Friday, 18 July 2025
feed-image Feed Entries
feed-image Feed Entries
Subscribe to this RSS feed
Thursday, 13 February 2020 21:03

The Eritrean dilemma – the route to Europe is now almost blocked

Written by

February 13, 2020 News

For some time now it has been clear that Eritreans are finding it increasingly difficult to escape the dictatorship and make and new life for themselves by travelling to Europe.

Once this was possible. But the evidence is mounting that Eritrean refugees find the route blocked. Some are trapped in extremely dangerous detention centres in Libya, but overall the flow of asylum seekers is drying up.

These statistics are from Frontex – the EU’s official border guards.

They are for the numbers using what Frontex calls the Central Mediterranean Route

2015        2016         2017        2018

38,791     20,721      7,055       3,529

The figure for 2018 is one tenth of what it was just four years earlier.

The UN refugee agency, UNHCR, produced data which bears out this trend.

It can be seen here.

Screenshot 2020-02-13 at 11.21.01

Screenshot 2020-02-13 at 11.21.38

This is a trend that has been developing since 2016 – if not earlier.

Lower numbers are leaving Eritrea

Eritrea has been described as one of the world’s fastest emptying nations. The widely quoted estimate – first stated by the Special Rapporteur on the situation of human rights in Eritrea in 2012 – is that 4,000 to 5,000 Eritreans are leaving their country every month. Since then, this number has been quoted in numerous articles and reports. This includes a 2014 study by the RMMS, which tried to shed more light on this estimate by exploring the ‘ jigsaw’ of numbers from different sources and concluded that, although plausible, the number could be slightly overestimated.

One explanation for the lower number of Eritrean arrivals in Italy in 2016, could be that indeed lower numbers have been leaving Eritrea in 2016 compared to the years before. Earlier in 2016, RMMS reported on a deterioration of the living conditions in Eritrea. Reduced purchasing power and reduced access to cash from remittance flows could have limited the ability of many to fund migration.

As I warned three years ago: Europe’s “wall” across the Mediterranean is almost complete.

Thursday, 13 February 2020 20:34

Radio dimtsi Harnnet Kassel 13.02.2020

Written by
Radio dimtsi Harnnet Kassel 13.02.2020
Published in Radio
Read more...
Thursday, 13 February 2020 05:17

ጋዜጣዊ መግለጺ ዋዕላ ኤርትራውያን ደቂ ኣንስትዮ ሰሜን ኣመሪካ

Written by

ሃገርና ኤርትራ ኣብ ትሕቲ ንህላዌኣ ዝደናደን ጽንኩር ኩነታት ኣብ ዘላትሉ እዋን፣ ካብ - ይኣክል ናብ ይከኣል - ኣብ ትሕቲ ዝብል ጭርሖ፣ ኤርትራውያን ደቂ ኣንስትዮ ካብ ኩሉ ክፍለ ሃገራት ኣሜሪካን ካናዳን ዝተሳተፈኦ ፣ ካብ 8 – 9 ለካቲት 2020 ኣብ ዋሽንግተን ዲሲ ዕዉት ዋዕላ ኣካይደና።

ኣብዚ ዋዕላዚ ፣ ደቂ ኣንስትዮ ኤርትራ ነብስና ወዲብና ኣብ ሓርነታዊ ቃልሲ ህዝብና ልዑል ተራ ክንጻወት ወሲና። ነዚ ውሳኔ እዚ ኣብ ግብሪ ንምውዓል፣ ብወለንተአን ኣወሃሃድቲ ክኾና ፍቓደኛታት ዝኽና ሸሞንተ ደቂ ኣንስትዮ፣ ነቲ ናይ ነብሰ ውደባ መስርሕ ክጅምርኦ ተወሲኑ።   ተሳተፍቲ ዋዕላ ነናብ ቦታና ተመሊስና፣ ናይ ከባቢና ደቂ ኣንስትዮ ክንጥርነፍን፣ ጥርናፈና ከነሐይልን፣ ወከልትና ክንመርጽን፣ ናይ ከተማታትና ወከልቲ ብምልኣኽ ናይ ኩለን ከተማታት ወከልቲ ዘሳተፈ ናይ ሰሜን ኣሜሪካ ጥርናፈ ክንፈጥር ወሲና።

ከምኡውን፣ ታሪኻዊ ዋዕላ ኤርትራውያና ደቂ ኣንስትዮ ሰሜን ኣሜሪክ ነዚ ዝስዕብ ውሳኔታት ኣሕሊፍና፦

1- ልዑላውነት ሃገርና ኣብ ዋጋ ዕዳጋ ኣይኣቱን እዩ ፣

2- ዶብና መጣልዒ ውልቀ-መላኺ ስለዘይኮነ ፣ ብቕጽበት ክሕንጸጽ፣

3- ናይ ፖለቲካን ናይ ሕልናን እሱራት ብህጹጽ ክፍትሑ፣

4- ሃገርና ብቅዋምን ልዕልና-ሕግን ክትመሓደር እምበር፣ ብውልቀሰብ ክትምራሕ ኣይነፍቅድን፣

5- ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራ ምእንቲ ህዝብን ሃገርን ኣብ ጎድኒ ህዝቡ ደው ክብል ንጽውዕ፣

6- ህዝቢ ኤርትራ ነዲሩ ዝጀመሮ ናይ ይኣክል ህዝባዊ ምንቅስቓስ ክቕጽልን ኩሉ ህዝቢ ክሳተፎን ንጽውዕ፣

7- ምእንቲ ፍትሒ ዝቃልሱ ሓይልታት ተቓውሞ፣ ልዑላውነት ሃገርና ኣብ ሓደጋ ወዲቑሉ ኣብ ዘሎ ህሞት ፍልልያቶም ኣወንዚፎም ሓደ ኢድ ኮይኖም ክሰርሑ ተደላይነቱ ህጹጽ ስለዝኾነ፣ ሓቢሮም ክሰርሑ ንጽውዕ፣

8- እንተ ብፍላጥ እንተ ብዘይፍላጥ ነመላኺ ስርዓት ዘገልግላ ደቂ ኣንስትዮ ምሳና ተጸንቢረን፣ ምእንቲ ድሕነት ህዝብን ሃገርን ክቃለሳ ንጽውዕ፣

9- ኣብ ምእንቲ ፍትሕን ሓርነትን ዝካየድ ቃልሲ ህዝብናን፣ ኣብ መሰል ደቂ ኣንስትዮ ኤርትራን ኣተኵርና ክንቃልሰ ኢና፣

10- ሞያውያን ኤርትራውያን ደቂ ኣንስትዮን ደቂ ተባዕትዮን በብሞያኦም ተራኺቦም፣ ኣብ ግዚ ውድቀት ህግደፍ ሃገርና ንምህናጽ ዝገብርዎ ምድላዋትን ተበግሶታትን ንድግፍን ነተባብዕን።

11- ምልካዊ ጉጅለ ህዝቢ ክኸፋፍል ዝጥቀሙሉ ሜላታትን ሽርሕታትን ክንነቕሓሉን፣ ኣብ ክንዲ ተመቓቒልና መፍቶቱ ንኸውን፣ ነቲ ሰራም ከፋፋሊን መቓቓሊን ስልትታቱን ሽርሕታቱን ብስሙር ድምጺ ክንነጽጎን    ክነፍሽሎን ንጽውዕ።

ነጻን ልዑልዊትን ኤርትራ ንዘለዓለም ትንበር

ንጡፍ ግደን ሓይልን ደቂ ኣንስትዮ ንፍትሒ ሓርነትን ይዓምብብ

ፍትሒ ይንገስ ምልኪ ይፍረስ

ክብርን ዝኽርን ንጀጋኑ ስውኣትና

ዋዕላ ኤርትራውያን ደቂ ኣንስትዮ ሰሜን ኣሜሪካ

10 ለካቲት 2020

Thursday, 13 February 2020 05:02

بيان صحفيمؤتمر المرأة الإرترية في أمريكا الشمالية

Written by

في الوقت الحرج الذي يمثل فيه تهديد كبير لوجود إريتريا ، ، عقدت المرأة الإرترية مؤتمرا للمرأة في الفترة من 8 إلى 9 فبراير في واشنطن العاصمة. تحت شعار - كفاية ونعم نستطيع -حضر المؤتمر نساء إريتريات من جميع مناطق أمريكا وكندا.

في هذه المؤتمر ، قررت المرأة الإرترية تنظيم نفسها والمشاركة والقيام بدور فعال في الكفاح الإريتري من أجل العدالة والحرية. لهذا الغرض ، تطوعت 8 نساء لبدء عملية التنظيم. من جانبهم ، قرر المشاركون تنظيم النساء في مدنهم ، وانتخاب ممثليهم. وإرسال ممثليهم لتنظيم على مستوى أمريكا الشمالية.

علاوة على ذلك ، قرر المؤتمر ما يلي:

  1. لن يتم العبث بسيادة إرتريا أو المساس بها.
  2. لأن الحدود الإرترية ليست أداة قمار للديكتاتور ، يجب أن يتم ترسيمها بشكل عاجل.
  3. الإفراج فوراً عن جميع السجناء السياسيين وسجناء الرأي.
  4. يجب أن تدار بلدنا عن طريق الدستور وسيادة القانون ، وليس عن طريق حكم الفرد.
  5. نناشد قوات الدفاع الإرترية الوقوف مع شعبها من أجل شعبهم وأمتهم.
  6. ندعو جميع الإرتريين للانضمام إلى الحركة الشعبية لياقل كيفيا التي بدأت من غضب الشعب.
  7. في الوقت الذي تتعرض فيه سيادتنا للخطر ، فإن وحدة قوى المعارضة التي تناضل من أجل العدالة أمر ملح ؛ لذلك ، ندعو جميع قوى المعارضة إلى الاتحاد والعمل معا.
  8. ندعو الإرتريين الذين يدعمون النظام الديكتاتوري دون علم أو بعلم.
  9. سنركز جهودنا على نضال شعبنا من أجل العدالة وحقوق المرأة الإرترية
  10. نشجع النساء المهنيات الإرتريات والرجال الإرتريين المهنيين على مواصلة الإعداد والمبادرات في مجالات تخصصهم لبناء الأمة بعد زوال النظام الديكتاتوري.
  11. نناشد جميع أبناء شعبنا أن يكونوا على دراية بسياسات النظام الخاصة بالانقسام والتفكك وإدانة جميع مخططات النظام التي تؤدي إلى تقسيم شعبنا.

عاشت السيادة الإرترية واستقلالها

تزدهر دور المرأة الإرترية وطاقتها النشطة من أجل العدالة والحرية

المجد لشهدائنا الأبطال

مؤتمر المرأة الإريترية أمريكا الشمالية

10 فبراير 2020

Wednesday, 12 February 2020 08:48

ወትሩ ጸገማት ዝጽብጽብ፡ “መራሒ”

Written by
ወትሩ ጸገማት ዝጽብጽብ፡ “መራሒ”

ርእሰ-ዓንቀጽ ሰዲህኤ

እቲ ቀዳመይ ክፋል ቃለ-መጠይቕ ኢሳያስ ኣፈወርቂ፡ ማእከሉ ኤርትራዊ ዛዕባ ዘይኮነ፡ ኢትዮጵያዊ ጉዳይ ብምንባሩ ክሳብ ክንደይ ኣብ ኢትዮጵያውያን ሓያል ህቦቡላ ኣልዒሉ ከም ዘሎ ንዕዘቦ ኣለና። ካብቲ ብዙሕ ኣብ ማሕበራዊ ሚድያ ኣንጻር ኢድ ኣእታውነት ኢሳያስ ዝባሃል ዘሎ፡ ሓደ ኢትዮጵያዊ “ እዚ ሰብኣይ ኣብ ጉዳይና ኣትዩ፡ ናይቲ ብዶ/ር ኣብይ ኣሕመድ ዝምራሕ መስርሕ ለውጢ ደጋፊ ምዃኑ ይጠቅስ ኣሎ፡ ነዚ ለውጢ ንምዕዋት ኣብ ጉዳይ ኢትዮጵያ ኢድ ኣእታውነቱ ከም ዝቕጽል እውን ብነድሪ ገሊጹ፡ ከምዚ ካብ ኮነ  ኣብታ ንሱ ዝመርሓ ዘሎ ኤርትራ፡ ሕገ-መንግስታዊ ምምሕዳር ብምትእትታው፡ ኣብ ወጻኢ ዘለዉ ተቓወምቱ ብምዕዳም፡ እሱራት ብምፍታሕን ምርጫ ብምክያድን ደኣ ዘየሰንዮ። ካብዚ ሓሊፉ ገዛኻ ዓጺኻ ኣብ ገዛ እንዳማትካ ወደኽደኽ ምባልን ምዝራግን ናይ ድሓን ኣይመስልን” ዝበልዎ ጥራይ ከም ኣብነት ዝጥቀስ እዩ።

ኣብቲ ካለኣይ “ዘቤታዊ” ዝብል ስም ዝተዋህቦ ክፋል ቃለ-መጠይቑ ከኣ፡ መልእኽቱ ካብ ናይ ቅድሚ ሕጂ ኣቀራርባኡ ኣዝዩ ዝዛሕተለን ዝወረደን ነይሩ። ካብቲ ዝበሎ እንተላይ ብደረጃ ቋንቋ እውን ክትርደኦ ዘጸግም ኮለል ምባሉ ክውህለል ዝኽእል ሓሳባት እዚ ዝስዕብ ይርከቦ። ስርዓተ-ደሞዝ ሰራሕተኛታት ዘይምዕሩይን ዘይትግበርን ምጽንሑ፡ ዕዳጋታት ኤርትራ ዘይርጉ፡ ቀረብ ዝውሕዶን ብዋጋ ምስ ዓቕሚ ዓደግቲ ዘይከይድን ምንባሩ፡  ቀረብ ሓይሊ ኤልክትሪክን ማይን መሬት ዝዘበጠ ምዃኑ፡ ናይ ትምህርቲ ፖሊሲ ከምዘይተዓወተ፡ ጉዳይ መራኸቢ ናይ መሬት፡ ኣየርን ባሕርን ኣዝዩ ድኹም ምንባሩ፡ ክቱር ሕጽረት  ቀረብ ኣቑሑትናይ ኮንስትራክሽን ምህላዉ፡ ብኮለልን ጥውይዋይ ዝመልኦ መንገድን ጠቒስዎ። ኣብቲ ንወደባት ብዝምልከት ከኣ “ዓሰብን ባጽዕን እሞ የለዋን” ብዝብል ኣቀራርባ ባዕሉ ተኣሚኑ።

ህዝቢ ኤርትራ ካብ ኢሳያስ ፍታሕ ከምዘይጽበ’ኳ ርዱእ እንተኾነ “ኣብ ዘቤታዊ ጉዳያት ክዛረብዩ” ካብ ተባህለስ ኮንደኾን ኢሉ ዝተጸበዮ ኣይነበረን ማለት ኣይኮነን፡ ኣብዚ እዋንዚ ህዝቢ ኤርትራ ዝጽበ ጸገማቱ ዝፈትሓሉ እምበር ጸገማቱ ዝጽብጽበሉ ኣይኮነን። ምኽንያቱ እዚ ኢሳያስ ክዝርዝሮ ዘምሰየ ጸገማትን ሕጽረታትን ኣብ እንዳኹሉ ስለ ዘሎ እንተኾነ ካብኡ ንላዕሊ፡ ብውሕዱ ግና ክንዲ ኢሳያስ ዘይፈልጦ ኤርትራዊ የለን። ኤርትራዊ ጥራይ ዘይኮነ ጸገም ህዝቢ ኤርትራ ብሰንኪ ምምሕዳር ኢሳያስ ኣብ ዓለም እውን ፍሉጥን ኣዛራብን ኮይኑ ዘሎ እዩ። እቲ ንቡር ህዝቢ ዘለዎ ጸገማትን ሕጽረታትን ናብ መንግስቲ ከቕርብ፡ መንግስቲ ከኣ ሓላፍነት ወሲዱ፡ “እዚ ጸግምዚ ፈቲሐ ኣለኹ፡ እዚ ጸገምዚ በዚ ምኽንያት ኣይፈታሕኩዎን ኣብ መጻኢ ከኣ ከምዚ ዓይነት ፍታሕ ከቕርብ እየ” ኢሉ ክምልስን ኣብ ቃሉ ጸኒዑ ከዕሪ እንከሎ እዩ። ናይ ኢሳያስ ግና ካብ ንቡር ወጻኢ ተመሊሱ ከምቲ “ሓሚምካ እንተኸድካዮስ፡ ሞይቱ ይጸንሓካ” ዝበሃል ኣብ ኣብ ተለቪዥን  መምስ ቀረበ ጸገም እዩ ዝዝርዝር። እቲ ህዝቢ ጸገሙ ክዝርዝር እቲ “መራሒ” እውን ጸገም ክጽብጽብ። እቲ ነቲ ጸገም ዝፈትሕ ከደኣ መንዩ ክኸውን? ኮታ ናይ ኢሳያስ ጉዳይ “ነዚ ክትግዕታዶ ትርህጻ” ዘብል እዩ።

ሃገርና ኤርትራ፡ ናይ ጀኦግራፍያዊ ኣቀማምጣ፡ ናይ ዝተፈላለየ ክሊማ፡ ልዕሊ ምድርን ትሕቲ ምድርን ተፈጥሮኣዊ ሃብቲ፡  ብህርኩት ህዝብን ብቀይሕ ባሕሪ ዝገረመትን ብምዃና፡ ጽቡቕ ብቕልጡፍን ብቐሊሉን ናይ ምምዕባል ዕድል ስለ ዘለዋ፡ ኣይኮነንዶ ንህዝባ ንካለኦት ዝኸውን ዕቤት ከመዝግባ ካብ ዝግበአን ሃገራት ሓንቲ እያ። እንተኾነ ነዚ ዝተጠቕሰ ወሳኒ ናይ ዕቤት ረቛሕታት ኣወሃሂዱ ሓላፍነት ህዝቢ ወሲዱ ዝመርሕ ውፉይ፡ ምቕሉልን ህዝቢ እምነት ዘሕደረሉን ብህዝቢ ቆጽሊ ዝወደቆ ምምሕዳር ኣብ ዘይብሉ እቲ ዝበልናዮ ዕቤት ክምዝገብ ኣይክእልን እዩ። ንኤርትራ ኣብቲ ባዕሉ ኩሉ ግዜ ኢሳያስ መውጽእ ኣፉ ዝገበሮ ጸገም ንክትወድቕ እቲ መሰረታዊ ጠንቂ ኢሳያስ ዝመርሖ ምምሕዳር እዩ እንብል ከኣ ካብዚ ብምንቃል ኢና።

ኢሳያስ ካብ ዝልለየሉ ኣሉታዊ ባህርያት እቲ ቀንዲ ካብ ሓቅን ክውንነትን ወጺእካ ድኽመትካ ብካለኦት ከተማኻኒ ምፍታን እዩ። ናይዚ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ጸገማት ቀንዲ ጠንቅን ተሓታትን ንሱ ባዕሉ ክነሱ፡ ንሓንሳብ ካብ ጣልያንን እንግሊዝን ጀሚሩ፡ ቀደም ንኤርትራ ዝገዝእዋ ዝነበሩ እሞ ዝተሳዕሩ፡ ንሓንሳብ ድማ ናብቲ ባዕሉ ዝጸሕተሮ ናይ ብዙሓት ህይወት በሊዑ ቅድሚ ዕስራ ዓመታት ጠጠው ዝበለ ውግእ ኤርትራን ኢትዮጵያን ንምልጋብ ትሕቲ ጉጭ ልዕሊ ጉጭ ክብል ተዓዚብናዮ። ንመጻኢ እውን ምስዚ ኩሉ ጸጋን ብጽፍሩ ዝነብር ሕጉግ ህዝብን፡ ኣብ ኤርትራ ዘየድመዐስ፡ ደጊም ብሓፈሻ ምስ ከባቢና ብፍላይ ከኣ ምስ ኢትዮጵያ ብሓባር ሰሪሕና ኢና ጸገማትና እነወግድ እንዳበለ፡ ናበይ ገጹ ክሃድም ሓሲቡ ከም ዘሎ ኣንፈቱ ኣርእዩና ኣሎ። እዚ ውሽጣዊ ጉዳይካ ምርኣይ ፈሪሕካ፡ ናብ ደገ ደገ ምምዕዳው ከኣ ናይ ሎሚኡ ጥራይ ዘይኮነ፡ ኣብ ብዙሕ መድርኻት ብዛዕባ ዝተፈላለዩ ዛዕባታት ተዓዚብናዮ ኢና።

ስለዚ እቲ ናይ ኢሳያስ ኣቕጣጫ ቀይርካ ህድማ ሓድሽ ኣይኮነን። ኢሳያስ ጉዳይ ህዝቢ ኣገዲስዎ ጸገማት ዝፈትሕ ዘይኮነ፡ ንገዛእ ርእሱ ቀንዲ  መንስአ ናይቲ ጸገም እምበር፡ ኣካል ናይቲ ፍታሕ  ክኸውን ዝተዓደለ ኣይኮነን። እዚ ዘመልክተና ከኣ ጉዳይና ባዕልና ካብ ምሓዝ ካልእ መተካእታ ዘይብልና ምዃኑ እዩ።

Published in EPDP Editorial
Read more...
Tuesday, 11 February 2020 10:02

ጉዳይ ምሕንጻጽ ዶብ፡ ቁማር ክኸውን እዩ

Written by

ብቐደሙስ ብፖለቲካ ምጥላዕ መወዳእትኡ  እንትርፎ ኪሳራ ዓወት ኣየጎናጽፍን እዩ።  እቲ ከሎ ጋና ንሃገራዊ ረብሓ ዝጠቅም ከይሓሰብካ ንግዚያዊ ጥቕምኻን ስልጣን ንምብሓትን ዝግበር ሽርሓዊ ጸወታ እነሆ ካብ ውግእ ናብ ወረ ውግእ ደጊሙ የቀራርበና ኣሎ። ሎሚ መንእሰይ ኤርትራ ኣብ ሃገሩ ኣስተርሕዩ ክነብርን ንጉዳይ ሃገሩ ክከላኸልን ከማዕብልን ዝግበኦ ዝነበረ፡ ብሰንኪ ዘይምስምማዕ መንግስታት ኤርትራን ኢትዮጵያን፥ ካብ ሃገሩ ሃጽ ኢሉ ከምዝጠፍእ ኮይኑ ኣሎ። እቲ ጠንቂ ድማ ከምቲ “ክልተ ጎራሓት ሓሙዂሽቲ ስንቆም” ዝበሃል፡ ክልቲኣቶም መንግስታት ግጉይ ኣገባብ   ብምኽታሎም ዘምጸኦ መዘዝ እዩ።

እቲ ናይ 1998 ኣብ መንጎ ኤርትራን ኢትዮጵያን ዝተኻየደ ኣኽሳሪ ውግእ፡ ኣብ መወዳእትኡ ብናይ ሰላም ውዕል እዩ ተዛዚሙ። እቲ ብኣልጀርስ ዝፍለጥ ናይ ሰላም ውዕል  “ቀያድን እግባይ ዘይባሃሎ ናይ መወዳእታን” ብይን ተዋሂብዎ እዩ። ይግባይ ዘይብሃለሉ ከበሃል ከሎ፡ ብዘይካ ኣብ ግብሪ ምውዓል ካልእ ምኽንያታዊ ሓሳብ ዘይቀርበሉ ማለት ምዃኑ ኩልና ንርደኦ ኢና።  ነዚ ብይን እዚ ከኣ ክልቲኣቶም መራሕቲ፥  ኢሰያስ ኣፈወርቅንን ነፍሰ ሄር መለስ ዜናውን ተመሊሶም ዕጻይ ምጻጻይ ከይበሉ ከቲመምሉ እዮም።

እዚ  ዝኸተምሉ  ስምምዕ ግን ሓደ ብሰዓርነት እቲ ካልእ ካኣ ብተሰዓርነት መንፈስ እምበር፡ ብልቢ ተኣማሚኖም እዮም ነቲ ብይን ኣብ ግብሪ ክውዕል ኣሚነምሉ እንተልና፡ ነናቶም ፈንጂ ኣጻዊዶም ኢዮም ነቲ ብይን ዝተቐበልዎ። ኢሰያስ ነቲ ኣብቲ ውግእ ዝኸሰሮ ንኽዓብጥን ተመሊሱ ግዜ ንምኽሳብን ተቐላጢፉ ነቲ ናይ ሰላም መጸዋዕታ ተቐቢልዎ። መለስ እውን እቲ ውግእ ኣብ ጥቕሙ ተደምዲሙ ብምዕዋቱ  ነቲ ብይን ናብ  “ኣይሰላም ኣይውግእ” ክቕይሮ ከምዝኽእል ብምትእምማን እዩ ፈሪሙ።

ኣብዚ ክለዓል ዝኽእል ሓደ ሕቶ እንተሎ፡ እንተደኣ ክልተ ልኡላውያን ሃገራት ምዃነን ተኣሚኑ፥ እቲ ድሕሪ እቲ ውዕል ኣልጀርስ ክግበር ዝነበሮ ቀዳምነት ጉዳይ እቲ ዶብ ኣብ ባይታ ምምልካት እዩ። እዚ ከኣ ክልቲኣቶም መራሕቲ ነቲ ፖለቲካዊ ጸዋታት ክቕጽልዎ ምዃኖም ደጒሎም ዝሓለፍዎ ምዃኑ ዘጠራጥር ኣይኮነን። ምኽንያቱ ኢሰያስ ንስልጣኑ ክብል ክሳብ ሕጂ ንናይ ዶብ ዘይምሕንጻጽ ወይ ድማ እቲ ብይን ኣብ ግብሪ ዘይምውዓል ምኽንያት ተጠቒሙ ንህዝቢ ኤርትራ ጅሆ ንኽሕዞ መጻወቲት ካርትኡ ንሳ ኢያ። ዶብ ከይተሓንጸጸ ዝግበር የለን ኣይትሓዙኒ ኢሉ ከምዘይፈከረ፡ ተመሊሱ ነታ ትማሊ ዝተጋገያ ኢዩ ሎሚ’ውን መሊሱ  ዝደግማ ዘሎ።  ምኽንያቱ ስምምዕ ከበሃል ከሎ ግዜን ኣተገባብራን ወሲንካ ኢኻ ትሰማማዕ።

መንግስቲ ኢትዮጵያ ድማ ነቲ ውዒሉ ሓዲሩ ዘይተርፍ ዝመስል ውግእ ዘቐመጦ ስትራተጂ ነይርዎ  ከብሃል ይከኣል። ንሱ ድማ  እቲ ብይን ተቐቢልናዮ ኢና እንተኾነ እቲ ምሕንጻጽ ንቤተ-ክርስትያንዶ ንመሬትዶ ኣብ ክልተ ዝኸፍል ስለዝኾነ ኢልካ፡ ህዝቢ ምስ ህዝቢ ኣራኺብና ክንዝትየሉ ምባል ንገዛእ ርእሱ ነቲ እግባይ ዘይበሃሎ ዝፈረምሉ ውዕል ምጥሓስ እዩ ዘመልክት። ምኽንያቱ እቲ ውዕል ኣብ ግብሪ ንኸይውዕል  ማሕለኻታትን ንዓኡ ክዕንቅጽ ዝቐረበ በዓል ሓሙሽተ ነጥብታት ህያው ምስክር እዩ። እቲ ውጽኢት  ድማ ናብ “ኣይ ሰላም ኣይ ውግእ” ኣምረሐ፥ ክሳብ ሕጂ ድማ መሬት ኤርትራ ኣብ ትሕቲ ቁጽጽር መንግስቲ ኢትዮጵያ፡ መሬት ኢትዮጵያ ከኣ ኣብ ምቁጽጻር መንግስቲ ኤርትራ እዩ  ዘሎ። ናይዚ ኩነታት ኣይሰላም ኣይ ውግእከ መን ተረቢሑሉ እንተበልና ብቐንዱ ስርዓት ኢሰያስ ኣብ ስልጣን ተኾይጡ ንኽነብር ምኽንያት ኮይንዎ። በቲ ሓደ ሸነኽ ድማ መንእሰይ ኤርትራ ሃገሩ ገዲፉ ክስደድ እታ ሃገር ብዘይ መንእሰይ ክትተርፍ ገይርዋ ኣሎ። በቲ ሓደ ሸነኽ ድማ እቲ መንእሰይ ኤርትራ ካብ ሃገሩ ጸንቂቑ ክወጽእ ከሎ  እቲ ነቲ ዘይተረፍ ውግእ  መደብ ዘለዎ  ንጥቕሙ ኢዩ።

እዚ ኹሉ ብሰላማዊ መገዲ ማለት እቲ ቅድም ውግእ መን ጀሚርዎ ብሕጊ ሓላፍነት ዝስከመሉ ኣካል ዝተፈልጠ ኮይኑ፡  እቲ ናይ ህዝቢ ምስ ህዝቢ  ምርኻብን ምዝታይን ዝበሃል ቅድሚ እቲ ውግእ ክካዘድን ክቅጽልን ዝነበሮ ኢዩ። ሎሚ ውን እቲ ጉዳይ ዶብ ጠንቂ ናይ መጽነቲ ክልቲኡ ኣህዛብ ኤርትራን ኢትዮጵያን ክኸውን የብሉን። ምኽንያቱ ብዛዕባ ናይ ዶብ ዝምልከት ክልቲኡ መንግስታት ኤርትራን ኢትዮጵያን ነቲ ውዕል ኣልጀሪስ ተቐቢሎም ዝኸተምሉ ስለ ዝኾነ።

ሎሚ  እቲ ኣብ ትግራይ ብገለ ወገናት ብጉልባብ ኣግኣዝያን ዝበሃል ዘሎ፡ ተጋሩ  ክንስና  ኣብ ክልተ ተመቒልና፥ ምስኡ  ድማ ዓሰብ ናትና ኢያ ክንብል ኣሎና ዝብል ዝቕልቀል ዘለዉ ናይ ገለ ወገናት ወስታታት ንርእን ንሰምዕን ኣሎና። እዚ ምስቲ  ናይ ካልኦት ኣህዛብ ኢትዮጵያ ብጉዳይ ባድመ ይኹን ኣፍደገ ባሕሪ ብምስኣን ዝተበጽሐ ውዕል ጉዳይ ልኡላውነት ኢትዮጵያ ስለዝኾነ፡ ፈጺምና ኣይንቕበሎን ዝበሃለሉ ዘሎ እዋን ንሓዋሩ እንታይ ክፍጠር እዩ። እዚ ጥራይ ዘይኮነስ ኩሉ ሸነኻት በቲ ዝዝረብ ዘሎ ዘረባታትን ብጋህዲ ይኹን ብስውር ዝካየድ ዘሎ ናይ ኣጽዋር ምኹማርን ደማሚርካ ህዝቢ ኤርትራን ህዝቢ ኢትዮጵያን ዘጽንት ጐስጓስ ኢዩ። እዚ ከኣ ነቲ ናይ ሰላም መንገዲ ገዲፍካ፡ ዝካየድ ዘሎ ናይ  ቃላት ውግእን ምድላዋትን ኣህዛብ ክልቲኡ ሃገራት ንምኽሳር እምበር፡ እቶም ብህዝቦምን መንእሰያቶምን ዝጣልዑ ዘለዉ ዋላ ሓንቲ ኣይክኾኑን ኢዮም። እቲ ሽግር ግን እዘን ክልቲአን ሃገራት ሰላምን ምርግጋኣን ተሓሪምወን ህዝበን ካብ ምምዕባል፡ ምብልጻግን ስልጣኔን ርሒቖም ንዘልኣለም ክተፋነኑ ክነብሩ ኢዮም።

በዚ መሰረት እቲ ድርቅናን እቲ ብዓለም ለኻዊ ሕጊ ኣይንግዛእን ዝዓይነቱ እምቢታ፡   ምልክት ናይ ብሓይልኻ ምጥቃም እዩ ትርጉሙ። ምኽንያቱ እቲ ብይን ንኸይትግበር ብኹሉ ሸነኻት ሽርሒታት እዩ ዘንጸላልዎ ዘሎ ። እዚ ከኣ እቲ ሓደ ቅድሚ ምሕንጻጽ ዶብ ክንዛተ ዝብል ዝነበረ ሕጂ ዶብ መዛረባ ኣይኮነን ብዝብል ምስምስ ጃላ ክገድፎ ከሎ፡ እቲ ሓደ ድማ ጉዳይ ዶብ ንኢትዮጵያ ብምልእታ ዝምልከት’ዩ ዝብል መናቖቲ ምልክት ምዃኑ ዘይተርፍ እዩ። ስለዚ ድማዩ ጉዳይ ብይን ዶብ ኣብ ተግባር ንኸይውዕል እቶም ንስልጣኖም ክከላኸሉ ዝደልዩ ከም ካርታ ናይ መን ተዓወተ ዝጥቀሙሉ ዘለዉ። እዚ ማለት ብርኢቶይ እቲ ውግእ ብቐሊሉ ሸጠጥ ከምዝብል ናይ ግዜ ሕቶ እምበር  ዘጠራጥር ኣይኮነን።

 ስለዚ ህዝቢ ኤርትራ እዚ ኣብ ልዕሊ ህዝብናን ሃገርናን ዘንጸላሉ ዘሎ ናይ ውግእ ደመና፥ ንህዝብና ዘጥፍእን ንልኡላውነት መሬትና ድማ ኣብ ሓደጋ ዘሳጥሕ ከምዝኸውን ተረዲእና ነዚ ንምግታእ ኩሉ ዝካኣለና ክፍጽም  ንሕተት ኣለና። ሃገርና ክነድሕና እንተዀና ብናይ ጥዑም ቃላት ዝወሃብ ወይ እውን ንልብና ዘረሳርስ ዘረባ ሰሚዒና ክንህመል ኣይግባእን። እዚ ስለዝኾነ ንሕና ኤርትራውያን ቅድሚ ሕጂ ሃገርና ስለ ዝበልና፡ ትምክሕታውያን ተባሂልና ኢና። ይኹን እምበር ሎሚ  ነዛ ሃገር ክንሓስበላ ዲና  ወይ  ኢድና ሂብና  ስቕ  ክንብል ኣብ ክልተ ምርጫታት  ንርከብ ኣሎና። በዚ እንኸዶ ዘሎና ድማ እንተዘይ ተጠርኒፍና ተዛሪብና ይኹን ጽሒፍና ክነስምዕ ኣይክንክእልን ኢና፥ ሃገራዊ መንነትናን ሓድነትናን  ድማ ኣብ ከቢድ ሓደጋ ክወድቕ ምዃኑ ጥራይ ዘይኮነ፡ እታ ሃገር ውን ከይንስእና ኣብ ዘሰክፍ ኩነት ኢና ንነብር ዘሎና።  

Tuesday, 11 February 2020 09:23

ቂም፡ ሕነ-ምፍዳይ፡ ምድንጋርን ኢድ ምትእትታውን ዝሕላገቱ ቃለ-መሓትት ፕ/ኢሳያስ ኣፍወርቂ

Written by

ቀዳማይ ክፋል

ብብርሃነ ኣብርሃ

ኣደ ዘለዋ ትበኪ፡ ነደ ዘይብላ ከተብኪ

ኣብ ኢትዮ 360 (Ethio 360) ዝብሃል መስኮት ተለቪዥን ክሰምዕ ከለኹ፡ ኤርምያስ ለገሰን ሃብታሙ ኣያለውን ዝተባህሉ ክልተ ኢትዮጵያውያን ጋዜጠኛታት፡ ኣባላት ፓርላማ ኢትዮጵያ ናብ ቀዳማይ ሚንስተር ዘቕርብዎ ሕቶታት ብብዙሕ ናይ ምጽራይ መስርሕ ሓሊፉ’ዩ ናብ ቀዳማይ ሚኒስተር ዝበጽሕ ዝብል ነቐፌታ ክገብሩ ተዓዚበ። ቀዳማይ ሚኒስተር ከኣ ምስ በጽሖ፡ ነቲ መልሲ ዝኸውን መጽናዕትን ሓበሬታን ካብ ሚኒስትሪታቱን ክኢላታትን ሰሚዑን ኣንቢቡን’ዩ ኣብ ቅድሚ ፓርላማ መልሲ ዝህብ። ብሃውሪ ዝሕተትን ዝምለስን ነገር የለን ኢሎም ብምስቍርቋር ክምድሩ ሰሚዐ። እዚ ምሰማዕኩ ናብ ኣእሙሮይ ዝመጸ ሓሳብ “ኣደ ዘለዋ ትበኪ፡ ነደ ዘይብላ ከተብኪ” ዝብል ምስላ ነበረ።

ኣብ ኤርትራ ዘሎ ኣገባብ እንተዝሰምዑ’ኸ እንታይ ኰን ምበሉ!!!? ኣብ ኤርትራ፡ ካብ ሚኒስተራት፡ ኣባላት ናይ’ቲ ነዊሕ ዕድመ ዘይነበሮ ፓርላማን ጋዜጠኛታትን ንዝቐርበሉ ሕቶታት፡ በቲ ናይ ጸጥታን ቍጽጽርን ትካላት (ከም በዓል ኣብርሃ ካሳ፡ ተስፋልደት ዝኣመሰሉ ኣማኸርቱ) ኣቢሉ ኢዩ ናብ ፕረሲደንት ኢሳያስ ዝበጽሕ። ንሳቶም ነቲ ክተርፍ ኣለዎ ዝብልዎ ኣትሪፎም ናብ ኢሳያስ ይልእክዎ። ኢሳያስ ግን፡ ከም’ቲ ቀዳማይ ሚኒስተር ኢትዮጵያ ዝገብሮ፡ ናብ ሚኒስተራትን ክኢላታትን ሰዲዱ ርእይቶታቶም ክፈልጥ ኣይፍትንን ኢዩ። ኢሳያስ፡ ነቲ ክምልሶ ዝደሊ ሕቶታት ባዕሉ ኣዳልዩ ኢዩ ነቶም ሓተቲ ሕቶታት ዝህቦም። ምኽንያቱ ንሱ ኵሉ ዝከኣሎ ሰብ ኢዩ፡ ብዛዕባ ኵሉ’ዩ ዝፈልጥ መታን ክበሃል ዝገብሮ ተዋስኦ ኢዩ። ኢሳያስ፡ መምህር ኢዩ፡ ሳይንቲስት ኢዩ፡ ናይ ጠፈር ተመራማሪ ኢዩ፡ ናይ ሕርሻ፡ ሃብቲ ዓሳ፡ ቍጠባ፡ ሕብረተ-ሰብ፡ ሕጊ፡ ውግእ፡ ዲፕሎማሲ፡ መካኒክ፡ ኢንጂኔር ….ኮታ ኵሉ ዝፈልጥ ኰይኑ ክቐርብ ስለዝደሊ፡ ካብ ስራሕ መካኒክ ኣትሒዝካ ክሳብ ናይ ጠፈር ምርምር ዘሰልቹ ዝርዝር መግለጺ ክህብ ኢና ንሰምዖ። ከም’ዚ ስለዝዀነ፡ ሚንስተራት ብዛዕባ ዝመርሕዎ ቤት ጽሕፈት ተሓቲቶም መልሲ ክህቡ ኣይስምዑን ኢዮም። ባዕሉ’ዩ ፕረሲደንት ባዕሉ ኢዩ ሚኒስተር። ሚኒስተራት፡ ዝተባህሎም ምግባር እምበር፡ ቤት ጽሕፈቶም ዝጠልቦ ስራሕ ይኹን ክእለቶምን ትምህርቶምን ኣብ ግብሪ ንምውዓል ኣይክእሉን ኢዮም። ንበዓል ኤርምያስን ሃብታሙን ድማ ካብ ናትኩም ዝኸፍአ ናትና ኣሎ’ሞ፡ ካባና የድሕንኩም ጥራሕ ኢየ ክብሎም ዝኽእል!!!

  1. ተክኒካዊ ትዕዝብተይ፡ ብዛዕባ’ቲ ፕ/ኢሳያስ፡ ብዕለት 7 ለካቲት 2020 ምስ ጋዜጠኛታት ሱሌማን ዑስማን ዓበን ጳውሎስ ነታባይን ዝገበሮ ቃለ መሓትት፡-

እቲ በዞም “ጋዜጠኛታት” እዚኣቶም፡ ዝቐረበ ሕቶታት ናቶም ዘይኰነስ፡ ብፕ/ኢሳያስ ክትሓትዎ ኣለኩም ተባሂሎም ዝተዋህቦም ሕቶታት ምዃኖም ኢየ ካብ ዝሓለፈ ተመኵሮታተይ ዝርዳእ። ምኽንያቱ ድማ፡ ሓንሳብ ሕቶ ምስ ኣቕረቡ፡ ድሕሪኡ ኣብ መንጐ ኣትዮም ካልእ መስቀላዊ ሕቶ ክሓቱ ኣይትርእዮምን ኢኻ። ሓንቲ ሕቶ ኣቕሪቦም ምስ ወድኡ፡ ፕረሲደንት ኢሳያስ ከም ድላዩ ዝሩብን ዘይዝሩብን ኣምጺኡ ክዕንድር እንከሎ፡ ጽን ኢሎም ኢዮም ዝሰምዕዎ። እቶም ጋዜጠኛታት ኢሳያስ ክሳብ ዝውድእ ብዘይካ ኣዒንቶም ካልእ ክንቀሳቐስ ኣይትርእን ኢኻ። ንቃለ-መሓትት ኢሳያስ ኣፍወርቂ ኣብ ቲቪ ኤረ ሰሚዑ/ርእዩ ዘይፈልጥ ጋሻ ተዓዛባይ፡ “እዚኦም ሰብ ድዮም ወይስ ባምቡላ” ክሳብ ዝብል ናይ ምጥርጣር ሕቶ ከቕርብ ዝደፋፍእ ምርኢት ኢዩ። ናይ ኣባታዊ መምህርን ተመሃራይን ዝምድና’ዩ ዝመስል። ኢሳያስ ይምህር፡ እቶም ጋዜጠኛታት ድማ ይሰምዑን ይምሃሩን። ንምዃኑ’ኸ ብናይ ጋዜጠኝነት ትምህርቲ ይሓልፉ’ዶ ይዀኑ? ወይስ ደይ ዝተባህልዎ ኢዮም ዝገብሩ፡ እንታይ ትምህርቲ ኣድልይዎም ተባሂሎም ዝምረጹ ምእዙዛት ሰባት ኢዮም።

ካብ’ዚ ሓሊፉ፡ ፕረሲደንት ኢሳያስ፡ ባዕሉ ዝሃቦም ሕቶታት ምዃኑ ንምፍላጥ ብዙሕ ምምርማር ዘድልዮ ኣይኰነን። ኣብ ኵሉ ዝገብሮ ቃለ-መሓትት “ብዛዕባ’ዚ እኳ ድሓር ክንመጾ እንዲና” ዝብል ዘረባ ክደጋግም ኢና ንሰምዖ። ሎሚ እውን ከምኡ ኢዩ ኢሉ።

ካልእ ዝተዓዘብክዎ ጕዳይ እቲ ቃለ-መሓትት ቅድሚ’ቲ ዝተፈነወሉ ዕለት ማለት ቅድሚ ዕለት 7 ለካቲት 2020 ዝተቐርጸ ምዃኑ ኢዩ። ብኻልእ ኣዘራርባ፡ እቲ ቃለ-መሓትት ህያው ወይ ሽዑ ኣብ’ቲ ናብ ህዝቢ ዝፍነወሉ ዝነበረ እዋን (Live) ብቐጥታ ዝተመሓላለፈ ኣይኰነን ነይሩ።

ናብ’ዚ መደምደምታ ዘብጽሓኒ፡ ኣብ ምቕራጽ ወይ ምስጃል ናይ’ቲ ቪድዮ፡ ንገለ ዝተባህለ ግን ክወጽእ ዘይተደልየ ቃል ወይ ሓሳብ ንምስራዝ ተባሂሉ ዝግበር ዝነበረ ምቍርራጽ ምንባሩ፡ ኵሉ ነቲ ፈነወ ዝተኸታተለ ሰብ ክሰምዖን ክርድኦን ዝኸኣለ ጕዳይ ኢዩ። ገለ ካብ ቃላት ኢሳያስ ከይሰማዕናዮም ተቖሪጾም ወይ ተዋሒጦም ከምዝተረፉ ብዘየካትዕ መንገዲ ተዓዚብና። ብሞያውያን ዝተቐርጸ ቪድዮ ድማ ኣይመስለንን። ስለ’ዚ እቲ ቪድዮ ህያው (Live) ኣይኰነን፤ ኣቐዲሙ ዝተገብረን ዝተመስርሐን ቃለ-መሓትት ኢዩ ናብ ህዝቢ ዝመሓላለፍ ዝነበረ።

እቲ ናይ መወዳእታ ትዕዝብተይ ድማ፡ ብዛዕባ ውሽጣዊ ሃለዋት ኤርትራ ዘዛርብን መዓት ህዝቢ ኤርትራ ክፈልጦን ክሓተሉን ዝደሊ ማእለያ ዘይብሉን ጕዳያት እንከሎ፡ ንዘቤታዊ ጕዳያት ካልኣይ ቦታ ሂብካ፡ ብናይ ወጻኢ ጕዳያት ምጅማር ዝዀነ ይኹን ዘዕግብ ምኽንያታት ክውሃቦ ኣይክእልን ኢዩ።

ኣብ’ቲ ስዒቡ ከነስምዓኩም ኢና ዝበሉና ዘቤታዊ ጕዳያት ዝምልከት ቃለ-መሓትት፡ እቲ ቅድሚ ሕጂ ዝብሃል ዝነበረ ከምዝድገም ኣይጠራጠርን ኢየ። ብዙሕ ዝተሳለጠ የለን፡ ግን እዚ ኣኪብናዮ ዘሎና ተመኵሮ፡ ኣብ ዝመጽእ ዓመት ከም መንጠሪ ክዀነና’ዩ ዝዓይነቱ መልስታት ኢና ክንሰምዕ።

ይቕጽል ……..

Monday, 10 February 2020 23:09

A big cheer for Ghana! Africa’s economic champion

Written by

Africa

Date: 10/02/2020Author: Martin Plaut

Source: Bloomberg

Why Ghana Is Africa’s Top Candidate for an Economic Leap

The country scores high on development metrics; it just needs to break free of dependence on commodities.

By
10 February 2020, 00:00 GMT
Noah Smith is a Bloomberg Opinion columnist. He was an assistant professor of finance at Stony Brook University, and he blogs at Noahpinion.

Every time a region of the world goes from being poor to being rich one country tends to be responsible for getting the process started. In Europe that was the U.K., which was the first to industrialize. In East Asia it was Japan. In West Africa it could be Ghana.

Ghana has a number of big advantages over other countries in the region in terms of geography, institutions and human capital. It’s on the coast and has plenty of ports that can be used to ship and receive goods. With about 31 million people, it has a large enough population to create a substantial domestic market but small enough that providing jobs and food won’t be too insurmountable of a challenge.

Members of the Akan ethnic group make up about half of the population, meaning that Ghana has less of the ethnic fragmentation plaguing many post-colonial states. It scores well on international indicators of governance quality, freedom, democracy, ease of doing business and corruption. Ghana has lower child mortality than its neighbors, indicating a relatively healthy populace. It also has a head start in terms of literacy rates and education:

The Education Advantage

Mean years of education by country

Screenshot 2020-02-10 at 08.39.37

Source: Our World in Data

These advantages have helped to make Ghana one of the fastest-growing countries on the continent. Although its 2019 growth rate ended up being only 7% rather than the world-beating 8.8% forecast by the International Monetary Fund, that is still very solid growth.

But to become the Japan of West Africa, Ghana is going to have to undergo a structural transformation. The country’s main exports are all commodities:

Too Dependent on Commodities

Share of Ghana’s exports in 2018

Screenshot 2020-02-10 at 08.39.54

Source: World Top Exports

Specializing in commodities is not necessarily a economic death sentence for a nation. Ghana doesn’t have the resource endowment of Norway or Saudi Arabia, but with wise and stable policy it could aspire to the comfortable middle-income status of Namibia, Botswana or perhaps even Chile.

Indeed, Ghana in recent decades has done a good job of moving in this direction. Agricultural productivity has increased, which allowed many Ghanaians to move from farms to cities, where they have been mostly employed in the service sector. This has been a typical pattern in a number of commodity-rich developing countries. In a 2016 paper, economists Douglas Gollin, Remi Jedwab and Dietrich Vollrath found:

In countries that are heavily dependent on resource exports, urbanization appears to be concentrated in “consumption cities” where the economies consist primarily of non-tradable services.

But the service sector isn’t great at creating secure, well-paying jobs. Much of this employment is informal and precarious. And a large share of the gains from the commodity boom have flowed to the wealthy, worsening inequality. Gollin and his co-authors find that the residents of so-called consumption cities do considerably worse than residents of cities with economies based on manufacturing.

But when a country is strong in natural resource industries, it can be hard to ignite the kind of manufacturing boom that countries such as South Korea rode from rags to riches. Strong commodity exports raise the value of a country’s exchange rate, making manufactured exports more expensive. They also make wages in the industrial sector uncompetitive.

This helps explain why Ghana’s laudable efforts to switch to manufacturing haven’t yet borne fruit. The country tried establishing export-oriented special economic zones similar to those of China. But these ended up specializing in commodities rather than manufacturing.

Ghana needs to keep trying. One idea is to provide subsidies specifically to manufactured exports. If these subsidies were stable, reliable, large and long-lasting, they might tilt the balance of comparative advantage. This could include subsidizing wages for workers in export-oriented manufacturing; that would allow workers to earn a decent living while factory investors save on costs.

It could also mean providing export-oriented factories with cheap dedicated sources of electric power, because generation has been a problem in Ghana. That would help make the country more attractive to investors from China, as well as a place where domestic entrepreneurs can flourish. Taking in skilled immigrants, especially from nearby Nigeria or the African diaspora, could also help build a pool of expertise that makes the country an attractive destination for investment.

The raw materials for a Ghanaian manufacturing boom are there. The country has entrepreneurial and innovative talent, as demonstrated by the introduction a few years ago of the first Ghana-made car. And both China and other industrialized nations are clearly interested in Ghana as a production base for the burgeoning West African market. To get there, the country’s leaders will simply have to refuse to be satisfied with the recent boom driven by commodities and urbanization. Ghana has enjoyed great success; sustaining that progress will require a new model.

Monday, 10 February 2020 09:44

ኣቦመንበር ሰዲህኤ፡ ኤርትራን ህዝባን ኣብ ጽቡቕ ኩነታት ከምዘየለዉ ንመራሕቲ ኣፍሪቃ ሓቢሩ

Written by
ኣቦመንበር ሰዲህኤ፡ ኤርትራን ህዝባን ኣብ ጽቡቕ ኩነታት ከምዘየለዉ ንመራሕቲ ኣፍሪቃ ሓቢሩ

ኣቦ-መንበር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ኣቶ ተስፋይ ወልደሚካኤል (ደጊጋ)፡ ብ9 ለካቲት 2020 ናብ መራሕቲ ሕብረት ኣፍሪቃ እዋናዊ መልእኽቲ ሰዲዱ። ኣብዚ መልእኽቱ፡ መራሕቲ ኣፍሪቃ ነዛ ሎሚ ጸገማ ፈኸም ዝብል ዘሎን ኣብ ዝኾነ ግዜ ክባራዕ ዝኽእልን ኤርትራን ህዝባን ህጹጽ ተገዳስነቶም ከርእዩ ጸዊዑ። እቲ መልእኽቲ ኣቦመንበር ኣተሓሒዙ፡ ህልዊ ኩነታት ኤርትራ ናይ ህጹጽ ግዜ ደወል ዝድወለሉ እዩ ኢሉ

እቲ ን2ተ መዓልታት ዝተካየደ መበል 33 ጉባአ መራሕቲ ሕብረት ኣፍሪቃ ብ10 ለካቲት 2020 እዩ ዝዛዘም። እዚ መበል 33 ጉባአ ኣፍሪቃ “ድምጺ ጥይት ኣጥፊእካ፡ ንዕቤት ኣፍሪቃ ጥጡሕ ኩነታት ምፍጣር” ኣብ ትሕቲ ዝብል መሪሕ ጭረሖ እዩ ዝካየድ ዘሎ። ኣቦመንበር ሰዲህኤ ኣብቲ መልእኽቱ እዚ ጭረሖ  ንኩነታት ኤርትራ ዝሰማማዕ ምዃኑ ኣስፊሩ።

እቲ ብቐጥታ ናብ ኮሚሽነር ሕብረት ኣፍሪቃ ኣቶ ሙሳ ፋቂ ማሃማትን ንፍልጠኦም  ብቅዳሕ ናብ ተሳተፍቲ እቲ ጉባአ ዝተላእከ መልእኽቲ ነዞም ዝስዕቡ ነጥብታት እውን ጠቒሱ።

  • እቲ ህይወት 100 ሺሕ ሰባት ዝጠፈአ ጸገም ዶብ ኤርትራን ኢትዮጵያን ጌና ኣይተፈትሐን
  • እቲ ንዝሓለፈ 20 ዓመታት ከቢድ ጸገም ህዝቢ ኤርትራ ኮይኑ ዝጸንሐን ዳርጋ ሓደ ሲሶ ካብ ህዝቢ ኤርትራ ኣብ ፈቐዶ መደበር ስደተኛታት ፋሕ ኢሉ ንክሳቐ ምኽንያት ዝኾነን ኩነታት ኣይውግእ ኣይሰላም ሕጂ እውን ኣየብቅዐን።
  • ኣብ ውሽጢ ሃገር ኮነ ኣብ ወጻኢ ዝርከቡ ኤርትራውያን ብኩነታት ሃገሮም ሕጉሳት ኣይኮኑን
  • ጉባአ ሕብረት ኣፍሪቃ እዚ ኩነታት ኣብ ወተሃደራዊ ኣተሓሳስባ ዝሰፈሓሉ ህብረተሰብን መብዛሕትኡ ካብቲ ህዝቢ ኣጠቓቕማ ብረት ዝኽእልን ሳዕቤኑ እንታይ ክኸውን ከም ዝኽእል ከስተውዕል።

እዚ መልእኽቲ እቲ ኣኼባ ንኣተገባብራ ቀያድን ናይ መወዳእታን ውሳነ ዶብ ኤርትራን ኢትዮጵያን ከም ኣጀንዳ ክሕዞ ሓቲቱ። ብዘይካዚ ንመንግስቲ ኤርትራ ንኹሎም ውሳነታትን ለበዋታትን ባይቶ ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት፡  ንተደጋጋሚ መጸዋዕታ  መርማሪ ኮሚሽን ሰብኣዊ መሰል  ኤርትራ ሕቡራት ሃገራት ንከተግብር ተጽዕኖ ክገብረሉ እውን ጸዊዑ።

Sunday, 09 February 2020 23:00

Report: Shewit Yacob, son of fighters and disabled veterans, shot dead in Mendefera

Written by

February 9, 2020 News

The death is reported of Shewit Yacob, son of fighters and disabled veterans, killed on 04 February 2020 in the centre of Mendefera.

Screenshot 2020-02-09 at 10.46.08

This was in accordance with President Isaias’s ‘shoot to kill’ policy.

This happened in the very area where the EU road project is taking place, using national service conscripts trapped in slave labour.

Screenshot 2020-02-09 at 10.46.23

ወዲ ስውእ ተጋዳላይን ስንክልቲ ተጋዳሊትን ዝኾነ መንእሰይ ሸዊት ያቆብ በቲ ተኩስካ ቅተል ዝብል መምርሒ ኢሳያስ ኣፈወርቂ ኣብ ማእከል ከተማ መንደፈራ ብዕለት 4 ለካቲት 2020 ብግፍዒ ተረሺኑ

መንእሰይ ሽዊት ያቆብ ብዕለት 25 ግንቦት 1993፥ ካብ ኣብኡ ስውእ ተጋዳላይ ያቆብ ገብረትንሳኤን ካብ ኣዲኡ ስንክልቲ ተጋዳሊት ጸጋ ገብረሂወት ተወልደ።

ዕድሚኡ ንትምህርቲ ምስ ኣኸለ ናይ መባእታ ትምህርቲ ኣብ ከተማ መንደፈራ ጀሚሩ፥ ናይ ካልኣይ ደረጃ ትምህርቱ ድማ ኣብ ቤት ትምህርቲ ሳንጆርጆ ዓዲ ወግሪ ስጋዕ 11 ክፍሊ ተማሂሩ ናይ 12 ክልተ ደረጃ ትምህርቱ ንምውዳእ ብ2011/2012 ዓመተ ትምህርቲ ኣብ መበል 25 ዙርያ ንሳዋ ወረደ።

ኣብኡ ናይ 12 ክፍሊ ደረጃ ትምህርትን ወታደራዊ ስልጠናን ብምጥቕላል፥ ናብ ላዕለዋይ ደረጃ ከሕልፍ ዘኽእል ነጥቢ ስለዘይረኸበ፥ ናይ ሃገራዊ ኣገልግሎት፥ ኣባል ሓይሊ ባሕሪ ኮይኑ፥ ናብቲ ኣብ ዓሰብ ዝርከብ ጨንፈር ሓይሊ ባሕሪ ተመዲቡ ኔሩ።

ኣብቲ ዝተመደበሉ ንገለ ዓመታት ከገልግል ድሕሪ ምጽናሕ ንስንክልቲ ኣዲኡን ንምንኣስ ሓውን ንምርኣይ ናብ መንደፈራ ንዕረፍቲ መጸ። እንተኾነ ህሉው ኩነታት መነባብሮ ናይ ስድርኡ ኣዝዩ ስለዘሻቐሎን ስለዘጨነቆን ብዓቕሙ ክገብሮ ዝኽእል ንኽገብር፥ እቲ ዝነበሮ ብጊዜ ደረት ዘይብሉ ኣገልግሎት ራሕሪሑ፥ ስድራቤቱ ክናብይ ወሰነ።

ከም ውጽኢቱ ድማ፥ ኣብ እንዳ ፋጉሮ ምዓልታዊ ስራሕ እንዳሰርሕ ብዝረኽቦ ኣታዊ ንስድራ ቤቱ ክናብይ ጸኒሑ። ብዕለት 4 ለካቲት 2020፥ ሸዊት ከም ኩለን ዝሓለፍ ምዓልታት ንጉሆ ተሲኡ ናብ ስርሑ ወፈረ። ናይ ስራሕ ሰዓታት ኣኺሉ ምስተፈደሰ ድማ፥ ገዛ ቅድሚ ምእታው ምስ ገለ መሳትኡን የዕርኹቱን፥ ኣብ ውሽጢ መንደፈራ ኣብ እትርከብ ሓንቲ ቤት ሻሂ ንሓዳር ጊዜ ድሕሪ ምጽናሕ፥ ካብታ ቤት ሻሂ ምስ የዕሩኽቱ ከወጽእ ከሎ ምስቶም ኣብቲ ከተማ መንእሰያት ክገፍ ላዕልን ታሕትን ክብሉ ዘምሰዩ፥ ኣባላት ምክልኻል ስለዝተራኸበ፥ ብኡ ንቡኡ ምስ ዓርኩ ተታሒዙ፥ ኣብ ኣእዳዎም ፌሮ የእትዮም እንዳኸብከቡዎም ከለው፥ መንእሰይ ሸዊት ምስ ዓርኩ ክሃድሙ ፈቲኖም ካብቶም ሓለውቶም ብዝተተኮሰ ጥይት ልክዕ ስዓት ትሽዓተ ናይ ምሽት ህይወት መንእሰይ ሸዊት ሓለፈት።

መንእሰይ ሽዊት ክሳብ እቲ ኣገልግሎት ጠንጢኑ ስድራቤት ክናብይ ዝጀመረሉ ስዓት ንሃገሩ ብቅንዕናን ብተኣማንነትን ኣገልጊሉ እዩ። ብጀካ እዚ ካብ ክልተ ተጋደልቲ ኣቦን ኣደን ዝተወልደ ኤርትራዊ መንእሰይ እዩ።

መንእሰይ ሽዊት ስነስርዓት ቀብሩ ብዕለት 6 ለካቲት 2020፥ ፍርቂ ምዓልቲ ሓመድ ለቢሱ።

እዚ ጨካን ስርዓት ብተመልከተለይ ናይ ንጹሃት ዜጋታት ክቡር ህይወት ክቐዝፍ ካብ ዝጀምር ብዙሕ ዓመት ኮይኑ እዩ። ብኸምዚ ዝዓይነቱ ዘይሓላፍነታዊ ተግባር ናይ ዝጥፍእ ህይወታት ኤርትራውያን ንሂወት መንእሰይ ሸዊት ወሲካ ቁጽሩ ውሑድ ክኸውን ከምዘይክእል ፍሉጥ እዩ።

ሕልፈት መንእሰይ ሸዊት ኣብ ማእከል ከተማ ኣብ ቅድሚ ህዝቢ ስለዝኾነ ድኣ እዩ ክፍለጥ ክኢሉ እንበር፥ ኣብ ኩለን ዶባት ሃገርና በዚ ከርፋሕ መነባብሮ ናይዚ ስርዓት፥ እሱ ደስዓቦ ግዱድ ባርነት ኣንጸርጺሮም እግሮም ናብ ዝመርሖም ካብ ዝፈትውዎም ስድርኦምን ሃገሮምን ሃጽ ኢሎም ክጠፍኡ እናፈተኑ በዚ ተኩስካ ቅተል ዝብል ኣረሜናዊ ፖሊስ ናይዚ ስርዓት ኣብ ዶባት ብተመልከተለይ ዝትቐዝፈን ሬስኦም ሓመድ ከይለበሰ ቀለብ ኣራዊት ዝኾኑ ዕሸላት መንእሰያት ኣዲኦም ትቑጸሮም።

እግዚኣብሄር ንመንእሰይ ሽዊት ያቆብን ንኹሎም ብተመሳሳሊ መገዲ ህይወቶም ዝሓለፍ ኤርትራውያን ኣምላኽ ኣብ ገነቱ ይቀበሎም።

ንስድራቤት መዋቲ ድማ ጽንዓት ይሃቦም!

ፍትሒ ንዝተበደሉ፥ ጉቡእ መቕጻእቲ ድማ ንበደልቲ ስጋዕ ዝረጋገጽ፥ ቃልስና ክቕጽል እዩ።

ኤልሳ ጭሩም
8 ለካቲት 2020

Page 266 of 607

Bahgna - EPDP TV / ባህግና - ሰዲህኤ ቲቪ

Radio

Announcements

Harnnet Media - ሓርነት ሚድያ

Video

EPDP Magazines

Patriotic Songs

Most Read