋ መስዋእቲ ከፊላን ሰንኪላን እያ።እታ ዘይተሰለፈት፡ ተጋደልቲ ዓንጊላ፡ ደም ዉጉኣት ሓጺባ፡ ኣብ ስለላዊ ስራሓት ቅያ ፈጺማ ባዕዲ ብውሽጡ ከምዝቡኽቡኽ ጌራ። ኣብ ስደት ዝነበረት ድማ ዉርደትን ሕስረትን ናይ ስደት ከይኣኸላ ኣብ ፈቐዶ ሃገራት ከዲማ፡ ዘወፈየቶ ዕዙዝ ንዋታዊ ኣበርክቶ ኣብ ምርግጋጽ ልዑላውነት ሃገርና ወሳኒ ተራ ኔሩዎ። ብዓቢኡ ድማ ኤርትራዊት ኣደ ምሩጻት ደቃ ኸፊላ ወሊዳ ከም ዘይወለደት ኮይና።

ድሕሪ’ዚ ልዑላውነት ሃገርና ዘጓናጸፈ ተወፋይነታ፡ ሃገርና ፍትሕን ሰላምን ዝነገሳ ክትከውን ንሳ ድማ፡ ቅሱን ህይወትን ራህዋን ምስ ህዝባ ከተስተማቕር ዓቢ ተስፋን ትጽቢት ነይሩ። እቲ ኹሉ ከም ህዝቢ ዝኸፈልናዮ መስዋእትን ዘርኣናዮ ጽንዓትን ሓድሽ ወሎዶ ክቐስንን ክመሃርን ክምዕብልን እዩ ኔሩ። ብኣንጻሩ ግን ሃገርና ይትረፍዶ ሓድሽ ወሎዶ ኣብ ሓርነታዊ ቓልሲ ዘየርከበት ባዕላ እታ ብረት ዓጢቓ ምእንቲ ነጻነት ሃገራ ዝተቓለሰትን ዝሰንከለትን ብሰላም ክትነብረላ ኣይከኣለትን። ንሳን ደቃን ከም ሰባ ትስደድ ኣላ። ኤርትራዊት በቲ ኣብ ሃገርና ዘሎ ጨካን መላኺ ስርዓት ተጠሊማ ኣደዳ ስደት፡ ጥምየት፡ ሕማም፡ ድንቁርና፡ ዓመጽ፡ ማእሰርትን ሞትን ኰይና ትርከብ። ሕሉፍ ሓሊፉ ሎሚ ጓል-ኣንስተይቲ ኤርትራ ኣብ በረኻታት ሲናይ ከም እንስሳ ተሓሪዳ ኩላሊታ ይሽየጥ ኣሎ። እታ ጭቆናን ምዝመዛን መሪሩዋ ዝረኸበ ይርከበኒ ኢላ ክትስደድ ዝመረጸት፡ ኣብ ፈቐዱኡ ግዳይ ዓመጽን ዉርደትን ኮይና ንሓደጋታት ተሳጢሓ ትርከብ። ኣብ ጥቅምቲ 2013 ኣብ ላምፐዱዛ ኣብ ዝተረኽበ ህልቂት፡ መንእሰይ ኤርትራዊት ኣደ እናጠሓለት ኣብ ባሕሪ ሓሪሳ መዳሕንታ ከይተብትከ ምስ ህጻና ጠፊኣ። መራሕቲ ካልኦት ሃገራት ዓለም ሓዘኖም ክገልጹ ከለዉ ስርዓት ህግዲፍ ግን ንዓኣን ምስኣ ዝሃለቑ ብኣማኢት ዝቑጸሩ መንእሰያት ሃገርና ፈጺሙ ኣይተዛረበሎምን። ካብዚ ዝኸፍእ የሎን። ሎሚ ኤርትራዊት ኣደ ሃገራዊ ኣገልግሎት ብዝብል ሽፋን ደቃ ተመንዚዓ፡ ደቃ ተኣሲሮም ድሃዮም ዘይትሰምዓሉ ገጾም ዘይትርእየሉ ጸልማት ሂወት ትሓልፍ ኣላ። እታ መንእሰይ’ዉን ሃገራዊ ኣገልግሎት ብዝብል ሽፋን ኣይክትመሃር ኣይክትወልድ ክትዝምድ ኣብ ኢድ ሰበስልጣን ናይ ዓመጽ ግዳይ ኮይና ተሪፋ። ብዘይካ’ዚ ኤርትራዊት መንእሰይ ምስ ኣሕዋታ ደቂ-ተባዕትዮ፡ ኣብ ክንዲ ኣብ ትምህርቲ ኣብ ፈቐዶ ኣብያተ-ማእሰርቲ ኣብ ኢድ ግፍዐኛ ስርዓት ህግዲፍ ትሳቐ ኣላ። ሎሚ ሕሰም ጓል ኣንስተይቲ ኤርትራ መላእ ሕብረተሰብ ዓለም ፈሊጡዎ ጥራሕ ዘይኮነ የእውየላ’ሎ።

ንሕና ኤርትራውያን ከም ዓለምና ነዛ ታሪኻዊት ዕለት ዓመት ዓመት ካብ ነብዕላ ዓመታት ኮይኑ። ንሕና እቶም ንፍትሕን ሰብኣዊ መሰላትናን ንቃለስ ዘሎና ጥራሕ ዘይኮነ ባዕሉ እቲ ጠንቂ ሕስረትን ውርደትን ጓል-ኣንስተይቲ ኤርትራ ዝኾነ ስርዓት ኣብ ኣስመራ ከምኣመሉ ከብዕላ እዩ። ብረድዮን ቴለቭዥንን ድማ ሰራሒት ቅያ ክብል ክውዕል’ዩ። እቲ ኣዝዩ ዝገርምን ዘሕዝንን ከኣ እቲ ንሽሙ “ሃገራዊ ማሕበር ደቂ-ኣንስትዮ ኤርትራ” ዝበሃል ኣብ ክንዲ ንመሰል እታ ኣብ ሳዋ ሰበስልጣን መጻወቲ ጌሮማ ዘለዉ መንእሰይን፡ ደቃ ተመንዚዓ ዘላ ኣደን፡ ኣብ ቤት ማእሰርቲ ትማስን ዘላ ሰራሒት ቅያ መቃልስተንን ዝጣበቕ “ንሕና ንሱ፡ ንሱ ንሕና” ክብሃል ክውዕል’ዩ።

ገለ ኣብ ስደት ካብ እንርከብ ደቂ-ኣንስትዮ ድማ ካብ’ቲ ጨቛኒ ስርዓት ርሒቕና፡ ብዝተዓቖብናሎም ምዕቡላት ሃገራት ዝወሃበና ሰብኣዊ መሰላት እናኣስተማቐርና ንደቅና ሓቚፍና ብሰላም እናዕበናን እናኣምሃርናን ነቲ ኣዴታትናን ኣሕዋትናን ዝጭቁን ዘሎ ገፋዒ ስርዓት ንዋታውን ሞራላውን ደገፍ እናሃብና ኣህጉራዊ መዓልቲ ደቂ-ኣንስትዮ ንምብዓል ኣብ ዝተኽሎ ጓይላ ክንስዕስዕ ክንሓድር ኢና። እዚ ግን ጥልመት ነታ ትጭቘን ዘላ ጓል ኣንስተይቲ ኤርትራ ጥራሕ ዘይኮነ ጥልመት ንገዛእ ርእስና እዩ።

ንመራሕቲ “ሃገራዊ ማሕበር ደቂ-ኣንስትዮ ኤርትራ”ን ነተን ኣብ ዝጥዕመን እናነበራ ደቀን ሓቊፈን ጓይላታት መላኺ ከድምቓ ዝሓድራ ኣሕዋትናን፡ 8 መጋቢት ምኽንያት ብምግባር ወያ ሰራሒት ቅያ ኣብ ቤት-ማእሰርቲ እያ ዘላ፤ ክማጐታላ። መንእስይ ኣብ ኢድ ሰበስልጣን ብዓመጽ ትሳቐ ኣላ፤ ክጣበቓላ። ካብ ጭቆናን ምዝመዛን ስርዓት ህግዲፍ ክትሃድም ኣብ ፈቐድኡ ከም ኣቕሓ ትሽየጥን ትልወጥን ዘላ፤ ክሓታላ ሎሚ እውን ከም ዓሚ ደጊምና ነዘኻኽረን።

ንሕና ድማ፡ ሎሚ 8 መጋቢት ኣህጉራዊ መዓልቲ ደቂ-ኣንስትዮ ክነኽብር ከሎና፥

• ሕሉፍ ተመኩሮና እንመዝነላ፡ ኣብ ዓለም ክሳብ ሕጂ ተመዝጊቡ ዘሎ ዓወታት እናኣሞገስና፡ ደቂ-ኣንስትዮ ኤርትራ መሰልና ክረጋገጽ ቃልስና ክሓንን መብጽዓ እንኣትወላ መዓልቲ ክትከውን፣
• ኣብ ክንዲ’ታ ኣብ ባሕሪ ድራር ዓሳ ትኸውን ዘላን፡ ኣብ ፈቐዶ በረኻታት ጅሆ ትተሓዝ ዘላን፡ ኣብ ፈቐዶ ቤት ማእሰርትታት ሰብኣዊ መሰላታ ትገሃስ ዘላን፡ ኣብ ዓለም ድምጻ ክስማዕ ከነእውየላ ቃል እንኣትወላ መዓልቲ ክትከውን፣
• ጭቆናን፡ ሕሰምን፡ ደቂኣንስትዮ ኣብ ኤርትራ ከብቅዕ፡ ምልካዊ ስርዓት ኤርትራ ፡ ክሰዓርን፡ ሓራ ህዝቢ ክህንጽን ስለ ዘድሊ፡ ከምቲ ናይ ግዜ ብረታዊ ተጋድሎ፡ ሕጂ’ውን ብምሉእ ዓቕምን ሕልናን፡ ኣንጻር ጨቛኒ ስርዓት ህግደፍ ከም ህዝቢ ተጠርኒፍና ክንሓንን ዋናታት ጉዳይና ክንከውን ብናህሪ እንብገሰላ መዓልቲ ክትከውን ይግባእ።

ኣብቲ ብኩሉ ኩርናዓት ዓለም ዝኸይድ ዘሎ ንፍትሒ ዝቃለስ ህዝባዊ ምጥርናፋት፡ ተሳትፎ ደቂ ኣንስትዮ ብሓፈሻ ብፍላይ ከኣ መንእሰያት እናዓዘዘ ይመጽእ ምህላዉ ኣተባባዒ እዩ። ኣብ’ቲ ምእንቲ ሰብእዊ መሰልና እነካይዶ ዘሎና ቃልሲ፡ ኣብ ናይ ዓለም መጋባእያታት ቀሪበን ድምጺ ዉጹዕ ህዝብና ብምዃን ወጽዓ ህዝብና ዘቃልሓ ጀጋኑ ኣለዋና። ዝያዳ ክሓንን ግን የድሊ። ብዘይተሳትፎ ደቂ-ኣንስትዮ ዝትከል ዲሞክራሲ የሎን። ፍርቂ ሕብረተሰብ ኢና። መሰልና ዘይሕሉ ሕብረተሰብ ብባህርያቱ ፍትሓዊ ክኸውን ኣይክእልን። ብመሰረቱ ሕቶና፡ ሕቶ ሰብኣዊ መሰል’ዩ። ስለዝኾነ ኸኣ መሰል ደቂ-ኣንስትዮ ብቓልሲ ደቂ-ኣንስትዮ ጥራሕ ኣይኮነን ዝዕወት። ንመሰልክን ባዕልኽን ክትቃለሳ ኣሎክን ክበሃል ይስማዕ’ዩ። ንመሰልና ዘይቃለስ ንፍትሒ እቃለስ ኣለኹ ክብል ኣይክእልን። ኩሉ ደላይ ፍትሕን ዲሞክራሲን እጃሙ ዘበርክተሉ’ዩ። ዲሞክራሲ ህዝቢ ዝመሓደረሉ ኣገባብ ጥራይ ዘይኮነ፡ ኣብ ዉልቃዊ ሂወትና እንነብረሉ ባህሊ ክኸውን ይግባእ። ወጽዓና ምስ ሓደ ስርዓት መጺኡ ምስ ሓደ ስርዓት ዝጥፍእ ኣይኮነን። ጠንቂ ምግሃስ መሰልና ድሕረትን ድንቁርናን እዩ። ባህላዊ ድሕረትና ክሰርጽ ወለዶታት ዝወሰደ ኮይኑ ክድምሰስ’ዉን ወለዶታት ክወስድ’ዩ። ብመሰረቱ እቲ ድሕረትን ድንቁርናን ከኣ ኣብ ኩልና’ሎ። እዚ ሓቂ ምዃኑ ዘረጋግጸልና ጸጸኒሑ ብገለ ንፍትሒ ንቃለስ ኣሎና ዝብሉ ሰባት ነተን እንሕበነለን ብግሉጽ ምሉእ ግዜኣን ሂበን ምእንቲ መሰል ህዝብና ዝቃለሳ ዘለዋ ኣሕዋትና ከነኣእሱ ምርኣዮም’ዩ። ስለዚ ኩልና ኣንጻር ድሑር ኣተሓሳስባና ብትብዓት ክንቃለስ ንለዓል።

ብዘይ ተሳትፎና ዝትከል ዲሞክራሲ የሎን!

መሰል ጓል ኣንስተይቲ ብዲሞክራስያዊ ቓልሲ ክዕወት’ዩ!

ክብርን ሞገስን ንስዉኣትና!

ቤት ጽሕፈት ደቂ ኣንስትዮ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ

8 መጋቢት 2015

EPDP Information Office

A well-intentioned grouping of Eritreans in Stockholm on 28 February 2015 made a donation of 5,000 Swedish krona (US $600)  in support of the Center for Disabled Eritreans in Kassala, Sudan.

The sum was received by Ms Alganesh Isaac, chairperson of the Sweden branch of the Association for Disabled Eritreans (ADE), an international body legally established in France and presided by the veteran freedom fighter Tesfai Teklezghi.

The good gestures of the civil society grouping in Stockholm, known as the Eritrean Platform for Dialogue,  are also being extended to help newly arriving young Eritreans in Sweden to provide them with basic assistance and correct information in the process of social integration they are engaged in.

The Center for Disabled Persons in Kassala was established over two decades ago to help those persons who had no other source of support. Donations for the center are annually collected by sympathizers in several places in North America and Europe.  

1. ኣባይትኹም ብዘይ ፍቓድ ሰሪሕኩም ወይ ኣሐዲስኩም ብስም ምስምስ ዲክታቶርያዊ ስርዓት ኤርትራ፡ ናይ ህዝቢ ገዛውቲ የፍርስ፡ ይህግርን ኣሎ። ከምኡ'ውን ኣባይትኹም ብዘይፍቓድ ኣሐዲስኩም ተባሂሎም ማእለያ ዘይብሉ ናቕፋ ዝተቐጽዑ ውን ኣለው።

ኣብ ዓዲ ቀይሕ እውን ንመስርሕ ምፍራስ ኣባይቲ ናይ ህዝቢ ከቢድ ተቓውሞ ከምዘጋጠሞን ኣብ'ቲ ዝተኸስተ ዕግርግር ጕድኣት ዝወረዶም ዜጋታት ምህላዎም እሙናት ምንጪታት ካብ'ቲ ከባቢ ሓቢሮም።

2. ኣብ ከባቢ ባድመ ኣብ ዝርከባ ከም ጃረት፡ ኣርኩብ፡ ሃዳሙ፡ ኣላላን ዓዲ ማኢልን ዝኣመሰላ ዓድታት፡ ዝነብር ህዝቢ ኤርትራ፡ ዓድታቱ ገዲፉ ናብ ውሽጢ ኤርትራ ክግዕዝ ብስርዓት ኢሳያስ ተኣዚዙ ኣሎ። እቲ ነዚ ምፍንቓል'ዚ ዝተዋህበ ምኽንያት ድማ፡ ናይ ተቓወምትን ናይ ኢትዮጵያን ናይ ስለላ ኣባላት ዝዋስእሉ ከባቢ ኢዩ ዝብል ምዃኑ ይሕበር።

3. ደሞክራስያዊ ምንቅስቓስ ህዝቢ ትግራይ (ደምህት) ብዝብል ስም ዝፈልጥ ናይ መንግስቲ ኢትዮጵያ ተቓዋሚ ውድብ፡ ካብ'ቲ ኣብ ከባቢ ጐሉጅ ዝርከብ ብመዓስከር ሓሬና ወይ ዓድ ሸኽ ጋላ ዝፍለጥ ቦታ፡ ናብ ገርገጂ እተባህለ፡ ኣብ ምብራቓዊ ገማግም ናይ ሩባ ጋሽ ኣብ ጥቓ ጐኘ ኣብ ዝርከብ ገርገጂ እተባህለ ቦታ ተቐይሩ ምህላዉ ተፈሊጡ ኣሎ። እቲ ምኽንያት ድማ፡ ካብ'ቲ ኣብ ልዕሊኦም ዝተኻየደ ተደጋጋሚ መጥቃዕቲ ናይ ዲምሓኵኤ ንምህዳም ምዃኑ እቶም ምንጪታት ይሕብሩ።

ገለ ክፋል ናይ ደምህት ኣብ ከበሳ ኤርትራ ኣብ ከባቢ ዓዲ ሙሳ፡ ገለ ድማ ኣብ ከባቢ ዓላ ኣብ ዝርከቡ መደበራት ኢዮም ተዓስኪሮም ዘለዉ። ገለገለ ተዓዘብቲ፡ ኣስመራ ብለይቲ ብደምህት ኢያ ትሕሎ ክብሉ ይስምዑ ኢዮም።

4. ኣሃዱታት ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራ ብሰሪ'ቲ ቀጻሊ ህድማታት ናይ ሰራዊት እናሰሓወ ስለዝመጸ፡ ስርዓት ኤርትራ፡ ነዚ ጕድለት'ዚ ንምምላእ፡ ነቶም ብዝተፈላለየ ኣስማት፡ ማለት ኣባላት ዑቝር ሰራዊት፡ ሓለዋ ከባቢ፡ ህዝባዊ ሰራዊት ወዘተ ዝጽውዖም ናብ ምዱብ ሰራዊት ክጽንበሩ ዝግድድ ውሳኔ ወሲዱ ኣብ ምትግባሩ ይርከብ ኣሎ።

ቤት ጽሕፈት ዜና ሰዲህኤ

ወከልቲ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራን (ሰዲህኤ):  ሓዲሽ  ጽላል ኤርትራውያን ደለይቲ ፍትሒ ኣብ  ስዊዘርላንድን ዝርከቡዎ ሓባራዊ ኤርትራዊ ልኡኽ: ብዕለት 2 መጋቢት 2015 ኣብ ከተማ በርን ኣብ እተጋብኤ ኣገዳሲ ኣኼባ  ማሕበረ- ዲሞክራሲያዊ ሰልፊ (ሰልፊ ሶሻል ዲሞክራት) ስዊዘርላንድ ተረኺቦም ንሃለዋት ሃገርን ህዝብን ኤርትራ ብዝምልከት መግለጺ ኣቕሪቦም።

ዕላማ ናይዚ ብናይ ወጻኢ ጒዳያት ሽማግለ ማሕበረ- ዲሞክራሲያዊ ሰልፊስዊስ እተጸውዐን እተመርሐን ኣኼባ: መንግስትን ሃገርን ስዊዘርላንድ: በቲ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ኣሻቓሊ ፖለቲካውን ናይ ሰብኣዊ መሰላትን: ናይ ስደተኛታትን ጸገማት እንታይ ርእይቶ ከም ዘለዋ ንምጽናዕ፣ ከምኡ ከኣ ኣብ መጻኢ ክውሰድ ንዝግብኦ ስጒምትታት ንምድህሳስ ነይሩ።

ነቲ ኣኼባ ዝመርሖ ኣቦ መንበር ሽማግለታት ወጻኢ ጒዳያት ሃገራዊ ባይቶ ስዊስን ናይ ሶሻል ዲሞክራት ሰልፍን ዝኾነ ሚስተር ካርሎ ሶማሩጋ ነይሩ። ጒዳይ ኤርትራ ዝምልከቶም ተባሂሎም ኣብ ኣኼባ ካብ እተዓደሙ ልዕሊ 30 ዝኾኑ ተሳተፍቲ: ናይ ፈደራላዊ ምኒስትሪታት ወጻኢን: ፍትሕን ፓሊስን ወከልቲ: ከምኡውን ናይ ፖለቲካዊ  ሰልፍታትን ሲቪካዊ ማሕበራትን መራሕቲ ነይሮም። 

ኣባል ባይቶ ካርሎ ሶማሩጋ፣                                  ህንጻ ባይቶ ሃገረ ስዊስ፣                               ኣምባሳዶር ሉጎን-ሙላን

ኣብ ኣኼባ ከም ቀንዲ ተዛረብቲ ኰይኖም ዝቐረቡ: ናይ ሰዲህኤ ናይ ወጻኢ ቤት ጽሕፈት ሓላፊ: ኣቶ ወልደሱስ ዓማር፣ ናይ ትሕተ-ሰሃራ ኣፍሪቃን ናይ ፍራንኮፎንን ጒዳያት ሓላፊት ኣብ ወጻኢ ምኒስትሪ ስዊስ ዝኾነት ኣምባሳዶር ኣን ሉጎን-ሙላን፣ ከምኡ ወኪል ካብ ናይ ስዊስ ናይ ስደተኛታት ቤት ጽሕፈት ሚስተር ዳኒኤል ሲሊንገን ነይሮም። ኣቶ ጸጋዘኣብ ገብረሚካኤልን ኣቶ ተስፋጋብር ገብረን እውን: ከም ወገልቲ ጽላል ማሕበር ኤርትራውያንደለይቲፍትሒ: በቲ ኤርትራውያን ኣብ ስዊዘርላንድ ብዘጓንፎም ጸገማት ንምብራህ ኣኻሊ ዕድል ተዋሂብዎም።

ኤርትራውያን ተዛረብቲ: ክሳዕ ሎሚ መንግስቲ ስዊስ ነቲ ኣብ ኤርትራ ዝካየድ ከቢድ ፓለቲካውን ናይ ሰብኣዊ መሰላት ግህሰታትን: ብዕሊን ብኣዋጃትን ዘይምዂናና ቅር ከምዘበሎም ኣይሓብኡን።

ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ኰነ ኣብ ናይ ስደት ቦታታት ንዝርከቡ ኤርትርውያን ዘጋጥም ዘሎ ጸገማት ድሕሪ ምሕባር፣ ኣብ ስዊዘርላንድ ካብ 20,000 ዝበዝሑ ኣብ ቀረባ ዓመታት ዝመጹ እሞ መብዝሕትኦም መንእሰይ ዝኾኑ ኤርትራውያን ብምህላዎም: መንግስቲ ስዊስ ፍሉይ ናይ መነባብሮን ናይ ትምህርትን ቈላሕታ ክገብረሎም ተማሕጺኖም።

እቲ ኣኼባ ናይ ኤርትራን ህዝባን ጸገማት ኣዝዩ ከቢድ ምዃኑ ተገንዚቡ፤ ብመንግስቲ ስዊስ ኮነ: ብደረጃ ዓለም-ለኸ ማሕበራትን ውደባታትን ክግበር ዘለዎ ጻዕርታት ከኣ ክቕጽል ከም ዝግብኦ ተረዳዲኡ። ኣብ ፈደራላዊ ፓርላማ ስዊስ ክልዓል ዘለዎ ነጥብታት እውን ካብ ሓያለይ ተዛረብቲ ተዋህሊሉ።

ኣቦ መንበር ኣኼባ ሚስተር ሶማሩጋ: ኣብቲ ኣኼባ እተላዕለ ነጥብታትን ወኸሳታትን ኣብ ግብሪ ክውዕል ቀጻሊ ጻዕርታት ክግበር ምዃኑ ገሊጹ። ሚስተር ሶማሩጋ: ክብ ዝበለ ተፈላጥነት ዘለዎ ኣባል ባይቶ ኢዩ። ኣቐዲሙ ከም ጠበቓን መራሒ ማሕበር ሰራሕተኛታትን ኰይኑ ኣንጻር ኣብ ደቡብ ኣፍሪቃ ዝነበረ ዓሌታዊ ፍልልይ ልሉይ ቃልሲ ዘካየድ  ብምዃን ይፍለጥ።    

ብሸነኽ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ብቓል እተመሓላለፈ መግለጽን፣ ክግበር ናይ ዘለዎ ዕማማትን ብጽሑፍ ከይተረፈ ናብ ኲሎም ኣኼበኛታት ከም ዝበጽሕ ተገይሩ።