http://ascenteq.com/project/epdp

ሓርበኛታት ተጎሩባ ብኸፊል

ኣብቲ ናይ 30 ዓመታት መሪር ብረታዊ ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ፡ ብግቡእ እንተዝስነድ ነፍሲ ወከፍ ዕለት ናይ ገዛእ ርእሳ ሕላገት ኣንቢራ እያ ሓሊፋ። 1961  ምጅማር ብረታዊ ቃልሲ፡  1991 ምርግጋጽ ናጽነትን 1993 ምእዋጅ ወግዓዊ ልኡላወት ኤርትራን ከኣ ናይቲ ኣዝዩ ብዙሕ ዝርዝር ዝሓቖፈ ግን ከኣ ክንድቲ ዝድለ ዘይተነግረሉ ነዊሕ መስርሕ ፖለቲካዊ ቃልስና፡ ዕድለኛታት ፍጻመታት እየን። ናይ 15 መጋቢት 1964ን  ተጐርባን ከኣ ኣብቲ መስርሕ ብረታዊ ቃልሲ ናይ ገዛእ ርእሰን ተዘክሮ ኣንቢረ ዝሓለፋ ዕለትን ቦታታትን እየን። እነሆ ከኣ ንዝሓለፈ 60 ዓመታት ንዝክረን ኣለና።

ሓይልታት መግዛእቲ ኢትዮጵያ፡ ሰውራ ኤርትራ ንምብርዓን ብምስትነዓቕን ብደዐን ብሓይሊ ፖሊስ ዓባይ ጥራይ ክከላኸልዎ ዝገበርዎ ፈተነታት ውጽኢት ምስ ሰኣንሉ፡ ኣብዚ ዝተጠቕሰ ዕለትን ቦታን ፍሉይ ሓይሊ ስሩዕ ሰራዊት ካብ ሃይኮታ ኣውፊሮም ምስቲ ልዕልና ዕላማ፣ትብዓትን ጽንዓትን እንተዘይኮይኑ፡ ኣዝዩ ውሑድ ቁጽርን ድሑር ኣጽዋርን ዝነበሮ ምዑታት ኣሃዱታት ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ  ገጢሞም። ዕላመኦም ከምቲ ክሳብ ስዕረቶም ብተደጋጋሚ ተፈቲኑ ዝፈሸለ ካለኦት ስርሒታት፡  ነቲ ናይ ሰውራ ቁልዒ ሓንሳብን ንሓዋሩን ንምቕሃሙ ነይሩ። እንተኾነ  ኩነታታት ካብ ትጽቢት ጸላኢ ወጻኢ ኮይኑ፡ ኣብዚ ናይ መጀመርያ ኣትኪልካ ፊትንፊት ግጥም 84 መኮነናት ዝርከብዎም ኣባላት ጦርሰራዊት ተቐቲሎም፡ ኣስታት 22 ከኣ ተወጊኦም። ሓይልታት መግዛእቲ ኣብ ልዕሊ እቲ መጀመርያ ዘሰለፍዎ ኣስታት 200 ሓይሊ ሰብ፡ ተወሳኺ ረዳኢ ዓቕሚ’ኳ እንተለኣኹ ካብ ስዕረትን ክሳራን ክድሕኑ  ኣይከኣሉን። እቲ ብሓርበኛ መሓመድ ዓሊ ኢድሪስ (ኣቡ ርጃላ) ዝምራሕ ዝነበረ ሰራዊት ሓርነት ኤርትራ ኣብ ልዕሊ ጸላኢ እዚ ዝተጠቕሰ ዘይተጸበዮ ጉድኣት ኣውሪዱን ኣሕፊሩን ነቲ ግጥም ናብ ሓድሽ ምዕራፍ ከሰጋግሮ እንከሎ፡ ብጥራዩ ዘይኮነስ ክቡር ዋጋ ከፊሉ እዩ። በዚ መሰረት ኣብ ውግእ ተጎሩባ 18 ምዑታት ተጋደልቲ ብጀግንነት ክስዉኡ እንከለዉ 3 ከኣ ተወጊኦም። ካብቶም ስዉኣት፡ እድሪስ ኣደም ፋጃጅ፡ ዑስማን ዓፋ እድሪስ፡ እድሪስ መሓመድ ዓሊ ሑመድ፡ ዑስማን መሓመድ ዓሊ ኣፋዳድ፡ ዓሊ እድሪስ ጀምዕን ሳልሕ ኑር ሓምደን ዝበሃሉ ከም ዝርከብዎም፡ “ዛንታና” ብዝብል ዝተዳለወ ሰነድ ይሕብር።

ሓይልታት መግዛእቲ ኣደዳ ዘይተጸበይዎ ስዕረትን ክሳራን ኮይኖም ናብቲ ዝመጽዎ ሃይኮታ ምስተመልሱ ምስቲ ዝተሳዕርሉ ውግእ ኢድ ንዘይነበሮም 8 ሲቪል ኤርትራውያን ቀቲሎም። ህዝቢ ንምርዓድን ምስ ሰውራኡ ከይተሓባበር ንምፍርራሕን ከኣ ናይቶም ስዉኣት ተጋደልትን ኣብ ከተማ ዝተቐትሉን ሬሳታት ኣብ ከተማታት ሃይኮታ፡ ኣቑርደት፡ ባረንቱን ከረንን ንነዊሕ ሰዓታት ሰጢሐሞ። ውጽኢቱ ግና ከምቲ ዝተጸበይዎ ራዕዲ ዘይኮነ ሕራነ ኮይኑ። (እዚ ኣሃዛት ክቡር ወልደየሱስ ዓማር ንዝኽሪ ኣቡ ርጃላን ብጾቱን ብ15 ለካቲት 2010 ብእንግሊዘኛ  ካብ ዝጸሓፎ ዝተወስደ እዩ)

ውግእ ተጐርባ ከም ኣገዳሲ ታሪኻዊ ተዘክሮ፡ ፍሉይ ጅግንነት ዝተፈጸመሉን ካብቲ ካልእ ውግኣት ኣብ ልዕሊ ጸላኢ ዝለዓለ ክሳራታት ዘውረደን ጥራይ ኣይኮነን። ካብኡ ሓሊፉ ነቲ ወተሃደራዊ ግጥም ናብ ሓድሽ ናይ ፊትንፊት ቀዋሚ ግጥም ምዕራፍ ዘሰጋገረ ስለ ዝነበረ፡ ነቲ ኣብ ኤርትራ ካብ ምብራቕ ናብ ምዕራብ፡ ካብ ሰሜን ናብ ደቡብ ዝተፈጸመ ጅግንነት ኣፍደገ ዝኸፈተ ስለ ዝኾነ እዩ ፍሉይ ከም መዓልቲ ሰራዊት ሓርነት ዝዝከር። እዚ ውግእ እቲ ወሳኒ ስንቅን ኣጽዋርን ኣብ ሕልና ሰባት ዝሰፈረ፡ ጽንዓት፡ ቅሩብነትን ተወፋይነት ምዃኑ ዘርኣየ እዩ። ቅድሚ 60 ዓመታት ነዚ መስተንክር ዝሰርሑ ኤርትራውያን ሓርበኛታት ምስ ምንዋሕ ግዜ፡ ሎሚ ዳርጋ ብህይወት የለዉን ኢልካ ምድምዳም ይከኣል። እቲ ዝተበግስሉን ዋጋ ዝኸፈልሉን ፍትሒ ናይ ምርግጋጽ ቃልሲ ግና እቲ ሓደ ካብቲ ሓደ እንዳተቐባበልና ኣብዚ ሎሚ ዘለዎ ደረጃ በጺሑ ኣሎ። እቲ በብግዜኡ ነዚ ረዚን ሓላፍነት ዝርከብ ትውልዲ ከኣ መምስቲ ዝርከበሉ መድረኹ ዝመጣጠን ካልእ ተጐርባ ናይ ምስራሕ ሓላፍነት ከም ዘለዎ ንኻልኢት’ኳ ክዝንግዕ ኣይግብኦን። ነዚ ንምዝኽኻር ኢና ከኣ ንተጐርባን ካለኦት ታሪኻውያን ዕለታትን ዓመት መጸት እንዝክረን።

ኣብ ተጐርባ ዓወት ዝተመዝገበሉ ግዜን ኩነታትን ብብዙሕ መልክዑ ካብዚ ዘለናዮ ዝተፈልየ እዩ።  ናይ ሓይልታት ኣሰላልፋ፡ ናይቲ ቃልሲ እስትራተጅን ስልትን፡ ናይ መራኸቢ ምዕባለ፡ ናይ ጸላኢ ባህሪ፡ ጠቕላላ ዓለማዊ ኩነታት … ወዘተ  ዝተፈልዩ እዮም። ብዓብይኡ ከኣ ቅያ ተጎርባን ካለኦት ግጥማትን ኣብ ፍረ በጺሖምስ ኣብ ናጻ ሃገር ንሓርነት ኣብ እንቃለሰሉ ምዕራፍ ኢና ዘለና። እዚ ክበሃል እንከሎ ግና ናይ ተመኩሮ ምውርራርስን ምትእስሳርን የብሎምን ማለት ኣይኮነን።  ኣብ ግዜ ዓወት ተጐርባ ኮነ ሎሚ ሕቶ ህዝቢ ቅድሚት ምስራዕ ኣብ ቦታኡ እዩ። ሽዑ ኮነ ሎሚ ወሳኒ ግደ ተሳትፎ ህዝቢ ኣብ ቦታኡ እዩ። ንትማሊ፡ ሎምን ጽባሕን ናይ ምትእስሳር ብጽሒት መንእሰይ ከኣ ህያው እዩ። ከምዚ ናትና ዝኣመሰለ ነዊሕን ኣብ ምዕራፍት ዝተኸፋፈለን ቃልሲ ብሓደ ውሱን ትውልዲ ዝውዳእ ኣይኮነን። እንታይ ደኣ ካብ ወለዶ ናብ ወለዶ  ዝሰጋገር እዩ። ናይዚ ምስግጋር ቀንዲ ሞተርን ድንድልን ከኣ መንእሰይ እዩ። ስለዚ እዚ ንርከበሉ ዘለና እዋን ከም ወትሩ፡ ዝያዳ ኩሉ ክፍልታት ሕብረተሰብ ንመንእሰይ ትውልዳዊ ሓላፍነት ዘሰክሞ ምዃኑ በዚ ኣጋጣሚ ምዝኽኻሩ ኣገዳሲ እዩ።

ሓላፍነት መንእሰይ ኩሉ ግዜ ዕዙዝ ኮይኑ፡  ከከምቲ መድረኹ ከቢድን ቀሊልን ክኸውን ይኽእል። ናይ ሎሚ መንእሰይ ሓላፍነት፡ ካብ ናይ ግዜ  ተጐርባ መንእሰይ ሓላፍነት ዝተፈልየን ዝኸበደን ክኸውን ግድነት እዩ። ብመንጽር’ዚ፡ መንእሰይ ኤርትራ ስለ ዝመረጾ ዘይኮነ፡ ሓራን ዲሞክራስያዊትን ኤርትራ ንምርግጋጽ እዚ ንርከበሉ ዘለና መድረኽ ዝጠልቦ  ግቡኡ እዩ ዝስከም። በዚ ኣጋጣሚ ከኣ  ነዚ ከቢቡና ዘሎ ኤርትራዊ ኮነ ከባብያዊ ምዕባለታት ኣብ ግምት ኣእትዩ፡ ምስ ትማልን ጽባሕን ኣገናዚቡ፡ ክሳብ ሕጂ ንዝተመዝገበ ታሪኻዊ ጀግንነትን ሐርበኝነትን ዓቂቡን ነዊሕ ዘማዕዱ ራኢ ወኒኑን ናይ ምቅላስን ምስግጋርን ንማንም ከሰክሞ ዘይክእል ከቢድ ሓላፍነት ከም ዘለዎ ኣብ ርእሲቲ ግንዛበኡ ነዘኻኽሮ። እዚ ከምዚሉ እንከሎ ሓይልታት ለውጢ ኤርትራ እውን ኣብ ቅነ እዚ ታሪኻዊ ዕለት፡ ብዛዕባቲ ዝዓበየ ጉድለቶም ኮይኑ ንዘሎ ሓቢርካ ክትቃለስ ዘይምብቃዕ ከስተብህልሉ ዘለናዮ እዋን ዝጠልቦ’ዩ።

ዘለኣለማዊ ክብርን ዝኽርን ንሰማእታት ኤርትራ

ህዝቢ ኤርትራ ኣብ’ዛ ብቃልሱ ህያው ዝኾነት ሃገሩ ዓሚቕ ተስፋን ትጽቢትን ነይርዎ ሎሚ’ውን ኣለዎ። እንተኾነ ብሰንኪ ህግደፍ ሕልሙ ጌና ኣይተጋህደን። ነዚ ዘይተጋህደ ሕልሙ ንምግሃድ ከኣ እነሆ ኣብ ቐጻሊ ቃልሲ ንለውጢ ይምርሽ ኣሎ።

ኤርትራዊ ሃገሩ ክትኮነሉ ዝደልዮ ብዙሕ እዩ። ጻማ ቃልሱ ዘስተማቕረላ ዲሞክራስያውን ሰብኣውን መሰሉ እትሕልወሉ ክትከውን ይብህግ። ብሕገመንግስቲ ዝተዋሕሰ፡ ናይ እምነት፡ ሓሳባካ ምግላጽ፡ ምውዳብ፡ ምንቅስቓስን ከምኡ’ውን ምዕሩይን ናጻን ቁጠባዊ ተሳትፎ ሃልይዎ ንገዛእ ርእሱ እናተጠቐመ ሃገሩ ናይ ምህናጽን ህዝቡ ናይ ምርባሕን መሰሉ እትዕቅብ ክትኮነሉ ሃንቀውታ ነይርዎ። እንተኾነ ብሰንኪ ጥልመት ህግደፍ፡ እዚ ኩሉ ባህጉ ኣይተረጋገጸን። ናይ ፍትሒ ልዕልና ጻምኡ ክረውየሉ ከኣ ሃንቀው ይብል። ግን ከኣ ክሳብ ሎሚ ኩሉዚ ሃንቀውታኡ ኣይተረጋገጸን ማለት፡ ንሓዋሩ ኣይክረጋገጽን እዩ ማለት ከምዘይኮነ ስለ ዝኣምን ተስፋ ዓወት ሰኒቑ ይቃለስ ኣሎ።

ህዝቢ ኤርትራ እዚ ኩሉ ሰናይ ትጽቢቱ ካብ ህግደፍ ተጸብዩ ከምዘይረጋገጽሉ ካብ ዝኣምን ነዊሕ ግዜ ኮይኑ እዩ። ህግደፍ እውን ንሓንሳብ ብስዉር ንሓንሳብ ድማ ብጋህዲ ብትዕቢት ትጽቢታት ህዝቢ ከማልእ ቅሩብ ከምዘይኮነ ክነግር ጸንኒሑ እዩ። ሕድሪ ህዝቢ ኣየኽበረን  ጥራይ ዘይኮነ፡“ዝጐደለኒ መሰል ኣሎ”  ንዝብብለ እውን ክኣስርን ክሞቁሕን ዝጸንሐን ዘሎን እዩ።  ብሓጺሩ ህዝቢ ኤርትራ፡ ኣብ ጽላል ባዕሉ ዘጽደቖ ሕገመንግስቲ፡ ብዝመረጾ ኣካል ክምራሕ መሰል ከምዘየብሉ ህግደፍ ብኣዋጅ ካብ ዝነግሮ ነዊሕ ኮይኑ።

ብመንጽርዚ ኣብ ኤርትራ ዘሎ ኩነታት፡ ኣንጻርቲ ህዝብና ዝተጸበዮ ምዃኑ ካልእስ ይትረፍ፡ ኣብዚ ቀረባ ግዜ ኤርትራ በጺሖም ዝተመልሱ ወጻእተኛታት ክዝርግሕዎ ብዝጸንሑ ዘሕዝን ምስሊ ከተማታት ኣስመራን ባጽዕን ምዝካር ጥራይ፡ ነቲ ኢሳያስ ዝሕጭጨሉ ዝነበረ ዕንወትን ድሕረትን እኹል ዘሕዝ መረጋገጺ እዩ። ኣብ ክንዲ ህዝቢ ብመንግስቲ ዝግልገል፡ ህዝቢ ኣገልጋሊ ናይ ሓደ ውልቀሰብ ዝዝውሮ ጉጅለ እዩ ኮይኑ ዘሎ። መንእሰይ ኤርትራ ኣብ ክንዲ ዝመሃርን ዝወልድን ዝዝምድን፡ ኣብ ሸዊት ዕድመኡ ኣብ መጀመርታኡ እምበር መወዳእትኡ ዘይፍለጥ ግዱድ ውትህድርና ምጽማዱ ሓደ ካብ መርኣያታት ህዝቢ ኣገልጋሊ ሓደ ጉጅለ ኮይኑ ምህላዉ እዩ። ኤርትራዊ መንእሰይ ቅድም ኣብ በረኻታት ሳሃራን ሲናይን ሎሚ ድማ ኣብቲ ካብ ትግራይ ክሳብ ኬንያን ኡጋንዳን ዝዝርጋሕ መስመር ዝሓልፎ ዘሎ ምክልባት ነቲ ምረት ስደት ምረት ይውስኸሉ። ስለዚ  ህዝቢ ኤርትራ ክሳብ ሎሚ ካብ ስማዊ ዜግነት ሓሊፉ ካብታ ብዋግኡ ዝመጸት ሃገር ዝረኽቦ ዜግነታዊ ክብሪ  የብሉን።

ኣብ ግዜ መግዛእቲ፡ ህዝቢ ኤርትራ ምስ ኩሉቲ ዝወርዶ ዝነበረ ግፍዒ፡ መግዛእቲ ንምስዓር ብዓድን ሜዳን እናተናበበ ደኣ ናብ ቃልሲ ይስለፍ  እምበር ከምዚ ሎሚ ንዕዘቦ ዘለና ይስደድ ኣይነበረን። እዚ ዋሕዚ ናብ ስደት ንዓና ንኤርትራውያን ጥራይ ዘይኮነ፡ ንብዙሓት ድሕረ-ባይታ ጽንዓትን ተወፋይነትን ህዝብና ዝፈልጡ ወገናት’ውን ዘሰንብድ ኮይኑ ዘሎ እዩ። ስደት ኤርትራውያን ነዊሕ ታሪኽ ዘለዎ ኮይኑ፡ ድሕሪ ናጽነት ብሓፈሻ ኣብ ኩሉ ምዕራባዊ ዓለም፡ ብፍላይ ከኣ ኣብ ጐረባብቲ ሃገራት ብደርጃ ስድራ ቤታት የዕለቕልቕ ኣሎ። ናይ ቀረባ ኣብነት ክኾነና ኩነታት ኤርትራውያን ኣብ  ኢትዮጵያን ኡጋንዳን ኣብ ሱዳን ድማ ቅድሚ’ዚ ገጢምዎም ዘሎ ውግእ ዝነበረ ኩነታት  ምጥቃስ ጥራይ እኹል እዩ። ምኽንያቱ ካልእ ማሕበራዊ ፍጻመታት ገዲፍና፡ ኣብዚ እዋንዚ ካብቲ ኣብ ኤርትራ ዝፍጸም መርዓታት ኣብ ጐረባብቲ ሃገራት ዝካየድ ከም ዝበዝሕ ጸሓይ ዝወቕዖ ሓቂ እዩ።

ህግደፍ ነቲ ብሰንኩ ዝተሰደ መንእሰይ ከነኣእሶ እንከሎ “ሓተላ ሕብረተሰብ” ክሳብ ምባል’ኳ ዝበጽሕ እንተኾነ፡ ደድሕሪኡ ምስዓብ ግና ኣይገደፈን። ደፋፊኡ ካብ ሃገር ኣውጺእዎ ከብቅዕ፡ ንዝተወስነ ካብኡ፡ ማልያታት ቀያይሩ ኣልቢሱ ዝተፈላለዩ መረሳሰኒ ኣስማት እናሃበ ናይ ዳንኬራ ፈስቲቫላት ወዲቡ ሆሆ የብሎ ኣሎ። እቲ ጉጅለ ከምኡ ምግባሩ ኣየግረምን ምኽንያቱ ስምዒት ፈጢርካ ምዕሻው ልሙድ ኣፍራሲ ስልቱ ስለ ዝኾነ። እቶም ብሰንኩ ዝተሰዱ መንእሰያት ተመሊሶም፡ ኣብቲ መጻወድያኡ ክኣትዉ እንከለዉ ግና ኣዛረብትን ኣገረምትን እዮም። ኣንጻርቶም ነዚ መዳህለሊ ዳንኬራ ዘይድግፉ ተቓወምቲ መሳድድቲ ኣሕዋቶም ክጋጨዉ እንከለዉ ከኣ፡ “ኸፋፊልካ ናይ ምግዛእ” ፖሊሲኡ ስለ ዝሰምረሉ ህግደፍ ዝያዳ  ከም ዘሕጐን ከምዘጋድዶን ውሁብ እዩ።    

እቲ ዝያዳ ዘተሓሳስብ ድማ እተን ኤርትራውያን ዝተዓቑቡለን ሃገራት፡ ኣብ ክንዲ ኩነታቶም ተገንዚበንን ሓልዮት ሓዲርወንን ብመሰረት ዓለም ለኻዊ ሕግታት ዝሕግዘኦም፡ በቲ ኣብ ኣገባብ ተቓውመኦም ዝፍጠር  እሞ ክእረም ዝግበኦ ተግባራት የማርራ ምህላወን እዩ። ጥሕሰት ናይተን ዝነብሩለን ዘለዉ ሃገራት ሕግን ስርዓትን ግዳይ ምጉዳል ኣካላት፡ ማእስርትን ምብልሽው መጻኢ ዕድል ናይቶም መንእሰያት ዘስዕብ ኣብ ርእሲ ምዃኑ፡ ንልኡኻት ህግደፍ ዘሻድን እውን እዩ። 

 ስለዚ ከምቲ “ሕነ ቀራናት ንጓዕማማት” ዝበሃል፡ ኤርትራዊ መንእሰይ፡ በቲ ኣብ ሃገሩ ዝሰኣኖ መሰል ኣማሪሩ ኣንጻርቶም ዘዕቆቡዎ ምርጻም ክእረብ ዝግበኦ እዩ።  ብብዝሒ ዓድኻ ገዲፍካ ናብ ስደት ብምምራሕካ መዛረቢ ዝኾንካዮ ከይኣክልስ፡ ሕጊ ብዘይምኽባር ናይ ኣሉታ ኣብነት ክትከውን ኣይግድን።

ኣብ ርእሲዚ ህግደፍ ካብቲ መንእሰያት ረብሓኦም ተመሳሳሊ ኣብ ለውጢ ክነሱ ዝጋጨውሉ ናይ ፈስቲቫል መድረኻት  ክልተ መኽሰባት የመዝግብ። በቲ ሓደ ወገን “ደገፍቲ መንእሰያት ኣለዉዎ” ብዝብል ምስሉ የጸባብቕ። በቲ ካልእ ወገን ድማ ነቲ መድረኽ ናብ ምንጪ ኣታዊ ቀይሩ ገንዘብ ይእምርር። እዚ ካብ ኮነ እቲ ዋኒን ሃገሩ ዝተነፍጎ፡ ዓብይ ዕማም እናተጽበዮ ኣብ ፈስቲቫላት ብዝትከል ጓይላ ዝጥበር ኤርትራዊ መንእሰይ፡ “ኣብዘይመንገድኻ ኢኻ ዘለኻ”  ክበሃል ይግባእ።

ኣባል ሃገራት ጉጅለ ሽውዓተን ሕብረት ኣውሮፓን መንግስቲ ኢትዮጵያን ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይን ውዕል ሰላም ፕሪቶርያ ክትግብሩ ንዘርኣይዎ ቀጻሊ ቅሩብነት ብምንኣድ ብ13 መጋቢት 2024 ኣብ ኣዲስ ኣበባ ብዝርከቡ ኤምባሲታተን ብዘውጸአኦ ናይ ሓባር መግለጺ ኣረጋጊጸን።  

እቲ ናይ ሓባር መግለጺ፡ ነቲ ብመሪሕነት ሕብረት ኣፍሪካ ብተሳተፍነት፡ ናይቲ ውዕል ኣፈራረምቲ፡ ውድብ ሕቡራት ሃገራት፡ ሕብረት ኤውሮጳ፡ ኢጋድን ኣሜሪካን ዝተኻየደ ስትራተጅያዊ  ዳህሳስ ጽቡቕ ምጅማር እዩ ምስ በለ፡  ኣባል ሃገራት ጉጅለ ሸውዓተን ሕብረት ኣውሮፓን ብመሰረት እቲ ውዕል ሰላም ክሳብ ሎሚ ንዝተፈፀሙ ኣወንታዊ ተግባራት ኣፍልጦን ደገፍን ዝህባ ምዃነን  ኣፍሊጡ።

 እተን ሃገራት ኣብቲ መግለጺአን ጌና ከም ናይ ትግራይ ዕጡቕ ሓይሊ፡ ዕጥቂ ምውራድ፡ ምጥያስን ናብ ሕብረተሰብ ምምላስን ዝኣመሰሉ ስረሓት ኣብ መጻኢ ክዕመሙ ከም ዝግበኦም፡ ኣብቲ መግለጺአን ኣስፊረን። ኣተሓሒዘን ድማ ናይቲ ብሰንክቲ ውግእ ዝተሃስየ ህዝቢ መሰረታዊ ቀረብ ንምምላእ ዘኽእል ኩነታት ምፍጣር ከም ዘድሊ እውን ጠቒሰን። ነዚ ንምትግባር መስርሕ ዳግመ-ህንጻ ምብርባር ከም ዘድሊ ከኣ ኣመልኪተን።

 ምስዚ ብምትሕሓዝ ግዳያት ዝሓውይሉን ዝከሓስሉን መስርሕ ናይ ምስግጋር ፍትሒ ቀልጢፍካ ምትእትታው ከም ዘድሊ ኣብቲ መገለጺ ጠቒሰን። ካብ መረበቶም ዝተመዛበሉ ናብ መረበቶም ዝምለስሉ ዘተ ምጅማሩ ከም ዝድግፋ ከኣ ኣነጺረን።

ምትግባር ውዕል ፕሪቶርያ ቀሊል ከምዘይኮነ ከም ዝርደኣ ብምጥቃስ ድማ፡  መንግስቲ ኢትዮጵያን ግዝያዊ ምምሕዳር ትግራይን ኩሉ ዝከኣሎም ዘበለ ክገብሩ ጸዊዐን፡ ንሳተን እውን ከም ናይ ኢትዮጵያ ናይ ቀረባ ፈተውቲ ዝከኣለን ክገብራ ቃል ኣትየን።