http://ascenteq.com/project/epdp

1. ትርጉም ዕርቂ

2. ግደ ባህሊ ኣብ ዕርቂ

3. መስርሕ ዕርቂ

4 .ግደ ወጻእተኛታት ኣብ ዕርቂ

5. ውጽኢት ዕርቂ

6. ምኽባር ዕርቂ

ትርጉም ዕርቂ፡ ኣብ መንጎ ደቂሰባት ዘየሰማምዕ ነገራት ክርከብ ባህርያዊ እዩ።ብዙሕ ዓይነት ማሕበራውን ሞያውን ፖለቲካውን ዝምድናታት ከም ዘሎ መጠን እተፈላለየ ብዙሕ መልክዓት ዝሓዘ ፍልልያት ክህሉ ግድን እዩ። ሰብ ነገር እንተስ ባዕላቶም እንተስ ብመንጎኝነት ካልኦት፣ ነቲ ዘየሰማሞዖም ጕዳያት ኵላቶም ዝረድዩሉ ስምምዕ ክብጻሕ እንከሎ ዕርቂ ተጌሩ ይብሃል። እቲ እዚ ጽሑፍ እዚ ዘተኵረሉ ዕርቂ ብዛዕባ እተን ኣብ ኤርትራ ንዘሎ ምልካዊ ስርዓት ብሰብኣዊ መሰል ዝኸብረሉ፡ ኣብዝሖ-ሰልፍታት ዘፍቅድ ቅዋማዊ፡ ዕልማናዊ፡ ዲሞክራስያዊ ስርዓት ንምትካእ ዝቃለሳ ዘለዋ ውድባት ክበጽሕኦ ዘድሊ ፖለቲካዊ ዕርቂ እዩ።ዕርቂ ከም ቃል ወይ ሓሳብ ንኽራኸባን ክላዘባን ጸገም ዘይብለን ውድባት እንተዘይተጠቐምናሉ ይሓይሽ ከመይ ዕርቂ ኣብ ነንሓድሕዶም ዝዳመዩን ከም ፖለቲካዊ ሓይልታት ንሓድሕዶም ዘይፋለጡን ወይ እውን ምቹእ ኵነታት ክርከብ እንከሎ ኣብ መንጎ ጨቋኒ ስርዓትን ጭቁናትን ከም ኣብ ደቡብ ኣፍሪቃ እተራእየ እንተ ተጠቐምናሉ ይሓይሽ ዝብል ርእይቶ ሓሓሊፉ ይቃላሕ ምንባሩ እዚ ፅሓፋይ ይዝክር። ስለዚ ድማ ኣቐዲሙ እቲ ዕርቂ ብልዝብ ኣብሊካ ክብጻሕ ዘለዎ ስኒት፡ ሓቢርካ ምስራሕ ክሳብ ምሉእሓድነት ዝዕላማኡ ነቲ ንሕናን እዚኣቶምን ዝብል ሓቢርካ ንከይትሰርሕ ይኹን ንከይትሓብር ዝጋርድ ዘሎ ስነ-ኣእምሮኣዊ ሓጹር ንምስባር ዝሓለነ ምዃኑ ጽሓፊ ከስምረሉ ይደሊ።

ምስተን ዘይዕልማናውያን ውድባትክ? እንታይ ዓይነት ዝምድና ከድሊ እዩ ንዝብል ሕቶ ኣብ ዝርዝር ከይኣቶ፤ ዕቱብ ስሙር ግንባር ምፍጣር ከም ዘድልን ናይ ጽባሕ ዘይኰነስ ናይ ሎሚ ሕቶ ምዃኑን ይኣምን።

ግደ ባህሊ ኣብ ዕርቂ፣ እዚ ኣብ ታሕቲ ሰፊሩ ዘሎ ብሓው ብርሃነ ረዳ እተቐናበረ ጽሑፍ ዕርቂ ኣብ ሕግታት እንዳባ ርኣሱ ዝኽኣለ ቦታ ከም ዘለዎ የመልክተልና፡

ስርዓት እንዳባ ንዝኾነ ይኹን ገበን ኮነ ሕብረሰብኣዊ ምትእስሳራት ሕጊ ኣቚሞሙሉ ኣለዉ፣ እዚ ሕግታትእዚ ሕብረተሰብኣዊ ሰላምን ጸጥታን ንምሕላው ዝተፈላለየ ሽግራት ብኹሉ ኲርናዓቱ ብምዕዛብ ኣቕሪቦሞእዮም። ኮይኑ ግን ብዳኛ ጥራሕ ከይውሰን ብዕርቂ ክውዳእ ኣብ ጐኒ ሕጋዊ ኣገባብ ካልእ መንገዲ ማዕሪኡ « “ሽምግልና “ዝብሃል መስርሕ ፈጢሮምእዮም።

ሽምግልና ኣብ ሞንጎ ክልተ ኣካላት ማለት ስባት፡ ዓድታት፡ እንዳታት ወይ ቀቢላታት፡ ሓደ ሓደ እዋንእውን ወረዳታት ብፍትወት ክልቲኦም ኣካላት ዝኣሊ ኣካልእዩ። ኣብ ሽምግልና ካብ ክልቲኡ ነጻ ዝኾኑ (neutral)፡ ኣብቲ ጉዳይ መኽሰብ ዘይብሎም ሰባት፣ ብክልቲኦም ወገን ዝእመኑ ዋሕሳትን እቶም ክልተ ሰብ ጉዳይን ይቐውም። ንኣብነት ኣብ ቢለን ካብ እንዳታት ቤት ታውቀ ዘይምስምማዕ ምስ ዝርከብ ቤት ታርቀ ወይ ካብ ቤጁ ኮነ ካልኦትን ክሽምግሉ ይመጽኡ። ኣብ ኣከለ-ጒዛይእውን እቲ ኣብ ሞንጎ ጦርዓን ጸንዓ-ደግለን ዝነበረ ባእሲ ካብ ዓድታት ናይ ኣከለ-ጒዛይ ዝተዋጽኡ ሽማግለታት ክዓርቁ ዪፍትኑ ከም ዝነበሩ ዓብይ ኣብነትእዩ።

መብዛሕትኡ ሕግታት እንዳባ ኣብ ዕርቂ ዝተሞርኮሰ ሕንጻጻትእዩ። እቲ ሽምግልና ወይ ዕርቂ ናይ መርዓ፣ ፍትሕ፣ መሬት፣ ኣምባጓሮ፣ ቅትለት ሰብ፣ ወዘተ... ዝምልከት ኮይኑ ምሉእ ሓላፍነት፡ ብዓይኒ ሕጊ ዝስከምእዩ። ኣብ መብዛሕቲአን ኣውራጃታት ኮነ ቢሄራት ኤሪትራ ነዚ ነገራት ዝፈትሑ ሽማግለታት ዝተመዘዙ ኣለዉ፣ ገበን ዝገብረ ሰብ ክይተታሕዘ ኣብዞም ሽማግለታት እዚኦም ዑቕባ ምስ ዝሓትት ዝትንክፎ የብሉን። እዚ ማለት ግን ጉዳዩ ኣይረኣይንእዩ ማለት ኣይኮነን።

ሽማግለታት ኣብ፣- ከበሳ             ዳኛታትን ዓበይቲ ዕድን

              ኣብ ኲናማ        ሰንገነነ ከምኡ ድማ ዳኒመታ

              ኣብ ናራ         ቶርጉዳ

              ኣብ ብዳውየት     ሓሰቢብ ዝበሃሉ ዓብይቲ ናይ ሃይማኖት መራሕትን ዓ. ዓድን

              ኣብ ዓፋር፡        መካቦ

በኒዓምር፡ ሳሆ፡ መንሳዕ ከምኡእውን ካልኦት ቢሄራትን ዓበይቲ ናይ ቀቢላታት መራሕቲ ነቲ ሽምግልና የካዪድዎ።

ቅትለት ሰብ እቲ ዝዓብየ ገበንእዩ። ሕግታት እንዳባ ነዚ ጒዳይእዚ ሕግታት ኣስፊረናሉ ኣለዋ። ሞት ኩሉ ጊዜ ሞት ስለ ዘስዕብ ግን ደም ንምንቃጽ ኢሎም ገሊአን ኣብ ሕገን ሕነ ምፍዳይ ዝኽልክል ዓንቀጽ ከስፍራ ከለዋ ገሊአን ግን ብዕርቂ ክፍትሕኦ ይፍትና። ኣብ ሕጊ ናይ ብኒዓምር ዓንቀጽ 1 «ዝኾነ ይኹን ቅትለት ሰብ ብጋር ነብሲ ክፍታሕ ኣለዎ » ። ከምኡእውን ኣብ ሕጊ ታርቀን ታውቀን 12 ነገድን ብተመሳሳሊ ኣብ ዕንቀጽ 5 ኣስፊሮሞ ኣለዉ። እተን ካልኦት ሕጊ እንዳባታት ግን ሽማግለ እንዳመዋቲ ብምልኣኽ ነቲ ገበን ከፈትሕኦ ይፍትና። እዚ ናይ ዕርቂ ስጉምቲ ክግበር ዝከኣል እቲ ገበነኛ ኣብዞም ኣብ ላዕሊ ተሰምዮም ዘለዉ ሽማግለታ ምስ ዝዕቈብ ወይ ድማ ኣብ ኢድ መንግስቲ ማለት ፖሊስ ምስ ዝኣቱ ወይ ሃዲሙ ምስ ዝጠፍእእዩ (ብርሃነ ረዳ ኢመይል 29 ሓምለ 2016) ።

መስርሕ ዕርቂ፡ እዘን ኣዚዩ ዝመሳሰል ፖለቲካዊ ዕላማታትን ባህግታትን ዘለወን ውድባት ኤርትራ ሓቢረን ንክሰርሓ ወይ እውን ክሳብ ፍጹም ሓድነት ክገብራ እንተዀይነን እንታይ ክማላእ የድሊ? ብቐዳምነት ንዕርቂ ዝሰማማዕ ባይታ ንምፍጣር ብደረጃ መሪሕነት ኮነ ካድራትን መሰረታትን ንምርድዳእ ዝዓለም ርክባት ክካየድ የድሊ። ብድሕርዚ ንተመኵሮአን ብቕንዕና ብግልጺ ሓቢረን ምግምጋም የድልየን። ጥቕሚ ናይ ብግልጽን ቅንዕናን ምግምጋም ብውሑዱ ዝፈላለየካ ወይ ሓቢርካ ንከይትሰርሕ ዝዓንቀፈካ፡ ከካብ ኣየናይ መበገሲ ተበጊስካ ከም ዝርኣኻዮን፡ እቲ ኣርኣእያታት እቲ ዘኸተሎ ስነ-ኣእምሮኣዊ ምርሕሓቕን ምንጽጻግን ንምፍላጥ ክሕግዝ ይኽእል። ዕላምኡ ጕድለት ተለልዩ ንከይድገም መምሃሪ ክኸውን ድኣ እምበር ንምኽሳስን ቍስሊ ምጕዳእን ክኸውን ኣይግባእን።  

ካልኣይ እቶም ንዕርቂ ዝዝትዩ ኣብ ምግምጋም ኮነ ኣብ ካልእ ዝስዕብ ዛዕባታት ዝሳተፉ ባእታታት ብልቢ ንዕርቂ ዝደልዩን ዝሕለቁን ክኾኑ ዓቢ ተደላይነት ኣለዎ። ኣብ ደቡብ ኣፍሪቃ ዘርኣዊ-ኣድልዎ (Apartheid) ወዲቑ ብዲሞክራስያዊ ስርዓት ንኽትካእ ኣብ ዝካየደሉ ዝነበረ ግዜ ካብ ጽዓዱ ኰነ ጸልምቲ ደቡብ ኣፍሪቃውያን መስርሕ ዕርቂ ንምስንኻል ሓያሎይ ናዕብታት የክይዱ ከም ዝነበሩ እንተዀነ ግን ብሳላ ብቑዕ ኣተኣላልያ ናይ ማንደላን ደ ክለርክን ነቲ ብድሆታት ክሰግርዎ ከም ዝኻኣሉ ብሓያሎይ ደረስቲ ተመዝጊቡ ኣሎ። <<ብዕራይ ናብ ዘበለ የብል ዕርፊ ኣጽንዕ>> ከም ዝብሃል፡ ንኵሉ ዘጋጥም ዕንቅፋታት ክኣልዩ ዝኽእሉ ተዛተይቲ ምውካል ዋሕስ ናይ ዕዉት ልዝብ እዩ ክብሃል ይክኣል።

ሳልሳይ ሓዳጋት ማለት ይቕረ ብሃልቲ ክንከውን የድሊ። ይቕረ በለለይ ክትብሃል ከይደለኻ ንዝበደለካ ይቕረ ምባል ንባዕሉ ንገዛእ ርእስኻ መድሃኒት እዩ። ኣብ ናይ ቃልስና ጕዕዞ ኣብ ርእሲ ሕድሕድና ብዙሕ ግፍዕታት ኢና ፈጺምና። እቶም ንእተበደልናዮ ኣብ ስንና ነኺስና፡ ብቕርሕንቲ እንጕዓዝ ንጥዕናና ኰነ ነቲ ክረጋገጽ ዝድለ ናይ ሓባር ቃልሲ ማዕረ ክንደይ ከም እንሃስዮ ብግቡእ ዝርድኣና ኣይመስለንን። ኣብ ባህልና ብዛዕባ ነብስኻ ምዝራብ ከም ትሕትና ዝጐደሎ ሰብ ስለዘቝጽረካ፣<<ተበዲለ ክነሰይ፡ ይቕረ ኢለ ክቃለስ መሪጸ ኣሎኹ>> ዝብል ዘረባ ዝውቱር ኣይኰነን። ዘይዛረቡሉ ድኣ ኮይኖም እምበር፣ ይቕረ እንዳበሉ ዝቃልሱ ከም ዘለዉና ዝክሓድ ኣይኮነን። ንዝብሎ ዘሎኹ ነጥቢ ብጭብጢ የረጋግጽ እዩ ኢለ ስልዝኣምን ካብ ባህልና ወጺኤ ካብ ተሞክሮይ ብዛዕባ ክልተ ፍጻሜታት ከዘንትወልኩም ትዓገሱኒ። ኣብ ሚያዝያ 1967 ብስርዓት ሃይለስላሴ ተኣሲረ። ናብ ቤተይ መሪሑ ዘእሰረንን ኣብ ቤት ፍርዲ ኣብ ልዕለይ ዝመስከረን፡ ስሩዕ ናይ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ ነይሩ። ኣብቲ ንሱ ተኻርይዎ ዝነበረ ቦታ ተጋደልቲ ነዕቍበሉ ስለዝነበርና ንጡፋት ተንቀሳቐስቲ ምንባርና ይፈልጥ ነይሩ። ምሳይ ካልእ ስሪዕታዊ ምትእስሳር ስለዘይነበሮ፡ ንነብሱ ክውጽእ ንዓይ ኣሕሊፉ ሂቡኒ ኢለ ብዙሕ ጕህየን ሓሪቐን። ጸኒሐ ግን ኣነስ በዲለ እንድየ ኣብ ገዛይ እንተዘይጸንሕ እኮ ኣይምትኣሰርኩን ነይረ። ትኣሲሩ ምንባሩ እፈልጥ ነይረ ግን ናብ ገዛና ክመርሖም ከምዝኽእል ዘይምግማተይ ተጋግየ እየ። ስለዚ ድሕሪ ደጊም ብዛዕባኡ ኣይሓስብን እየ ምስ በልኩ ከም ዓቢ ጾር ካብ መንኩበይ ዝወረደለይ ኰይኑ ተሰምዓኒ። ካብ ሕርቃንን ቅርሕንትን ድማ ተገላገልኩ። እዚ ሰብዚ ቅድመይ ናብ ካናዳ ኣትዩ ይቕመጥ ስለዝነበረ፣ ካናዳ ምእታወይ ምስ ሰምዐ ስልኪ ደዊሉ ሰላም ይብለኒ ከም ዋላ ሓንቲ ነገር ዘይብልና ከኣ ጽቡቕ ኣዕሊልና። ክሳብ ክልተ ሽሕን ሓደን ንህግደፍ ክድግፍ ድሕሪ ምጽንሑ ሓደ ካብቶም ካብ ሽዑ ንድሓር ደገፎም ዘቛረጹ ኤርትራዊ ዜጋ ስለዝኾነ ብዛዕባ ሃገርና ምስኡ ክላዘብ ድሉው እየ።ኔርና ኔርና እውን ነዕልል ኢና።

እቲ ካልኣይ ፍጻሜ ምስዚ ቀዳማይ ዝዳረግ ኣይኮነን። ግን ብግልጺ ዝስምዓካ ተዛሪብካ ንናይ ሓባር ዕላማ ሓቢርካ ኣብ ምስራሕ ግን ኣብነታዊ ክኸውን ይኽእል እዩ እብል፡ ኣብ ሽወደን ናይ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ ወኪል ኰይነ እጋደል ኣብ ዝነበርኩሉ ግዜ ኣብ ልዕሊቲ ሽዑ ዝካየድ ዝነበረ ናይ ወጻኢ ቅዋም ዕቃቤታት ነይሩኒ። ኣባላት ሰውራዊ ባይቶ ሓበሬታ ይጎድሎም እዩ ዝብል ዕግበት ስለዝነበረኒ፣ ኣብቲ ሳልሳይ ስሩዕ ኣኼባ ባይቶ ክካየድ ተመዲቡሉ ዝነበረ ግዜ ናብ ኣባላት ባይቶ ንክበጽሕ ዝዓለመ ዝሰደድኩዎ ምዝጉብ መልእኽቲ፡ ናብቲ ዝልኣኽኩሉ ብጻይ ከይበጽሐ ኣብ ኢድ ሓላፊ ወጻኢ ጕዳያት ማለት ናይቲ ተመዲበሉ ዝነበርኩ ቤት ጽሕፈት ወደቐ። ንሱ ድማ ብኡ ንብኡ ናብ ሱዳን ምጻእ ዝብል ትእዛዝ ኣመሓላለፈለይ። ትእዛዝ ኣኽቢረ ናብ ሱዳን ካብ ሱዳን እውን ናብ ሜዳ ኣቶኹ። እቲ ንፈጻሚ ሽማግለ ወኪሉ ብዛዕባዚ ጕዳይ ዘዛራረበኒ ባእታ<<ሽግር ክትፈጥር ኢልካ ከም ዝይልኣኽካዮ ይርድኣና ኢዩ። ኣብ ኢድ ሽግር ክፈጥሩልና ዝደልዩ ባእታታት እንተዝወድቕ ግን ምፈጠረልና ነይሩ። ንስኻ ምሳና ኴንካ ከም እትቃለስ እውን ጥርጥር የብልናን። ከም መቕጻዕቲ ካብ ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ናብ ምክትል ሓላፊ ኣውሪድናካ ኣሎና እንተ ኢልናካ ኣውን ከም እትቕብሎ ንኣምን ኢና። ስለዚ በዚ ዝልኣኽካዮ ጽሑፍ ምኽንያት ዘይኰነ ኣብ ህዝባዊ መዳይ ከተፍሪ ከም እትኽእል ብምዕጋብ፡ ፈ/ሽ ኣብ ካርቱም ከም ሓላፊ ህዝባዊ ጕዳያትን ምክትል ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ካርቱም ኴንካ ከተገልግል ወሲና ከም ዘላ እሕብረካ>> በለኒ። ብውሽጠይ ንሜዳ ቐረበለይ ጽቡቕ መደብ እዩ ኢለ ብዘይ ነግ ፈረግ ነቲ ውሳኔ ተቐቢለ፣ <<ዝልኣኽክዎ መልእኽቲ ምዝጉብ እዩ ነይሩ መን ከም ዝሃበኩም ክፈልጥ እደሊ እየ። ኣይ ንነግረካን ኢና እንተ ኢልካ ብቤት ቡስጣ ኣቢለ ክረኽቦ እኽእልእ እየ፤ ነቲ ሰብ ግን ጽቡቕ ኣይኮነን>> በልክዎ። ሓበረኒ ድማ። ናይ ካርቱም መደብ ኣብ ግብሪ ከይውዓለ፣ ድሕሪ ኣስታት ሓደ ዓመት ምስቲ ነታ ምዝግብቲ ደብዳበ ዝሃቦም ሰብ ኣብ ሓደ ቤት ጽሕፈት ክሰርሕ ተመደብኩ። ክሳብ ሽዑ ብዛዕባዚ ጕዳይዚ ኣይተዛሪብኩዎን ነይረ። ሓቢርካ ምስራሕ ካብ መጸ <<ትዕዝብቲ እንተ ነይሩካ ኣብቲ ዝልኣኽዎ ምዝጉብ ደብዳበ፣ ስለምንታይ ደዊልካ ዘይሓተትካኒ? ብተወሳኺ ናባኻ ኣይኮነን ተላኢኹ ስለምንታይ ከፊትካዮ?>> ክብል ተወኪሰዮ። ንሱ ድማ <<ነቲ መልእኽቲ ካብ ቤት ቡስጣ እከለ ኣምጺኡዎ። ኣጋጣሚ ኣብታ ስዓት እቲኣ ሓላፊ ወ/ጕ/ቤ/ጽ ምሳይ ኣብ ቤት ጽሕፈት ነይሩ፡ ካብ ወኪልኩም እተላእከ መልእኽቲ ድማ ኣሎ ምስ በልኩዎ እስከ ኢሉ ባዕሉ እዩ ከፊትዎ>> ክብል ገለጸለይ። እቲ ጕዳይ ኣብኡ ዓሪፉ ስራሕና ብስኒት ነሰላስል ነበርና።

ኵሉ በብሸነኹ ይቕረ እንተ ኢሉ ወይ ይቕረ ክብል ንነብሱ እንተኣዳልዩ ንከይትሓብር ወይ ብውሕዱ ሓቢርካ ንከይትሰርሕ ዝእግድ ሽግር ከም ዘየሎ እዚ ጽሓፋይ ይኣምን።ዝበደለ ይቕሬታ ክሓትት እንከሎ ሓጋዚ ከምዝኸውን እውን ፍሉጥ ኢዩ።

Desmond Mpilo Tutu ኣብ No Future without Forgiveness መጽሓፉ pp 152-153

ብዛዕባ Amy Biehl, a Fulbright scholar from Californiaካብ ነዊሕ ግዜ ኣትሒዛ ጸረ ዘርኣዊ ኣድልዎ ኣብ Stanford University, California ኣብቲ ብተማሃሮ ዝካየድ ዝነበረ ምንቅስቓስ ተሳታፊት ዝነበረት ንትምህርቲ ኣብ University of the Western Cape, South Africa ክትምሃር ዝመጸት ናብ Gugulethu እተባህለ ጸለምቲ ዝነብሩሉ ንእሽቶ ከተማ ንተማሃሮ የዕሩኻ ብማኪና ከተብጽሕ ምስ ከደት፣ ብኢድ እቶም ናጻ ክኾኑ ኣለዎም እትብሎም ጸለምቲ መንእሰያት ብግፍዒ ኣብ ወርሒ ንሓሰ 25, 1993 ድሕሪ ምቕታላ፣ ቀተልታ ምሕረት ምስ ሓተቱ ወለዳ ሕነ ክፈድዩ ኣይደለዩን። ምሕረት ክግበረሎም ንዝሓተትዎ ደጊፎሞ ጥራሕ ዘይኮነስ መንእሰያት ናይታ ንእሽቶ ከተማ ካብ ኣብ ናይ ገበን ዓመጽ ከይጥሓሉ ሓላፍነታውያን ሰባት ንክዀኑ ኣብ ምምራሕ ዘገልግል Amy Biehl Foundation እተባህለ ትካል ኣቚሞም ንቈልዑ እታ ጓሎም እተቐትለትላ ከተማ ከገልግሉ ሓያሎይ ካብ ግዜኦምን ገንዘቦምን እንዳ ኣውጽኡ፣ ካብ ግዜ ናብ ግዜ ናብታ ከተማ ከም ዝማላለሱ ሰኒዱዎ ኣሎ።

ናይ ኤሚ ስድራ ክሳብ ክንድዚ ዝኣክል ርህራሄን ተወፋይነትን ከርእዩ እንከለዉ፣ ንሕና ስለ እቶም ተስፋ ስኢኖም ወግሐ-ጸብሐ ዝስደዱ፡ኣብ ምድረ በዳታትን ማእከላይ ባሕርን ዝጥሕሉ ዘለዉ መንእሰያትናን ዘልዕሎም ስኢኖም ወሊዶም ከም ዘይወለዱ ኣብ ስቓይ ዝነብሩ ዘለዉ ሽማግለታት ወለድናን ኵሉ ጓል-ነገር ንጐድኒ ገዲፍና ኢድ ንኢድ ተተሓሒዝና ክንቃለስ ቈሪጽና ክንልዓል ዶ ኣይግባኣናን?

ግደ ወጻእተኛታት ኣብ ዕርቂ፡ ናይ ወጻኢ መንግስታት ሰልፍታት ኣህጉራዊ ትካላት ኣብ ዕርቂ እወታዊ ወይ ኣሉታዊ ግደ ክህልዎም ይኽእል። ካብ ባይቶ ሕቡራት መንግስታት ክሳብ ሕብረት ኤውሮጳን ሕብረት ኣፍሪቃን ኣብ ሓያሎይ ሃገራት እወታዊ ግደ ኣብ ኒካራግዋ፡ ጓታማላ ሩዋንዳ እወታዊ ግደ ከም ዘበርከቱ ዝሕብሩሎም ኣለዉ። ኣብ ከባቢና ገሌና ብእወታ ገሌና ባኣሉታ እንገልጾ ናይ ሰንዓ ፎርም ነይሩ። ኵላትና ከም እንፈልጦ ሕጂ የመን ንባዕላ ኣብ ቅልውላው ከም ዘላ ካብ ኵላትና ስዉር ኣይኮነን። ንግደ ኢትዮጵያ እውን ካብቲ ኣብ ልዕሊ ናይ ሰንዓ ፎርም ኣርኣእያ ዝፍለ ኣይኮነን፤ ከመይ ገሌና ብእወታ ገሌና ብኣሉታ ኢና እንገልጾ። ሱዳን ኣብዚ እዋን እዚ ምስ ዲክታቶርያዊ ስርዓት ወጊና ምህላዋ ዘካትዕ ኣይኮነን። እንተዀነ ግን ነባሪ ረብሓታት እምበር ነባሪ ፈታውን ጸላእን የልቦን ከም ዝብሃል ኵነታት ክቕየር ከምዝኽእል ዘይምስሓት። ስለዚ ምስ ኢትዮጵያ፡ ሱዳንኰነጅቡቲ ክህልወና ዝኽእል ዝምድና ከም ጐረባብቲ ሃገራት ጥራሕ ዘይኮነ ባህላውን ሃይማኖታውን ዘርኣውን ዝምድናታት ስለዘሎ ኤርትራውያን ውድባት ንሓባራዊ ረብሓታት ናይ ሰለስቲአን ሃገራት ንምዕቋብ ዝዓለመ ክምዝመዝ ዝኽእል ነቓዓት ዘይብሉ ስጡምን ብሱልን ሓባራዊ ናይ ወጻኢ ፖለቲካዊ-መርሓ/ሜላ (ፖሊሲ) ክነድፋ ዓቢ ተደላይነት ኣለዎ።

ውጽኢት ዕርቂ

ነንሓድሕድካ ብኣሉታ እትህቦ ዝነበርካ መግለጽታት ብእወታዊ መግለጺ ሓቢርና እዝን እዝን ክንሰርሕ ኢና፤ ሓባራዊ ኣርኣእያና ድማ ከምዝን ከምዝን እዩ ዝብል ተስፋ ዝመልኦ ሓዲሽ ኣርኣያን እምነትን ንምትካእ ብዕቱብ ምስራሕ የድሊ። ኣብ ጕዕዞ ድማ ምትእምማን ይፍጠር። ተሳዓሪ ዘይብሉ ኵሉ ዕዉት ኰይኑ ዝስምዓሉ ዓይነት ስኒት ምርግጋጽ ናይ ኵሉ ተዋሳኢ ዕላማ ክኸውን ከሎ፣ እንተድኣ ነፍሲ-ወከፍ ተሳታፊ ካብኡ ዝጥለብ ዘበለ ነብሱ ሓኺኩ ከማልእ ድሉው ኰይኑ ዘይረጋገጸሉ ምኽንያት የልቦን።

ሓድነት ሓይሊ እዩ ተፈላሊኻ ንኽትነብር ዘገድድ ብቑዕ ምኽንያት እንተዘይብልካ ኴንካ ብልዝብ ሓደ ውድብ ብምቛም ወይ ድማ መሰረታዊ ፍልልይ ሃልዩካ ስሙር ግንባር ጌርካ ብሓባር ብምስራሕ እዩ ዝረጋገጽ። ሕቶ ስልጣን ብብቕዓት ብሰሪ ዘይምምላስና ቃልስና ንድሕሪት ክጕተት ምጽንሑ ዘካትዕ ኣይኮነን። ብዕትበት ክርአ ዘለዎ ጕዳይ እዩ። ደጋጊምካ ሓደ ነገር እንዳገበርካ እተፈልየ ውጽኢት ክትረክብ ምጽባይ ጽላለ እዩ ከም ዝብሃል ከይኮነናስ፣ ሓዲሽ ነገር ንፈትን፤ ኣብ ዕጹው ነገር እንተበጺሕና ድማ ኪኢላታት ንጸውዕ።

ምኽባር ዕርቂ እተበጽሐ ስምምዕ ክኸብር ይግባእ። ስምምዕና ናይ ምኽባር ባህሊ ከነተኣታቱ ድማ ንሎሚ ኣብ ስደት ኮነ ንጽባሕ ኣብ ሃገርና ኣዚዩ ክጠቕመና እዩ።ኣብ ግብሪ ከውዕልዎ ትጽቢት ዝግበረሎም ኣባላትን ከቃልሕዎ ዘለዎም ናይ ዜና ማዕከናትን ካብ ሓባራዊ ምንጪ ሓበሬታ ክዝርግሓሎም ይግባእ። ብውሑዱ እቲ ናይ መጠረሽታ ስምምዕ እንተስ ብጽሑፍ እንተስ ብቴፕ እንተስ ብስእልን ድምጽን ተቐሪጹ ክስነድ ከም ዘለዎ ተዛተይቲ ከም ዕማሞም ጌሮም ክቆጽርዎን ክትግብርዎን ትጽቢት ይግበረሎም።

ቅዋማዊ ስርዓት ምትካል ከም ማእከላይን ቀንድን ዕላማና እንተወሲድናዮ፣ ቅዋም ኣብ ወረቐት ስለዝሰፈረ ኣይኮነን ዝኸብር እንታይ ድአ ንዕኡ ዘኽብር ባህሊ ምስ ዝህሉ እዩ ዝኸብር። ንናይ ገዛእ-ርእሱ ቅዋም ዘየኽብር ውድብ ወይ ሰልፊ ጽባሕ ንናይ ሃገር ቅዋም ከኽብር እየ ኢሉ እንተ ተዛረበ መን ክኣምኖ ይኽእል? ርግጽ ሓደ ካብ ጸገማትና ኣብ ስደት ስለ ዘሎና ንሕጋዊ ኣወዳድባ ዝገዝእ ሕግታት ስለዘይብልና ብኣጻብዕ ዝቝጸሩ ካብ ሓደ ውድብ ተፈንጪሎም ብስም እቲ ውድብ ክጽውዑ ኣይስከፉን።

ነዚ ዘተባብዕ ካልኣይን ቀንድን ነቲ ከነተግብሮ እንደልዮ ዕማማት ኣብ ግብሪ ከነውዕለሉ እንኽእል ፖለቲካዊ ሃዋህው ስለዘየሎ እዩ። ከም ፖለቲካዊ ሓይሊ ስልጣን ንምጭባጥ ኣብ ኤርትራ ውድድር እንተዝግበር ተጐጃጂልካ ስልጣን ክትሕዝ ከምዘይክኣል ብግብሪ ግልጺ ምኾነ። ካብኡ ነቒለን እውን እተን ክቀራረባ ዝኽእላ ምቅርራብ አረ ሓድነት እምበር ካልእ መተካኣታ ከም ዘየሎስ ሽዑ ንሽዑ ምተገንዘባኦ። እሞ ስጋብ ኣብ ከምኡ ኵንታት እንርከብ ዲና ከም ዘሎናዮ ክንጸንሕ ወይስ ካብ ሕጂ ነቲ ናይ ለውጢ ኵነታት ከነቃላጥፍ ብቕንዕና ብግልጺ ቈሪጽና ንልዓል? ኵላትና ክንምልሶ ዘሎና ሕቶ እዩ።

ኣብ መደምደምታ ምልካዊ ስርዓት በሪሱ ኣብ ቦታኡ ቅዋማዊ ስርዓት ተተኺሉ ኣብ ሃገርና ሰላምን ፍትሕን ክሰፍን ስደት ከብቅዕ ኵሉ ኤርትራዊ ዜጋ ሰብኣዊ መሰሉ ትሓልይሉ ምእንቲ ክሰርሕ ክምሃር ክነግድ መስርሕ ዕርቂ ንምቅልጣፍን ክዉን ንምግባርን ነፍሲወከፍና አእጃምና ከነበርክት እጽውዕ።

ዓወት ንዓውደ-መጽናዕቲ!

ዘለዓለማዊ ዝኽሪ ንስዉእት!

ውድቀት ንዲክታቶያዊ ስርዓት!

ፍትሕን ሰላምን ዲሞክራስን ንሃገርና!

ክቡር አቦ መንበር አሰናዳኢት ሽማግለ

ክቡር አቦ መንበር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ

ኩቡራንን ኩቡራትን መራሕትን አባላትን ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ

ክቡራንን ኩቡራት ተሳተፍቲ ፈስቲቫል ፍራንክፈርት 2016

ስልፊ ዲሞክራሲ ኤርትራ ወኪለ አብ ፈስቲቫልኩም ክሳተፍ ምኽአለይ ዝስመዓኒ ሓበን ገዚፍን ዓሚቕን ኢዩ። አዚ ኣብ ትሕቲ "ዓወት ውጸዕ ህዝብና ብሓባራዊ ቃልስና " ዝብል ቴማ ዝካየድ ዘሎ ፈስቲቫል ብ ዓወት ክዛዘም ይምነ።

ክቡር አቦ መንበር

ኣብ ድሮ አዚ ፈስቲቫል ዝተኻየደ ዋዕላ ምሁራትን ንጡፍትን"ምህናጽ ምትአምማንን" ኣብ ዝብል ቴማ ኣብ ኣገደስቲ አዋናዊ ጉዳያት ሃገርና ዘቲዩ አዋናዊ ለበዋታት ከመሓላልፍ ትጽቢትና ወሰን የቡሉን።

ኩቡር አቦ መንበር! ኩቡራንን ኩቡራትን ተሳተፍቲ ፈስቲቫል!

ኩነታት ህዝብናን ሃገርናን ኣብ ኣዚዩ ፈታኒ ኩነታት ምህላዉ ቡዙሕ ተባሂሉን ተዘቲዩሉን ኢዩ። ምድግጋሙ ቡዙሕ ፋይዳ የቡሉን፡ አቲ ተሪፉና ዘሎ ነቲ ዓመታት ዝወሰደ ቃልሲ ብኸመይ ንዛዝሞ ኢዩ። ብርግጽ ኣብዚ ጉዳይ አዚ ቡዙሕ ዓበይቲ ጉዳያት ተሰሪሖም ኢዮም፡ ግና ዓድና ከአትዉና ኣይከኣሉን። ስለምንታይ ኢልና ክንሓትት ጉቡአ ይመስለና፡ ዝኸድናዮም መገዲን ዝሓንጸጽናዮም ሕንጻጻት ክንምርምሮምን ብደቂቕ ክንግምግሞምን ይግባአ።

ብእምነትና እቲ ሽግር እዚ አብ ላዕሊ ዝገለጽናዮ ኢዩ። መጀመርታ ናይቲ ፍታሕ ድማ፡ ኩሉ ነዚ ስርዓት ዝቋወም ዘሎ አካላት፡ አብ ስርዓት አስመራ አብ ምእላይ ተሰማሚዑ ብሓንሳብ ክሰርሕ ከሎ ኢዩ። ኣማራጺታት ዝተሓንኮኹ ይመስለና፡ አታ ሓንቲን ናይ መወዳአታን ሓድነት ኢያ።ሓድነት ፖለቲካውያን፥ ሓይልታት፡ ሓድነት ሲቪካዊ ማሕበራትን ሓድነት ህዝቢን። ነዚ ምቹእ ሃዋሁ ናይ ምፍጣር ሓላፍነት አብ እንግድዓ እቶም ሃገራውያን ሓይልታት ክጸዓን ከሎ ኢዩ። እዚ ሓላፍነት እዚ ምውሳድ ድማ ወዓል ሕደር ክንብለሉ አይግባእን።

ጽን ኢልኩም ዝሰማዕኩምኒ የመስግን።

ዘልአለማዊ ዝኽሪ ንስውአትና!

ዓወት ንህዝቢ!

ዝኸበርኩምንዝኸበርክንን ተኻፈልቲ ዋዕላ ምህናጽ ሕድሕድ ምትእምማን

ኣቐዲመ፡ ንዕድመና ኣኽቢርኩምን ኣኽቢርክንን ካብ ርሑቕን ቀረባን ዝመጻእኩምን ዝመጻእኽንን ኣጋይሽና ብሓበራ፡ ነቶም ወረቓቕቲ ዘቕረብኩምን ንውድባትኩም ወኪልኩም ዝመጻእኩም ኣባላት መሪሕነትን ድማ ብፍላይ ብስመይን ብስም ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) እንቋዕ ደሓን መጻእኩም እንቋዕ ድሓን መጻእክን ክብል እፈቱ። ቀጺለ ነዚ ዎርክሾፕ እዚ ኣብ ምድላዉ ክነጥፉ ንዝጸንሑ ኣባላት ኣሰናዳኢት ሽማግለ ክብ ዝበለ ምስጋናይ እናቕረብኩ፤ ካብ’ዚ ብምቕጻል መደረይ ንኽልቲኡ ጾታታት ዘመልክት ምዃኑ ጠቒሰ ናብ ዘዳለኽዎ ቃል ክኣቱ ኣፍቅዱለይ።

ክቡራንን ክቡራትን

ኣዳሊናዮ ዘለና ዋዕላ/ዎርክሾፕ ከመይ ይመስል?

ኣብ ናይሮቢ ዝተኻየደ ዋዕላ፡ ንኵሎም ተቓወምቲ ፖለቲካዊ ሓይልታት፡ ኣብ ክሊ ሓባራዊ ራኢ ንምጥርናፍ ዝሕልን መስርሕ ወይ መድረኽ ኢዩ። ብኻልእ ሸነኽ ድማ፡ ንተቓወምቲ ፖለቲካውን ሲቪላውን ማሕበራት ንምጥርናፍ ዝዓለመ፡ ብኤርትራዊ ሃገራዊ ባይቶ ንዲሞክራስያዊ ለውጢ ዝፍለጥ ምንቅስቓስ ክካየድ ጸኒሑን ኣሎን። ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ኣዳልይዎ ዘሎ ዋዕላ ወይ ወርክሾፕ ግን፡ ካብ ክልቲኡ ፍልይ ዝበለ ኰይኑ፡ ተመሳሳሊ ፖለቲካዊ መደብ ዕዮ ኣለዎም ኢሉ ንዝኣመነሎም ውድባትን ሰልፍታትን ብምቅርራብን ብምጥርናፍን ሃገራዊ መደብ ዕዮ ናይ መሪሕ ግደ ክጻወት ንምግባር ዝሕልን ኢዩ።

ሓቢርካ ምስራሕ ሓይሊ ምዃኑ ኵላትና እንሰማምዓሉ ጕዳይ ኢዩ። ነዚ ዘረጋግጽ ምስላታት ህዝብና እውን ማእለያ የብሉን። ገለ ንምጥቃስ ዝኣክል፡ ኣሕዋት ምስ ዝፋቐሩ ጸላኢ የባርሩ፤ ሓቢረን ዝጸመዳ ኣጻብዕ፡ ኣርቃይ የጸምብዓ፤ ኣድቂቕካ ዝመተርካዮን ሓቢርካ ዝመኸርካዮን፡ እቲ ነይሓንቕ፡ እቲ ከኣ ነይሓምቕ ዝብሉ ኢዮም።

ብርእይቶና፡ ኵሉም ተቓወምቲ ፖለቲካዊ ውድባት ኣብ ዝተሓተ ናይ ስምምዕ ነጥቢ ተመርኵሶም ብሓባር ክሰርሕሉ ዝኽእሉ መድረኽ ክፍጠር ኣለዎ ዝብል እምነት ኣሎና። ስለ’ዚ ኢና እውን ኣካል ናይ’ቲ ኣብ ናይሮቢ ዝካየድ ዘሎ ዋዕላ ተቓወምቲ ውድባት ዝዀና።

ብኻልእ ሸነኽ ከኣ፡ ሰዲህኤ፡ ፖለቲካውን ሲቪላውን ውድባት/ማሕበራት ንተመሳሳሊ ዕላማ ዝቖሙ ኰይኖም ኣገባብ ኣቀላልሳኦም ግን ከምዝፈላለ ይኣምን። ፖለቲካዊ ውድባት ንስልጣን ዝቃለሱ ኣካላት ክዀኑ ከለው፡ ሲቪላውያን ማሕበራት ግን ንዲሞክራስያውን ሰብኣውን መሰላት ደቂ ሰብ ዝጣበቑ፡ ብሰብ ሰርሖ ይኹን ባህርያዊ ምኽንያታት ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ንዝወርዱ ጸገማት ዘቃልሉ፡ ዘይመንግስታውያን ናይ ጾታ፡ ሞያን ንቓባውያን ማሕበራት ምጥርናፋት ኢዮም ዝብል ርድኢት ኣሎና።

ስለ’ዚ፡ ፖለቲካውን ሲቪላውያን ውድባትና፡ መሰላት ደቂ ሰባት ዝኽበረሉ ዲሞክራስያዊ ስርዓት ኣብ ምህናጽ ተማላላኢ ግደ ዝጻወቱ ደኣ’ምበር ተታኻኻእቲ ወይ ተጻረርቲ ከምዘይኰኑ ኢና እንግንዘብን ተዋሃሂዶም ክሰርሑ ድማ ነተባብዕን ንድግፍን።

ብኻልእ ሸነኽ፡ ደምበ ተቓውሞና ዝሳቐየሉ ከቢድ ዝዀነ ብኵራት ናይ ሕድሕድ ምትእምማን ከምዘሎ ኢና ንግንዘብ። እዚ ኵነታት’ዚ ሓንሳብ ሃይማኖታዊ፡ ሓንሳብ ብሄራዊ፡ ሓንሳብ ኣውራጃዊ መልክዓት እናለበሰ ኣብ ህዝብና ክልሑኽ ውን ንዕዘብ ኣሎና። ንረብሓኦም ክብሉ፡ ነዚ ናይ ዘይምትእምማን መንፈስ ዘሳውሩ ውሽጣውያንን ግዳማውያንን ሓይልታት እውን ምህላዎም እውን ክንዝንግዕ ኣይግባእን።

ብርእይቶና፡ ንዲክታቶርያዊ ስርዓት ኤርትራ ኣውዲቕና፡ ብቅዋማዊ ዲሞክራስያዊ ስርዓት ክንትክኦ እንተደኣኰይና፡ ንህዝብና ዝጥርንፍን ዝመርሕን ሃገራውን ዲሞክራስያውን መደብ ዕዮን ውደባን ክንውንን ይግብኣና። ነዚ መደብ ዕዮ’ዚ ድማ፡ ብልፍንቲ ይኹን ከም ውልቀ-ውድባት ንምዕዋቱ ከይተሓለልና ክንሰርሕ የድሊ። ናይ ብሄር፡ ናይ ሃይማኖት ወይ ናይ ከባቢ/ኣውራጃ መደብ ዕዮታትን ውደባን ንመልኣ ህዝቢ ዝጥርንፍ ስለዘይኰነ፡ ሃገር ዝምርሓሎም ፕሮግራማት ክዀኑ ኣይክእሉን ኢዮም። እቲ ዝመርሕ ፕሮግራም፡ ንዅሉ ዜጋ ብዘይ ኣፈላላይ ዝጽውዕን ዘካፍልን ክኸውን ኣለዎ ዝብል መርገጽ ብንጹር ቃላት ኣስሚረ ክገልጾ እፈቱ።

ሎሚ ተኣኪብና ብዕምቈት ክንዛረበሉ ዝመረጽናዮ ቴማ ወይ ኣርእስቲ “ምትእምማን ምህናጽ” (Trust Building) ዝብል ክኸውን ኢዩ። ነዚ ቴማ’ዚ ንምሕጋዝ ተባሂሎም ድማ፡ ገለገለ ኣርእስታት መሪጽና ብምሁራትን ክኢላታትን ክቐርቡ ጌርና ኣሎና። እቶም ኣብ’ዚ ወርክሾፕ ዝቐርቡልና ኣርእስታት ድማ፡

1. ዕርቂ
2. ኣፈታትሓ ግርጭት
3. ሃለዋት ክብርታትናን ባህልታትናን
4. ተራ ሚድያ ኣብ ምህናጽ ምትእምማን
5. ስደት፡ ጠንቁን መፍትሒታቱን
6. ጠንቂ ዘይምትእምማና እንታይ ኢዮም? ዝብሉ’ዮም።

ስለምንታይ ኢና ናይ’ዚ ዎርክሾፕና ቀንዲ ቴማ “ናይ ምትእምማን መንፈስ ምህናጽ” ዝብል ክኸውን ዝመረጽና?

እወ፡ ፖለቲካውያን ውድባትና ይኹና ሲቪላውያን ውድባትን ብስእነት ምትእምማን ይሳቐዩ ምህላዎም ኵላትና እንከታተሎ ዘለና ጕዳይ ኢዩ። ዋላ እውን እዞም ኣብ’ዚ ዎርክሾፕ ተዓዲምና ዘለና ፖለቲካዊ ውድባት ብደረጀ ፖለቲካዊ መደብ ዕዮና ክንርአ እንከሎ ብዙሕ ናይ ኣርኣእያ ፍልልይ ዘይብልና ክነስና፡ ኣብ መንጐና ዘሎ ዘይምትእምማን ግን፡ ካብ’ቲ ምስ ካልኦት ውድባት ዘሎ ዘይምትእምማን ዝኸፍአ እንተዘይኰይኑ ካብኡ ዝሓሸ ኣይኰነን ክንብል ዘድፍር ኢዩ።

ጠንቅታት ናይ ዘይምትእምማን መንፈስ ምስፋን እንታይ ምዃኖም፡ ድሕር ኢሉ በቶም ክኢላታት ዝቐርብ ወረቐት ብዕምቈት ክዛረብሉ’ኳ እንተዀነ፡ ነፍስወከፍና ግን፡ ኣብ ዘይምትእምማን መንፈስ ምፍጣር ይዕበ ይንኣስ ተራ ከምእተጻወትና ክንእመን ዘድልየና ኰይኑ ይስምዓኒ። ፖለቲካዊ ውድባት ኤርትራ፡ ካብ’ቲ ናይ 60ታትን ሰብዓታትን ኣተሓሳስባታት ጌና ሓራ ኣይወጻእናን ዘሎና። ነፍስወከፍና ንውድቡ ወይ ሰልፉ ኣሐይሉ፡ ነቲ ካልእ ከዳኽም ኢዩ ክሰርሕ ጸኒሑን ዘሎን። ሕጂ ግን፡ ምስ’ዚ ዘለናዮ መዋእል ዘሳኒ፡ ንብዙሕነት ብዅሉ መልክዓቱ ዝቕበል ኣተሓሳስባ ክንውንንን፡ ሓቢርና እንሕይለሉን እንዓብየሉን ኵነታት ንምፍጣርን ዘኽእለና ኣተሓሳስባን ኣገባብን ክንምህዝ መድረኽ ይጠልበና ኣሎ።

ክቡራትን ክቡራንን

ምትእምማን ብመስርሕ ዝረጋገጽ ኣምር እምበር፡ ብሓደ ወርክሾፕ ወይ ብሓደ ርክብ፡ ወይ ብሓደ ውሳኔ ዝረጋገጽ ኣይኰነን። እምነት ክትረክብ እምነት ክትህብ ኣሎካ። ከም’ቲ ካልኦት እምነት ከንብሩልካ እትደሊ፡ ንስኻ እውን ኣብ ልዕሊ ካልኦት እምነት ከተንብር ክትክእል ኣሎካ። እዚ ድማ፡ ነዊሕ ግዜ ዝወስድ፡ ብኣፍ ጥራሕ ዘይኰነስ፡ ብግብሪ ክስነ ዘለዎ መስርሕ ምዃኑ ክንግንዘብ ይግባእ።

ናይ ሕድሕድ ምትእምማን ዘይብሉ ጋንታ/Team ወይ ውድብ፡ ናይ ብሓቂ ውድብ ወይ ጋንታ ኣይኰነን። ዝተኣከቡ ግን ዘየድምዑን ንቕድሚት ዘይስጕሙን ምትእኽኻብ ናይ ውልቀሰባት ኰይኖም ኢዮም ዝተርፉ። ሓበሬታታት ብግልጺ ኣይውሃሃቡን፡ ኣብ መሰላትን ግቡኣትን ይመናጨቱ፡ ኣይደጋገፉን፡ ንነብሶምን ንረብሓኦምን ጥራሕ ኣብ ምክልኻል ይኣትዉ። እንተደኣ ኣብ ውሽጢ ውድብ ምትእምማን ዘይሃልዩ ኣባላቱ ብዝለዓለ ብቕዓት ክዋስኡ ኣይክእሉን ኢዮም። ብዘይ ምትእምማን ናይ ምምሃዝ ዓቕምታት ክዓቢ፡ ናይ ምድግጋፍ መንፈስ ክሰፍን፡ ኣድማዒ ስራሕ ክፍጸም ኣይከኣልን ኢዩ።

ስለ’ዚ፡ ኣብ ዘራኽቡና ጕዳያት ምትኳር፡ ቃልናን ግብርናን ሓደ ምዃን፡ ቀጻልን ግሉጽን ዝርርብ ምክያድ፡ ሕድገታት ምግባር . . .ወዘተ ካብ’ቶም ክንውንኖም ዘሎና ክብርታት ምዃኖም ክንዝንግዕ ኣይግባእን።

ክቡራንን ክቡራትን

ኣብ መደምደምታ፡ ገለ ነጥብታት ኣስሚረ፡ ዘረባይ ክዛዝም ኣፍቅዱለይ። ዲክታቶርያዊ ስርዓት ኤርትራን ደገፍቱን ካብ ዕለት ናብ ዕለት እናደኸሙን ድምጾም እውን እናነከየን ክኸይድ እንከሎ፤ ብኣንጻሩ ፡ ደምበ ተቓውሞ ብዓቐን ካብ ግዜ ናብ ግዜ እናዓበየ ይመጽእ ምህላዉ ዘይከሓድ ሓቂ ኢዩ። ድሕሪ ናጽነት ንግዝያዊ መንግስቲ ኤርትራ ዝነበሮ ደገፍን ሎሚ ንስርዓት ህግደፍ ዘሎ ናይ ህዝቢ ደገፍን ዓብዪ ፍልልይ ከምዘለዎ ንምርኣይ ዘጸግም ኣይመስለንን። ሎሚ ስርዓት ህግደፍ ብህዝቡ ተኻዒቡ ብዓለም ዝዅነን ዘሎ ስርዓት ኢዩ። ኣብ ውሽጢ ሓሓሊፎም ዝግሃዱ ተቓውሞታት፡ ኣብ ግዳም ብደለይቲ ፍትሒ ዝካየዱ ዘለዉ ድሙቓትን ኣድማዕትን ሰላማዊ ሰልፍታት፡ ጸብጻባት ኮሚሽን ሰብኣዊ መሰላት ሕቡራት ሃገራት፡ መርገጽ መንግስቲ ሆላንድን ፈረንሳን ኣብ ልዕሊ ተግባራት ስርዓት ህግደፍ ገለ ካብ’ቶም ነዚ ሓቂ’ዚ ዝምስክሩ ጭብጥታት ኢዮም።

እንተዀነ ግን፡ ደምበ ተቓውሞ ብዓቐን እናወሰኸ ይኺድ’ምበር፡ ዝመርሖ ፖለቲካዊ ውዳበ፡ ክሳብ እዛ ሰዓት’ዚኣ ክረክብ ኣይከኣለን ዘሎ። ዘይተወደበ ህዝባዊ ተቓውሞታት ድማ፥ ዝዀነ ዝተወደበ ሓይሊ ክጨውዮ ከምዝኽእል ከኣ፡ ናይ ግብጺ፡ ሊብያን የመንን ተመኵሮታት እኹል ኣስተምህሮ ኰይኑና ኢዩ።

ስለ’ዚ ደምበ ተቓውሞና ካብ ኣትይዎ ዘሎ ዓዘቕትን ደውታን ወጺኡ መሪሕ ግዴኡ ክጻውት፡ ብሓባር እንሰርሓሉ ባይታ ጽባሕ ዘይኰነስ ሎሚ ክንረክብ ንጥለብ ኣሎና። ማዕረ’ዚ ሓላፍነት’ዚ ክንከውን እንተዘይበቒዕና ድማ፡ ኵላትና ብታሪኽ ተሓተቲ ካብ ምዃን ሓራ ክንወጽእ ኣይንኽእልን ኢና።

ዕዉት ዋዕላ ክዀነልና እናተመነኹ፡ ጽን ኢልኩም ብምስማዕኩም አመስግን።

ንምዕዋት ህዝባውን ዲሞክራስያውን ዕላማታት ብሓባር ንበገስ

መንግስተኣብ ኣስመሮም

ኣቦ መንበር ሰዲህኤ

ዕለት 10 ነሓሰ 2016

Frankfurt - Germany
10^th – 11^th August 2016

By: Abdurahman Sayed

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
+44-7500223914

Contents:

1/ Definition
2/ Role of SCV in Post
Conflict/Dictatorship Societies
3/ The State of our SC Values Today
4/ What Can and Should We Do?    
5/ End  

1/ Definition of SC Values

According to BusinessDictionary.com:
The commonly held standards of what is acceptable or unacceptable, important or unimportant, right or wrong, workable or unworkable, etc., in a community or society.

Source: http://www.businessdictionary.com/definition/cultural-values.html

2/ Role of SCV in Post Conflict/Dictatorship Societies
- Maintains communal harmony
- Enables Conflict Management/Resolution
- Promotes Social Welfare and Solidarity from Family, to Neighbourhood, to Region and Nationwide
- Stabilises Governance e.g. Turkey’s conflict between imposed values and existing values

4/ What Can and Should We Do?

- Study the level and impact of SCV absence in Eri society inside Eritrea and in the diaspora
- Preserve and Promote SCV through different methods, including Media and Art
- Provide Support to young generation through community and cultural networks
- Bridge Inter-Generational Gaps

ብሰልፊ ደሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ዝተወደበ፡ ምህናጽ ምትእምማን ኣብ ማሕበራውን ፖለቲካውን ኩነታት ኤርትራ ዝምልከት ናይ 3 መዓልታት ዋዕላ ተኻይዱ። ኣብዚ ዋዕላ ብ10ን 11ን ነሃሰ 2016 ብዓሰርተ ሓደ ፍሉጣት ኤርትራውያን ኣገደስቲ መጽናዕታዊ ጽሑፋት ቀሪቦም።

.

እዚ ኣገዳሲ ዋዕላ ብናይ ኣቶ ተስፋይ ወልደሚካኤል (ደጊጋ) ናይ እንኳዕ ደሓን መጻእኩም ቃል እዩ ተኸፊቱ። ኣቶ ተስፋይ እንኳዕ ደሓን መጻእኩም ምስ በለ፡ ኣቦመንበር ሰልፊ ደሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ ኣቶ መንግስተኣብ ኣስመሮም መኽፈቲ ቃል ንከስምዕ ዓዲምዎ። ኣቶ መንግስተኣብ ኣብ ዘስመዖ መኽፈቲ ቃል፡ ኣብ ኤርትራ ናይ ዕርቅን ሓቢርካ ምስራሕ ህጹጽነት ጠቒሱ እቲ ዋዕላ ዕዉት ንክኸውን ምንዮቱ ገሊጹ።

እቲ ዋዕላ ብላዕለዎት ሓለፍቲ ሰደህኤ ኣለም ዮሃንስ ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ማሕበራዊ ጉዳያት፡ ኤርትራ ኣልኣዛር ሓላፊት ቤት ጽሕፈት ጉዳይ ደቂ ኣንስትዮን መድሃኔ ህብትዝጊ ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ጉዳይ መንእሰያትን እንዳትመርሐ ብዛዕባ ሽዱሽተ ኣገደስቲ መጽናጣዊ ጽሑፋት ተመያይጡ።

ኣብቲ ንትሻዕተ ሰዓታት ዝኣክል ብረቡዕ 10 ነሃሰ 2016 ዝተኻየደ ምይይጥ፡ ትርጉም ፖለቲካዊ ዕርቂ፡ ኣተገባብርኡን ጽልዋኡን ኣብ ኤርትራ፡ ብዝብል ኣርእስቲ ዝተዳለወ ጽሑፍ ብዶ/ር ዓንደብርሃን ወልደጊዮርጊስ ኣባል መሪሕነት ኤርትራዊ መድረኽ ንሃገራዊ ዘተን ኣቶ ገ/እግዚኣብሄር ተወልደ ወኪል ኣቦመንበር ሰደህኤ ኣብ ሰሜን ኣሜሪካን ቀሪቡ። እቲ ቀዳማይ ኣቕራቢ ኣድላይነት ምትእትታው ዕርቂ ኣብቶም ኣብ ወጻኢ ዘለዉ ሓይልታትን ማሕበራትን ብምጥቃስ ኣብዚ መዳይዚ ናይ ኤርትራዊ መድረኽ ንሃገራዊ ዘተ ግደ ኣቃሊሑ። ካለኣይ ኣቕራቢ ድማ ንዕርቂ ከም ሓደ ቅኑዕ መንገዲ ኣብ ምፍታሕ ግርጭት ተንቲኑ፡ ከም ኣብነት ከኣ ንይቕረ ምብህሃል ጠቒሱ። ነቲ ኣኼባ ዝመርሑ ዝነበሩ ከም ዝገለጽዎ እዞም ብግቡእ ተዳልዮም ብውሕሉል ኣገባብ ዝቐረቡ ጽሑፋት ኣብ ቀረባ ግዜ ናብ ህዝቢ ዝቐርብሉ ኩነታት ክፍጠር’ዩ።

ፕሮፍርሶር ግርማይ ነጋሽ ካብ ኦሃዮ ዩኒቨርሲቲ ሕቡራት መንግስታት ኣሜሪካን ኣቶ ዓብዱራሕማ ኣሰይድ (ኣቡ ሃሽም) ኣብ ዓባይ ብሪታንያ ኣብ ጉዳይ ሰብኣዊ መሰልን ደሞክራስን ዝነጥፍን ብዛዕባ ኤርትራዊ ማሕበራውን ባህላውን ክብርታት ዝምልከት ኣቕሪቦም። ፕሮፍርሶር ግርማይ ነዊሕ ግዜ ወሲዱ ብዛዕባ እቲ ኣፍልጦኡ እንዳሃሰሰ ዝኸይድ ዘሎ ባህላዊ ሕጊ ኣብሪሁ። ኣቶ ዓብዱራሕማን ድማ ብዛዕባ ባህላዊ ክብርታት ኣብ ሕብረተሰብ ንሰላማዊ ምስግጋር ዘለዎ ግደ ኣብሪሁ።

.

ኣብ 3ይ ክፋል ኣኼባ ናይቲ ዕለት ዝቐረበ ጽሑፍ ንግደ ሚድያ ኣብ ምህናጽ ምትእምማን ዝምልከት’ዩ ነይሩ። ኣብዚ ዛዕባዚ ጽሑፋት ዘቕረቡ፡ ዶ/ር ርእሶም መስፍን፡ ኣቶ ጸጋይ ነጋሽ ካብ ሰሜን ኣሚሪካ፡ ደራሲ ኣብ ሰብኣዊ መሰልን ደሞክራስን ዝነጥፍን ኣቶ ሳልሕ ጆሃር (ቃዲ) መስራትን ዲረክተርን ናይ መርበብ ሓበሬታን ማሕበርን ዓዋተ ኣብ ሰሜን ኣሜሪካን እዮም። ኣብዚ ኣርእስቲ ዶ/ር ርእሶም ብዛዕባ ውሽጣዊ ዝምድና፡ ኣገዳስነት ናይ ቀረባ ግዜ ዑደቱ ናብ ኤርትራውያን ስደተኛታት ኣብ ኢትዮጵያን ኣብቲ ቦታ ምስ ዝርከቡ ኤርትራውያን ንጡፋት ዝገበሮ ርክባትን ዝምልከት ኣብሪሁ። ንነዊሕ ግዜ ናይ ለውጥን ደሞክራስን ንጡፍን ተሳታፍን ቃዲ ድማ ቅድሚ ኩሉ ኤርራውያን ድሕሪ ውድቀት ዲክታቶር ብዛዕባ ዝምርሕሉ ኣገባብ ክእምቱ ይግበኦም ኢሉ።

ሓሙስ ንግሆ ምፍታሕ ግርጭት ዝብል መጽናዕቲ ብኣንበሳድር ኣድሓኖም ገብረማርያም ሰልፊ ደሞክራሲ ኤርትራን ዶ/ር ኣልማዝ ዘርኣይ ናይ ሕክምና ምህርትን ኣባል መሪሕነት መርበብ ደቂ ኣንስትዮ ኤውሮጳ ካብ ጀርመንን ቀሪቡ። ኣንበሳደር ኣድሓኖም ኣብቲ ዘቕረቦ ጽሑፍ ንዝሓለፈ ፍልልያት ረሲዕካ ይቕረታ ብዛዕባ ምባልን ንለውጢ ዘቀላጥፍ ሓድሽ ምዕራፍ ምኽፋትን መብርሂ ሂቡ። ዶ/ር ኣልማዝ ብወገና ብዛዕባ ዝተፈላለዩ ኣገባብ ኣፈታትሓ ግርጭት ኣብ ኤርትራ መግለጺ ኣቕሪባ።

መንእሰይ በረኸትኣብ ዮሃንስ ኣባል መሪሕነት ኤርትራውያን መንእሰያት ንለውጢ (ኤመለ) ካብ ከናዳ፡ ናይቲ ኣብ ኤርትራ ዝረአ ዘሎ ፍልሰት ናብ ስደት ምኽንያትን መፍትሕታቱን ዝምልከት ንኡድ መልእኽቲ ኣቕሪቡ። እቲ ንሱ ዘቕረቦ ውሕሉል መልእኽቲ ንሰፊሕ ንግደ መንእሰያት ኣብ ምምራሕን ምዕዋትን ናይ ለውጢ ቃልሲ ዝምልከት ምይይጥ ዓዲሙ።

እቲ 6ይን ናይ መወዳእታን ጽሑፍ ነቲ ቀጻሊ ዘይምትእምማን ኣብ ኤርትራውያን ተቓወምቲ ዝምልከት፡ ብገዲም ተጋዳሊት፡ ኣብ ጉዳይ ደቂ ኣንስትዮ እትነጥፍን ላዕለወይቲ ካደር ሰደህኤ ኣብ ሰሜን ኣሜሪካን ኣስገደት ምሕረተኣብ እያ ኣቕሪባቶ። ኣስገደት ኣብዚ መጽናዕታ ነቲ ዘይምትእምማን ምኽንያት ዝኾኑ ብዙሓት ጠንቅታትን ኣፈታትሓኦምን ዝምልከት ብግቡእ ዳህሲሳ።

ኩሉቲ ዝቐርብ ዝነበረ ጽሑፋት ብሕቶን መልስን ዓሚቕ ምይይጥን ዝተሰነየ እዩ ነይሩ።

ኣቶ ፍሰሃጼን ገብረ ኣባል መሪሕነት ግንባር ሃገራዊ ድሕነት ኤርትር-ሕድሪ (ግሃድኤ-ሕድሪ)ን ኣቶ ወደብ ቴድሮስ ኣባል ኤርትራውያን መንእሰያት ምሕዝነትን ለውጥን (ኤመምለ)ን ከምኡ እውን ሓያሎ ኣባላት መሪሕነት ሰደህኤ ካብቶም ኣብቲ ዋዕላ ዝተሳተፉ ነይሮም።

እቶም ኣብዚ ናይ ሰለስተ መዓልታት ዋዕላ ብዛዕባ ዝተፈላለዩ ኣርእስታት መጽናዕታዊ ጽሑፋት ዘቕረቡ ኣብ ቀዳም 13 ነሃሰ 2016 ኣብቲ ንተወከቲ ቤት ጽሕፈት ከንቲባ ከተማ ፍራንክፈርት ወሲኽካ ብዙሓት ዕዱማት ዝሳተፍዎ ፈስቲቫል ኤርትራ ፍራንክፈርት ተረኺቦም ሓፈሻዊ መብርሂ ክህቡ እዮም።

“ናይ ሕድሕድ ምትእምማን መንፈስ ምህናጽ” ኣብ ትሕቲ ዝብል ቴማ ብሰልፊ ደሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ዝተዳለወ ዋዕላ፡ ብዕለት 10 ነሓሰ 2016 ልክዕ ሰዓት 09:30 ብኣቶ ተስፋይ ወልደሚካኤል፡ ኣባል ፈጻሚ ሽማግለን ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ውደባን ናይ እንቋዕ ደሓን መጻእኩም ዝብል መልእኽቲ ተኸፊቱ። ቀጺሉ፡ ኣቶ መንግስተኣብ ኣስመሮም፡ ኣቦ መንበር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ፡ ቃል ሰዲህኤ ኣስሚዑ። 

ብድሕር’ዚ ኣቶ ኣለም ዮውሃንስ፡ ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ማሕበራዊ ጕዳያት፡ ብኣቦ መንበርነት ዝመርሖ፤ ወይዘሮ ኤርትራ ኣልኣዛር፡ ሓላፊት ቤት ጽሕፈት ጕዳያት ደቂ ኣንስትዮን ሓው መድሃኔ ህብትዝጊ፡ ሓላፊ ቤት ጽሕፈት ጕዳያት መንእሰያትን ዝርከብዎ ዝመርሕዎን ዘውሃሃድዎን ብኽኢላታትን ምሁራትን ዝቐረበ ናይ መጽናዕቲ ወረቓቕቲ ናብ ተኻፈልቲ ዋዕላ ቀሪቡ። ተኻፈልቲ ዋዕላ ኣብ’ቲ ዝቐረበ ወረቓቕቲ ርእይቶታትን ሕቶታትን ብምቕራብ ነቲ መጽናዕትታ ኣሀብቲሞሞ። እዚ ቀዳማይ ውዕሎ፡ ካብ ሰዓት 9፡30 ናይ ንግሆ ጀሚሩ ክሳብ ሰዓት 9፡45 ናይ ምሸት ኢዩ ቀጺሉ።

ኣብ’ዚ ዋዕላ’ዚ ዝተዓደማ ውድባት፡ ምስ’ቲ ናይ ሰዲህኤ ዝመሳሰል መደብ ዕዮ ዘለወን ውድባት ኢየን ነይረን። ንሳተን ድማ፡ ሰልፊ ደሞክራሲ ኤርትራ፡ ግንባር ሃገራዊ ድሕነት ኤርትራ-ሕድሪ፡ ግንባር ሃገራዊ ድሕነት ኤርትራን ተሓኤን ኢየን። ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራን ግንባር ሃገራዊ ድሕነት ኤርትራን ብዘይተፈልጠ ምኽንያት ኣይተኻፈላን።

ኣምባሳደር ዓንደብርሃን ወልደገርጊስን (መድረኽ) ኣቶ ገረዝጊሄር ተወልደን (ሰዲህኤ) ብዛዕባ ዕርቂ፤ ኣምባሳደር ኣድሓኖም ገብረማርያምን (ስደኤ) ዶክተር ኣልማዝ ዘርኣይን (መደኣኤ) ብዛዕባ ኣፈታትሓ ግጭት፤ ፕሮፈሰር ግርማይ ነጋሽን ኣቶ ዓብዱራሕማን ሰይድን ብዛዕባ ሃለዋት ባህልታትናን ክብርታትናን፤ ኣቶ ጸጋይ ነጋሽ፡ ዶክተር ርእሶም መስፍንን ኣቶ ሳልሕ ጀውሃርን ብዛዕባ ተራ ሚድያ ኣብ ምህናጽ ምትእምማን፤ ኣቶ በረኸተኣብ ዮውሃንስን (EYSC- NA) ብዛዕባ ጠንቂ ስደት፡ ሳዕቤናቱን መፍትሒታቱን ጠቐምቲ ኣስተምህሮታት ዝሃቡ ወረቓቕቲ ኣቕሪቦም፡፡ መንእሰይ ወደብ ተድሮስ (EYSC) እውን ኣዝዩ ዝንኣድ ኣበርክቶ ኢዩ ገይሩ።

እዚ ዋዕላ’ዚ፡ ነቲ ተቓወምቲ ውድባትና ብሓባር ንኸይሰርሑ ዓጊቱ ሒዝዎ ዘሎ ብኵራት ናይ ሕድሕድ ምትእምማን ኣብ ምፍዋስን ንፍልልያት ኣብ ምጽባብን ሓጋዚ ተራ ክጻወት’ዩ ዝብል ተስፋ ኣሎና።

ዝርዝር ናይቲ ዝተኻየደ ውዕሎታት ድማ፡ ሓደ ብሓደ ብተኸታታሊ ከነስዕበልኩም ኢና።

A highly enlightening three-day conference on trust building in the Eritrean social and political landscape was organized by the Eritrean People's Democratic Party (EPDP) on Wednesday and Thursday received presentations by eleven distinguished panelists coming from different parts of the world.

The conference was opened by welcoming remarks made by Mr. Tesfai Woldemichael (Degiga, and invited to the podium the EPDP chairman, Mr. Menghesteab Asmerom, who made an inspiring opening speech on the urgency for reconciliation and unity among Eritrean forces and wished the conference a resounding success.

In the past two days, the conference raised and discussed six themes that were ably moderated alternately by Mr. Alem Yohannes, EPDP head of Social Affairs Office; Ms Eritrea Alazar, head of Women's Affairs, and Mr. Medhanie Habtizghi, head of Youth Affairs.

During nearly 9-hours of discussions on Wednesday, the meaning of political reconciliation, its practice and implications in Eritrea were presented by Dr/Ambassador Andebrhan Weldegiorgis, leadership member of the Eritrean Forum for National Dialogue (EFND), and Mr. Ghebre-Egziabher Tewelde, representative of the EPDP Chair Office in North America. The first panelist stressed the need of promoting reconciliation among the diaspora forces and communities, and expounded the objectives of the EFND in this aspect. The second speaker defines reconciliation as the sure path to conflict resolution and raised examples on forgiveness. (As stated by the moderators, all the richly researched and effectively presented papers will be made public in the coming few days.)

Professor Ghirmai Negash of Ohio University, USA, and Mr. Abdurahman al-Said (Bohashem), a human rights and democracy activist from UK, extensively dwelt on Eritrean social and cultural values. Prof. Ghirmai, talked on great length on customary laws and the eroding original/indigenous knowledge which need be revived. Bohashem believed that cultural values would help smoothen transition in the society.

The day's third session was on the role of media in trust building. Papers on this theme were presented by Dr. Russom Mesfin; Mr. Tzegai Negash, author, human rights and democracy activist in north America, and Mr. Saleh Johar (Gadi), founder-director of Awate website and Foundation in north America. Dr. Russom narrated, inter alia, the significance of his recent tour to Eritrean refugee communities in Ethiopia and his talks with many Eritrean activists in the region. A long-time change and democracy activist Gadi stated, among other things, that the Eritrean people need to draw as of now the silhouette of their future state in the post-dictatorship period.

On Thursday morning, conflict resolution was presented by Ambassador Adhanom Ghebremariam, leadership member of the Eritrean Democratic Party (EDP), and Dr. Almaz Zerai, a physician from Germany and leading member of the Eritrean women's network in Europe. Ambassador Adhanom focused on the need of forgiving and forgetting past differences and starting anew for a speedy change in Eritrea. Dr Almaz's illustrated presentation defined the different aspects conflict resolution in the Eritrean arena.

Young Beredketab Yohannes, a leadership member of the Eritrean Youth for Change (EYC) from Canada, made another lively presentation on the causes and possible solutions of the exodus of the Eritrean refugees. His well-received presentation raised extended discussion on the role of youth on bequeathing and leading the struggle for change and existing generational problems faced at the present.

The sixth and final session on Thursday was on the persisting mistrust in the Eritrean opposition camp presented by Ms Asghedet Mehreteab, a long-time freedom fighter, women's rights activist and a senior EPDP cadre in North America. Ms Asghedet explored many aspects and instances that have been reinforcing mistrust in the Eritrean opposition camp and what could be done to overcome them.

Every presentation was followed by exhaustive discussion and question and answer sessions.

Mr. Fessehazion Ghebre, leadership member of the Eritrean National Salvation Front (ENSF- Hidri); Mr. Wedeb Tedros, member of the Eritrean Youth Solidarity for change (EYSC), as well as many leadership members of the EPDP were among the invited participants at the conference.

The conference is scheduled to continue the whole day Friday discussing and drafting a memorandum of understanding on the way out drawn from the issues raised under the six themes raised and discussed on Wednesday and Thursday.    

All the panelists at the three-day conference will also making general briefings at the Festival Panel on Saturday which is expected to be attended by other invited guests representing German parties and the office of the Mayor of Frankfurt.

في اجتماعها المعقود في الثاني والعشرين من يوليو 2016م قيمت اللجنة التحضيرية لمهرجان ارتريا 2016م بفرانكفورت أعمالها وخططها لإقامة المهرجان هذا العام تحت شعار ( انتصار شعبنا بنضالنا المشترك )، تناول الاجتماع بالتقييم الدقيق مدى تقدم التحضير لكلٍّ من الإعداد الفني للمهرجان واستقبال الضيوف وبرنامج دور ومشاركة الشباب في المهرجان. من أهم مميزات مهرجان هذا العام، أنه سيشهد تلبية نداء حزب الشعب الديمقراطي الارتري لممثلين للقوى السياسية والمثقفين والأكاديميين الارتريين للتحاور وطرح أفكارهم ورؤاهم علي مائدة المهرجان. كما سيشهد المهرجان التحاور والتلاقي المباشر مع جمهور المهرجان الذي سوف يقوم به رئيس لجنة اتصالات مبادرة نيروبي الداعية الي لم شمل المعارضة الارترية. ثالثاً هناك دراسة سياسية أكاديمية قيــِّــمة من إعداد وتقديم السيد/ توماس مانقسون عضو الحزب الاشتراكي السويدي ورئيس جمعية السلام السويدية تؤكد نجاح الأسلوب السلمي في تحقيق التغيير الديمقراطي واستدامته وفشل أي تعجـُّــل لهذا التغيير عن طريق التدخل الأجنبي في الأوضاع المحلية في أي بلد من البلدان. رابعاً سوف تقدم رابطة شباب الحزب أعمالاً فنية وفكرية تعالج المشكلات والمعوقات التي تحول دون تعاون الشيب والشباب في العمل ضد النظام الدكتاتوري القائم في البلاد.

بعد تقييم ما تقدم من عمل التحضير للمهرجان وضعت اللجنة خطة عملها للأيام القليلة المتبقية من العد التنازلي لقيام المهرجان، هذا وقد تعهدت التحضيرية أن تجعل مهرجان 2016م أكثر تميزاً وحضوراً ومشاركةً كمية ونوعية.   

ኣሳናዳኢት ሽማግለ 2ይ ጉባኤ ዞባ ኤውሮጳ ሰዲህኤ ስራሓታ ብምዕሩግ ኣገባብ ተዳሉ ምህላዋ ተሓቢሩ ኣሎ:: ቅድሚ 6 ኣዋርሕ ዝተመዘዘት ኣሳናዳኢት ሽማግለ ጉባኤ ዞባ ኤውሮጳ እነሆ ድሕሪ ሓያሎይ ርኽክባትን መጽናዕትን: ንነብሳ ኣብ ናይ ዕማም ጉጅለታት ከፋፊላ ክትሰርሕ ብምጽናሕ ኣብ ጽቡቕ ምድላዋት ከምይበጽሐት ኣብ ናይ ዕለት 18ን 25 ሓምለ 2016 ዘካየደቶ ኣኼባታት ኣስመረትሉ::  ኣስዒባ እዚ ታሪኻዊ 2ይ ጉባኤ ዞባ ኤውሮጳ እዚ: ትካላዊ ኣሰራርሓን ዲሞክራስያዊ ተመኩሮን ንምሕያል ንቃለስ!! ኣብ ትሕቲ ዝብል ጭርሖ ኣብ ከተማ ፍራንክፎርት ጀርመን ንዕለት 11 ነሓሰ 2016 ክጋባእ ምኻኑ ወሲና::  ኣሳናዳኢት ሽማግለ ቀንዲ መሰረታዊ ሰነዳት ስርሓ ንምስራዕ ዘድሊ ቁጽሪ ተሳተፍቲ ወከልቲ መሰረታት ጨናፍር ኤውሮጳ ምርካቡን ዝተጻፈፈ ኣጀንዳን ሰነዳት ጉባኤን ኣዳልያ ምህላዋ ሓቢራ::

ኣሳናዳኢት ሽማግለ 2ይ ጉባኤ ዞባ ኤውሮጳ