في ارتريا حملات التجنيد  الإجباري تشمل القصـَّـــــــــر

أفاد قادمون من ارتريا أن حملات تجنيد الخدمة الوطنية الإلزامية شملت الأبناء والأحفاد القصر مما حرم الطاعنين في السن من أحفادهم الذين كانوا يقومون بخدمتهم بدلاً من أبنائهم المجندين. وتضيف المصادر أن الأحفاد القصر العاملين بالزراعة والرعي تعرضوا لحملات التجنيد مما أدخل ذويهم في أزمات إضافية علي ما هم فيه من معاناة.

 من جهةٍ أخرى أثار قرار نزع ملكية الأرض الزراعية من كبار السن بحجة عدم قدرتهم علي العمل بها، أثار موجة من الامتعاض العارم في جميع أنحاء البلاد.

كذلك أوردت مصادر عليمة بالشأن الارتري أن أية وثيقة أو شهادة بخلاف الوثائق المختصة بالجنود النظاميين أو المجندين إجبارياً لم تعد تؤهل صاحبها للتمتع بحق العمل أو الاستثمار في أي حقلٍ من الحقول.

مسئولو الهقدف يعملون علي تصفية التجارة والاستثمار:

أفادت مصادر من ارتريا أن من تم منحهم رخصاً تجارية أصبحوا ضحايا المكوس والضرائب المضاعفة، فعند قيام التجار باستيراد مواد أساسية من دول الجوار كالسودان واثيوبيا يدفعون ضريبة لسلطات مدن الحدود مثل تسني ويمنحون إيصال دفع بقيمة الضريبة، لكن ذلك الإيصال لا يعفيهم من ضريبة أخرى عند التقدم الي وسط البلاد فيضطرون للدفع أيضاً ومن يعترض أو لا يستطيع الدفع يتم احتجاز أو مصادرة بضاعته.

وأضافت المصادر أن المسئولين المكلفين بجمع تلك الضرائب بدورهم يفرضون إتاوات وعقوبات شخصية إضافية علي التجار غالباً ما تنتهي الي دفع تلك الإتاوات أو السجن والاختفاء القسري.

لقد أدت تلك القوانين والضرائب والعقوبات التعسفية الي هجر معظم الشبان البلاد الي الخارج ومن لا يتيسر له ذلك يهرب الي المخابئ والتخفي الاضطراري في الأديرة والمعابد.       

ጨንፈር ፍራንክፎርትን ከባቢኡን ብዕለት 26.02.2017 ወርሓዊ ኣኼባኡ ሰዓት 2፡00 ድ.ቀ. ጀሚሩ። ኣኼባ ብሓው ታደሰ ኣስመላሽ ኣቦመንበር ጨንፈር ብናይ እንቋዕ ደሓን መጻእኩም ምስ ተኸፈተ፥ ብሽማግለ ጨንፈር፡ ዲሲፕሊን ኣብ ጥርናፈን ሓድነትን ጽፈት ስራሕን ቅድመ-ተደላይነት ከም ዘለዎ ድሕሪ ምግላጽ፡ ናይ እዋናዊ ሓበሬታታት ምልውዋጥ ተኻይዱ።

ካብኡ ብምቕጻል፡ ኣብቲ ነዚ ኣኼባ‘ዚ ካብቶም ካልኦት ኣኼባታት ፍሉይ ዝገብሮ ጉዳይ መንእሰያት ተኣትዩ። ነቲ ፍሉይ መደብ መንእሰያት ሒዙ ዝቐረበ ኣባል ሽማግለ መንእሰይ ክብሮም ዓንዶም እዩ። ክብሮም ንመግለጺኡ ብቪድዮ ዝተቐርጸብፊልም ኣሰንዩ ንክልተ ሰዓት እዩ ዝርዝር ኣስተምህሮ ሂቡ።

ኣርእስትታት መግለጺኡ ድማ፡-

1 - ፍልልይ ኣብ መንጎ ዲሞክራስን ምልክን፤

2 - ጉዳይ ሓድነት ህዝቢ፤

3 - ብዛዕባ ናይ ጣዕሳ ወረቐት ምምላእን ምፍራምን መዘታቱን፤

4 - ኩነታት ስደተኛታት ኣብ ወጻኢ ከመይ ኣሎ፤

5 - ዓንዲ ገዛና፤ ዝብሉ እዮም ኔሮም።

ዝርዝር ዜና ኣኼባ

1 -መንእሰይ ክብሮም ነቲ ጉዳይ ደሞክራስን ምልክን ኣልዒሉ ክገልጽ እንከሎ፤ ኣድማሳዊ ኣዋጅ ሰብኣዊ መሰል ዝብል ብቪድዮ ኣብ ስክሪን እናኣርኣየ፡ ምልካዊ ስርዓት ኢሳያስ ድማ ክሳብ ክንደይ ነዚ ኣድማሳዊ ሕጊ‘ዚ ረጊጹ፡ ነቲ ብደም ውጹዓት ዝመጸ ነጻነት ጨውዩ፡ ንህዝቢ ብዘይቅዋም ብፍርሂ እናገዝአ፡ ካብቲ ቅድሚኡ ዝነበሩ ባዕዳውያን ገዛእቲ ዝፍጽሙዎ ዝነበሩ ዝኸፍአ ግፍዒ እናፈጸመ እዩ ንህዝቢ ዘመሓድር ዘሎ ይብል። ምልካዊ ኢሳያስ ካብ ትግባሬ ቅዋም ዝፈርህ ንረብሓኡ ስለ ዘይኮነ እዩ። እቲ ካብ 1993 ክሳብ 1997 ዝተነደፈ ቅዋም እውን ኣብ ግብሪ ከውዕሎ ኣይደለየን። ስለምንታይ እቲ ዝተነድፈ ቅዋም ዘይትግበር ዝብል ሕቶ ምስ ቀረበሉ ድማ፡ ቅዋም ከይተኣወጀ ዝሞተ‘ዩ እናበለ እናኣቈናጸቦ‘ውን ብቪድዮ ኣርእዩ።

ምልካዊ ኢሳያስ፡ ንኤርትራ ሲንጋፖር ክንገብራ ኢና እናበለ እናፈከረ‘ዩ መጺኡ። ግን ዝዓነወ እምበር ዝተሃንጸ ኣይረኣናን። ነተን ዝጀሃረለን ዘሎ ጥልያን ዝሃነጸን ትሕተ-ቅርጻታ‘ውን ከዐርየን ኣይበቕዐን ብምባል ስእሊ ናይ ኣስመራ ብቪድዮ እናኣርኣየ ዘሕዝን ዕንወት ሃገርና ኣርእዩ። ኢሳያስ እምበኣር ሲንጋፖር ንምግባራ ናብ ዘይዓቕሙ ካብ ምምጥጣር እታ ዝቐለለት ክገብራ ዝግብኦ ዝነበረ፡ ቅዋማውን ሕጋውን ደሞክራስያውን መንግስቲ ምትካል እያ ኔራ። ምስኡ ኣሰንዩ‘ውን ‘‘ኢሳያስ ኣፈወርቂ ኣውጽኣያ እታ ሓቂ” እትብል ግጥሚ ብሓደ ተባዕ ተቓላሳይ ዝተገጥመት ኣስሚዑ።

ቅዋም ተነፊጉና ብዘይሕጊ ብፍርሂ እናተመሓደርና፥ ኣብ ዓለም ተራእዩ ዘይፈልጥ ኩሊት ዜጋታትና እናተሸጠ፥ ህዝብና ብዘይሕጊ እናተኣስረን እናተጨፍጨፈን፥ ክሳብ እሱር ክትርእየሉ ዘይትኽእል ኩነታት እናሃለወን፥ ተቐቲሉ እንከሎ ዘይሕበረካን፥ ሬሳ ኣብ ዓዱ ምቕባር እናኣገድካን፥ ንህዝቢ ኮነ ኢልካ እናኣጥመኻን ዝወደቐ መግቢ እናሸጥካን፥ ኣብ ሃይማኖት ኢድካ እናኣእቶኻ ንህዝቢ ፋሕፋሕ እናኣበልካ፥ ንመንእሰያትካ ኣብ ብስም ኣገልግሎት ኣብ ባርነት እናቆረንካን ኣብ ዘይቅኑዕ ውግእ እናኣጽነትካን፥ ሃገር ገዲፎም ክጠፍኡን ግዳይ ገበነኛታት ክኾኑ እናገበርካን እንከሎኻ ሃገር ሰላም ኣላ ጽቡቕ ኣላ ምባልከ ምስ ምንታይ ይቚጸር? እዚ ኩሉ እናገበረ ድማ‘ዩ ኣብ ናይ 50 ዓመት ኢዮበልዩ የራኽበና ብምባል ገና ጸገምና ከም ዘይውዳእ ዝገለጸልና።

እታ ሓንቲ ንኣና ብፍላይ ንመንእሰያት ካብዚ ጸገም‘ዚ ንምንጋፍ እትጽበየና ዘላ እምበኣር፡ ኣብ ዓዲ ዲሞክራሲ እናተቐመጥና፡ ካብኦም ተማሂርና ፍርሂ ኣወጊድና ዓበይቲ ዝገደፉልና ቃልሲ ብምቕጻል፡ ምእንት‘ቲ ማንም ሰብ ፈትዩ ክህበና ጸሊኡ ድማ ክኸልኣና ዘይክእል መሰልና ብቘራጽነት ምቅላስ እያ ይብል መንእሰይ ክብሮም። ስርዓት ህግደፍ ሰብ ክኣስር እኽእልዩ ንሕልናና ክኣስሮ ግን ኣይክእልን‘ዩ። ስለዚ ሕልናና ነቃልሶ ብምባል‘ውን ምሕጽንታ ኣቕሪቡ።

2 -ካብኡ ቀጺሉ‘ውን መንእሰይ ክብሮም ሓርበኛዊ ኣበሃህላ ናይ ደጀዝማች ባህታ ሓጎስ ኣብነት ብምጥቃስ ሓርበኛዊ ስምዒትና ከነትርር ከም ዘሎና ይገልጽ። ደጀዝማች ባህታ ሓጎስ ኣብ 1894 ብጥልያን ኣዋልድ ክህቦም ምስ ተሓተቱ፡ ነዋልድ ሃገረይ ንባዕዲ ኣሕሊፈ ካብ ዝህብ ሞት ይሕሸኒ ብምባልዮም መሊሶሙሉ። ንሕና መንእሰያት ድማ ኣብነት ኣቦታትና ተኸቲልና ሓድነትና ነጽንዕ ንኣሕዋትና ንባዕዳውያን ኣሕሊፍና ኣይንሃብ ዝብል መልእኽቲ‘ውን ኣመሓላሊፉ።

3 -ኣብ ጉዳይ ጣዕሳ ምፍራም ክዛረብ እንከሎ‘ውን፡ ብቐዳምነት ናይ ጣዕሳ ምፍራም እንታይ‘ዩ ዕላምኡ ምፍላጥ የድሊ ይብል። ስርዓት ኢሳያስ በቲ ካብ ዓለም ዝወርዶ ዘሎ መሓንቖ ክድሕን ክብል፡ ብገንዘብ ህዝቢ ማለት ብሽያጥ ወርቂ ይኹን ብኻልእ ሜላታት ብዝእክቦ ገንዘብ ዕሱባት እናጥረየ ፕሮፓጋንዳ ዝነዝሑሉን ንህዝቢ ዘደናግሩሉን ብምውፋር‘ዩ ዝጐዓዝን ናይ ጣዕሳ ፈርሙ እናበለ ዝጉስጉስን ዘሎ። እቲ ናይ ጣዕሳ ዝተፈረመ ወረቐት እምበኣር ንብዙሓት መንእሰያት ኣብቲ ቦታ ናይ ኤምባሲ ዝተርፍ እዩ ዝመስሎም። ናብ ናይ ዝተፈላለያ ናይ ዓለም ትካላት እናኣመሓላለፎ እዩ ህዝቢ ኣብ ጐድነይ ኣሎ፡ ሃገር ጽቡቕ ከም ዘላ ጸገም ዝበሃል ከም ዘየለ ዘረጋግጽ ድማ እንሆ ኩሎም ተጋጊና ኔርና ኢሎም ናይ ጣዕሳ ወረቐት እጽሕፉ ብምባል‘ዩ ንከታልል ዝጥቀመሉ። እዚ ድማ ተመሊሱ ነቶም ዝፈረሙ ከም ዝጐድእ ርዱእ‘ዩ። እቲ ተረባሒ እምበኣር ስርዓት ኢሳያስ ጥራይ እዩ። ናብቲ ምኽንያት ናይ‘ዚ ኩሉ ስደትናን ጥፍኣትናን ዝኾነ ስርዓት ምምላስ ማለት ድማ ጥፍኣት እዩ፥ ስለምንታይ ኣብ እንዳ ህግደፍ እንተፈረምካ ትጠፍእ እንተዘይፈረምካ ድማ ጥጠፍእ‘ዩ። ንብዘይሕጊ ዝወጹ ጥራይ‘ውን ኣይኮኑን ዘፈርሙ ዘለዉ፤ ክሳብ ንብሕጊ ዝወጹ‘ውን የፈርሞ‘ዮም እቲ ቊጽሪ ክበዝሓሎም። ስለዚ ንጠንቂ ስደትና ዝኾነ ስርዓት ተቢዕና ንቃለሶ ይብል መንእሰይ ክብሮም።

4 -ቀጺሉ ኣብ ኩነታት ስደተኛታት ክዛረብ እንከሎ‘ውን፥ ኣብዚ ዘሎናዮ ግዜ ኤውሮጳውያን ብብዝሒ ስደተኛታት ዓቕሎም ስለ ዝጸበቦም፡ ንስደተኛታት ዝመልከት ሓድሽ ሕግታት እናኣውጽኡን እናኣትረሩዎን እዮም ዝኸዱ ዘለዉ፤ ኣብ ጀርመን ንገለ ዜጋታት ናይ ካልእ ሃገራት ኣብ ሃገሮም ጸገም ከም ዘሎ እናፈለጡ ይጥርዝዎም ኣለዉ፥ ከምኡ‘ውን ምስ መንግስቲ ኤርትራ ብምስምማዕ መፍትሒ ከናድዩ ይረኣዩ ኣለዉ፤ ኣብ ስዊትዘርላንድ‘ውን ብደረጃ ቤት ፍርዲ ኣብ ልዕሊ ኤርትራውያን ስደተኛታት ዝግበር ዘሎ ተጽዕኖ ንርእዮ ኣሎና፤ እስራኤል‘ውን ብወገና ንገለ ኣፍሪቃውያን ሃገራት ገንዘብ እናሃበት ንኤርትራውያን ስደተኛታት መጒሓፊ ትጥቀመለን ኣላ፤ ስለዚ መሰረታዊ ፍታሕ ካብ ካልኦት ከይተጸበኻ ምቅላስ ጥራሕ‘ዩ ይብል።

5 -ኣብ መወዳእታ ዘረብኡ‘ውን፡ ዓንዲ ገዛና ሓድነትናዩ ይብል። ኣብዚ ኣርእስቲ‘ዚ ናይ ብዙሓት ሃገራት ከም ኣብ ኡክረይን ዝተገበረ ህዝባዊ ናዕቢ ይኹን ካልእ ኣብነታት እናጠቐ፡ ህዝቢ እንተ ሓቢሩ ዝዓግቶ ከም ዘየለ ኣስፊሑ ገሊጹ። ህዝቢ ንገበነኛታት ሒዙ ኣብ ፍርዲ ዘቕርበሉ ግዜ‘ውን ክመጽእ‘ዩ ብምባል ድማ ኣገዳስነት ሓድነት ወሳኒ ምዃኑ ገሊጹ።

ኣብ መደምደምታ‘ውን ብዙሓት መንእሰያት ንዝሓለፈ ገዲፍና ንዝመጽእ ፍርሂ ኣወጊድና ብትብዓት ንቃለስ ዝብል መልእኽቲ ኣመሓላሊፎም። ዓበይቲ ኣቦታት‘ውን ብወገኖም ንሕልናን ነቃልሶ እዚ ስርዓት‘ዚ ብ1991 ናይ ውድባት ሓሸውየ የለን ምስ በለ ተቐቢጹ‘ዩ፡ ካብ ባዕዳውያን ገዛእትና ዝገደደ ስርዓት‘ዩ ዘሎና፥ ከምቲ ሽምዓ ንርእሳ መኺኻ ንገዛ ተብርህ፡ ነፍሶም ሰዊኦም ንኣና ከብርሁ ዝሓለፉ እታ ብርሃን ኣብ ጸልማት ተቐይራ ኣላ፥ ስለዚ ምስ በሰላኹም ኢኹም መጺእኩም ዘለኹም ሓላፍነትኩም ምኻኑ ፈሊጥኩም ተቓለሱ ዝብል ምዕዶታት ለጊሶም።

በዚ ድማ ኣኼባ ሰዓት 4፡30 ብዝክረሰማእታት ተደምዲሙ።

ካለኣይን መወዳእታን ክፋል

ኣብ ቀዳማይ ክፋል ናይዚ ካለኣይ ክፋሉ ዘቕቦ ዘለኹ ጽሑፍ “ካብዚ ብምንቃል ከኣ ናብ ስልጣን ክሰግር ዝደሊ ይኹን ዘይደሊ ኣብ መስርሕ እናተነጸረ ይጎዓዝ። በዚ ኣቢሉ ህዝቢ ኤርትራ ነዚ ወሪድዎ ዘሎ ከቢድ ቅልውላው ምስቲ ደንበ ተቓውሞ ኢድን ጓንትን ኰይኑ ነዚ ቅልውላው ዘስዕቦ ሓደጋ ንምምካት ሓባራዊ መኸተን ኣንፈትን ክሕዝ ይኽእል።” ኣብ ዝብል እየ ኣቋሪጸነ ነይረ። መወዳእታ ክፍሉ ከኣ ይቕጽል። ሰናይ ንባብ።

እቲ ጽባሕ ዘጓንፈና ብድሆታት ካብቲ ሎሚ መላኺ ስርዓት ንምውዳቕ እንገብሮ ዘለና ቃልሲ ዝሓየለን ዝኸበደን እዩ ክኸውን። ምኽንያቱ እታ ሃገር ኣብ ትሕቲ ጨቋኒ ስርዓተ-ምሕደራ ስለዝጸነሐት፥ እቲ ህዝቢ ኣብ ነንሓድሕዱ ምትእምማን ዘይብሉን ኣብ ሕድሕዱ ከም ዝጠራጠርን ገይሩ ዝገዝኦ ዘሎ ህዝቢ ናብ ንቡር ህይወት ንምምላስ ከቢድ ቃልሲ ስለ ዝሓትት። ሎሚ ኣብ ሃገርና ዘሎ ዝነበረ ውርዙይ ምክብባር ተፋሒቑ ሰናይ ልምዲ ተባሕጒጉ ኣብ ክንድኡ ተነፋፊግካን ተነጻጺግካን ምኻድ እዩ። ኣብ ርእሲ’ዚ ድኽነት ኣዝዩ ኣብ ዝለዓለ ጥርዙ በጺሑ ውሑዳት ግና እታ ሃገር ናይ በይኖም ኰይና ትራእየሉ ዘላ ስለ ዝኾነ፡ ኩሉ’ዚ ተደማሚሩ ኣብ ከቢድ ናይ ሸቐልቐልን ቅልውላውን ዘጥሕል እዩ።

ነዚ ናይ ቅድምን ደሓርን ፖለቲካዊ ቅልውላዋት ንምፍዋስ ዝወስዶ ግዜ፡ ዝሓቶ ጻዕሪ፡ ጉልበትን ገንዘብን ከኣ ዝተዓጻጸፈ እዩ ክኸውን። እቲ ህዝቢ ቁጠባዊ ናጽነት ዘይነበሮን ንዓመታት መሰሉ ተገፊፉ ዝመሓደር ዝነበረ፥ ንለውጢ ድልዊ ክኸውን ከቢድ እዩ። እዚ ፖለቲካዊ ናጽነቱ ተሓሪሙ ሓሳቡ ክገልጽ ይኹን ተበዲለ ወይ ተገፊዐ ክብል ኣብ ዘይክእለሉ ህይወት ዝነበረ ህዝቢ፥ እቲ ስርዓት ምስ ኣልገሰ ቅጽበታዊ ፍታሕ ክደሊ ናይ ግድን እዩ። መሬቱ ተመንዚዑ፥ ኣብ ጥራሕ ጎልጎል ዝተደርበየ ህዝቢ ዝሓድሮ ስነ-ኣእምሮኣዊ መሃስይትን ስምብራትን ኣዝዩ ከቢድ ብምዃኑ ኣብ ምምስራት ሓድሽ መንግስቲ ብዙሕ ግርጭታት ክረአ ይኽእል’ዩ። ካብዚ ሓሊፉ ብሰንኪ እቲ መላኺ ስርዓት ንዲሞክራሲ ኣብ ተግባር ሰለ ዘይረኣዮ፥ መላኣ ህዝቢ ኣብ ዲሞክራሲያዊ መስርሕ ተዋሲኡ ተመኩሮ ስለዘይቀሰመ ነዚ ዲሞክራሲያዊ ባህሊ ኣብ ህዝቢ ንምስራጽ ዓብን ከቢድን ብደሆ ክኸውን እዩ።

ኣብ ኣጀማምራ ብረታዊ ገድልና ንኹሉ ጠርኒፉን ብዝተጸንዐን ኣይተበገሰን፡ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ ሜዳ ኤርትራ ካብ ሓደ ውድብ ንላዕሊ ክጻወር ኣይክእልን ኢላ፥ እንዳበልና ክሳብ ሕጂ ንሓሚ ኣሎና። እዚ ኩሉ እናሓመና ከኣ እቲ ብጉጉይ ኣጀማምራ ዝጀመረ ናይ 1991 ግዝያዊ መንግስቲ ኤርትራ ንመላእ ህዝቢ ኤርትራ ጥርኒፉ ከሳትፍ ኣይከኣልን። ኣብ’ዛ ሜዳ ኤርትራ ካብ ሓደ ውድብ ንላዕሊ ክጻወር ኣይክእልን’ዩ እናተባህለት ትሕመ ዝነበረት ኤርትራ፥ ንመንግስቲ ኤርትራ ብዘይካ እንኮ ውድብ ውድብ ዝሕዞ የለን ተባህለ። ብሰንኪ እዚ ከኣ ሓሸውየ ውድባት የለን፥ ንዓመታት ተቓሊሶም ዘይተዓውቱ ኣበይ ዝነበሩ እዮም ሕጂ ናይ ስልጣን ምክፋል ይኹን ምሽራኽ ዝደልዩ ብዝብል እንተላይ መሰረታዊ መሰል ህዝቢ ተገፈ።

ኣብ’ቲ ቅድም ልክዕ እዩ ኤርትራ ካብ ናይ ነዊሕ ጉበጣዊ ኩነት ናጻ ብምውጽኣ ህዝቢ ይኹን መሪሕነትን ሰራዊትን ናይቲ ናጽነት ዝተረከበ ውድብ ነዚ ናይ ኣሳታፍነት ጉዳይ እንተ ብፍላጥ ወይ ብዘይፍላጥ ኣይተገደስሉን። ነቶም ነዚ ዘይእክብ ኣገባብ ነቒፎም ኣብ ቃልሲ ንለውጢ ተሰሊፎም ዘለዉ ክብርን ምስጋናን ዝግበኦም እዩ። ካብዚ እንቐስሞ ተመኩሮ እምበኣር ነቲ ጽባሕ ንግሆ ንህዝብና ብዘይኣፈላላይን፥ ማዕርነት ብዝመልኦን ፍትሕን ስነ-ስርዓትን ናይ ምውሓስ ተኽእሎና ክዓቢ ቅድሚ ኩሉ ሃገራዊ ዘተ የድልየና። ነቲ ሃገረ ኤርትራ እትመሓደረሉ ኣገባብ ካብቲ ጨቋኒ ስርዓት ዝኽተሎ ዘሎ ዝተፈልየን ዘተኣማምንን ፍታሕ ምውሓስ ንሓና እዞም ደምበ ተቓውሞ ኣንውደኦ ዘይኮነ፡ ነዚ ስርዓት ምስ ኣውደቕና ምስ ህዝብና ኰይና እነጥርዮ እዩ ክኸውን።

ነዚ ሰርዓት እዚ ተቓሊስና ካብ ስልጣኑ ምስ ኣውረድናዮኸ ዝሓዘ ሓዘ ብምባል ዲና ሰዓርን-ተሳዓርን ወይ ናይ ተዓዋትን-ተዓዋትን መገዲ ኢና ክንክተል። ኣብዚ ጉዳይ እዚ እታ ኤርትራ ናይ ኩሉ ኤርትራዊ ብምዃና፥ ኣብ ነዚ ስርዓት እዚ ንምውዳቕ ዝተገብረ ቃልሲ ዝተሳተፈ ይኹን ዘይተሳተፈ ብማዕረ እትብጽሖ ምኹና ምእማን የድሊ። ከመይሲ እታ ኤርትራ ናይቲ ሰዓራይ ጥራሕ ስለዘይኮነት። ስለዚ ነዚ ሃገራዊ ራኢ እዚ ጽባሕ ንግሆ ኣበይ ዘነበረ ወይ ኣውን እዝን እትን ዝፈጸመ ኢልና ክነዋስን ይኹን ክነግልል ኣይግባእን።

ስለዚ ነቲ ምስሊ ሃገርና ዝድውንን ህዝብና ዘሳቕን ዘሎ ግጉይ ተመኩሮ ኣመሰራርታ መንግስትን ህዝባዊ ምሕደራን ደጊምና ንመጻኢ’ውን ዝሓሸ ዕድል ከይነጥፍእ፥ ከሎ ጌና እቲ ንኹሉ ዘሳትፍ መኣዲ ዕርቅን ሕድገትን ክሕስበሉ ይግባእ። እቲ ዝቐውም ስርዓተ መንግስቲ ከኣ ንኹሉ ኤርትራዊ መምስ ዝንባለኡ ዘሳትፍ ክኸውን ክንጽዕት ይግበኣና። እዚ ደምበ ተቓውሞ ምስ ተዓወ ዝምስረት መሰጋገሪ መንግስቲ ናብ ሃገራውን ሕገ-መንግስታውን መንግስቲ ዘብጽሕ ዕዉት ጽርግያ ክኸውን ካብ ብሕጂ ከነኽብሮ ዝግበኣና ብዙሕነት ግቡእ ቆላሕታ ክንገብረሉ ግድን እዩ። ሓደ ካብኡ ነቲ መሰጋገሪ መድረኽ እቲ ደምበ ተቓውሞ ምስቲ ኣብ ውሽጢ ዘሎ ናይ ምክልኻል ሰራዊት፥ ኣብ ተካላት እቲ መንግስቲ ዝርከቡ እሞ ካብ ገበን ናጻ ዝኾኑ፡ ምሁራት፡ ክኢላታት፡ ዓበይቲ ዓዲ፡ መራሕቲ ሃይማኖትን ካልኦት ውልቀሰባትን ብዝሓወሰ መሰጋገሪ ባይቶ ክምስረት ቅድመ ተደላይነት ኣለዎ። ምኽንያቱ ንኣብ ኣውሽጢ ዘሎ ገዲፍካ ናይ በይንኻ ዝሓንጸጽካዮ ወይ ዝተለምካዮ ኣብ ግብሪ ክውዕል ማለት ቅኑዕ ኣይኮነን። እዚ ምትግባር ከኣ እዩ ነቲ ናይ ጽባሕ ብደሆ ዘኽብዶ

by Martin Plaut

It could have been a tragedy: six Eritreans were arrested by the Sudanese police and threatened with deportation back to Eritrea (or what is termed ‘refoulment’ by the United Nations refugee agency.)

The six were in a dire condition, having only just managed to escape from people traffickers. The two women and four men had walked for three days when they were picked up by police on Saturday in an area 2 - 25 kilometres from Khartoum.

At this point they were told they would be taken to court, which was likely to return them to Eritrea, from which they had just escaped. The group would have faced arrest, indefinite detention and possible torture if they were returned.

Thanks to the rapid intervention of lawyers the six were released after paying a fine of 1,200 Sudanese pounds. This is a great deal of money, nearly $US 200 at the official rate of exchange.

Human rights activists say the Sudanese police regard the Eritreans as a source of income. But for the impoverished Eritrean community the strain of collecting and paying these fines is unbearable. And there are reports of another four Eritreans being held in another prison.