10 June 2016

PRESS STATEMENT

For Immediate Release

The release of a damning report on human rights violations in Eritrea by the Commission of Inquiry On Human Rights in Eritrea (COI-E) under the auspices of the UN Human Rights Commission affirms SADC CNGO’s long standing concern about the Eritrean government’s deep rooted and ever-escalating violations of human rights against its citizens. Over the time we have noted reports out of Eritrea of torture, assassinations and enslavement of citizens without recourse to the rule of law. SADC CNGO believes that the totality of these barbaric acts constitute extreme forms of crimes against humanity and thus the continued silence of the African Union and the African leadership in particular on the suffering of the Eritrean people raises profound concerns on the protection of human rights under the African Charter on Human and Peoples Rights.

Established by the Human Rights Council Resolution 26/24 of 27th of June 2014, the COI-E released its first report in June 2015 (A/HRC/29/42) in which it ascertained the existence of “systematic and widespread human rights violations committed by the Eritrean government”. The report was adopted by the UN Human Rights Commission, which resolved to extend the mandate of the COI-E for another twelve months. After twelve months the COI-E released its report in which it unequivocally concluded that:

“[it] has a reasonable ground to believe that crimes against humanity, namely, enslavement, imprisonment, enforced disappearance, torture, other inhumane acts, persecutions, rape and murder, have been committed in Eritrea since 1991.”  

On this basis, the COI-E recommended, among other things, that the UN Security Council “determine(s) that the situation of human rights in Eritrea poses a threat to international peace and security” and that the African Union “establishe[s] an accountability mechanism, under the aegis of the African Union and supported by the international community, to investigate, prosecute and try individuals reasonably believed to have committed crimes against humanity”.

Against this background and reiterating the resolutions of the 10th Southern Africa Civil Society Forum in July 2014 in Harare, Zimbabwe, and the 6th Citizens’ Continental Conference held on 21-23 January 2016 in Addis Ababa, SADC CNGO calls upon the African Union to expeditiously put the human rights situation in Eritrea on its agenda and establish accountability mechanisms as recommended by the COI-E.

We are once again calling upon the African Union to act decisively and fearlessly to protect the lives of defenseless men, women and children in Eritrea against their authoritarian government. For our attainment of the aspirations of Agenda 2063 and the principle of “African solutions to African problems”, the African Union must not fail the people of Eritrea yet again and thus must urgently act on the recommendations of the Commission’s report.

For more information please contact:

Boichoko A. Ditlhake

Executive Director

SADC Council of NGOs Plot 18682, Khurutshe Road, Phase 2

Gaborone, Botswana

Tel: +267 3912982 Fax: +267 3912954

Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Website:  www.sadccngo.org

__________________________________END__________________________________

 እዚ ኣብ ታሕቲ ሰፊሩ ዘሎ ዓንቀጽ፡ ካብ’ቲ ፕረሲደንት ኢሳያስ ኣብ መበል 25 ብሩራዊ ኢዮበልዩ ዘስምዖ ቃል ዝተወስደ ዓንቀጽ ኰይኑ ነቲ “በደል ዋና የብላን” ዝብል ምስላ ኣበው ዘራጕድ ኰይኑ ስለ ዝረኸብክዎ ኢየ ነዚ ሓተታ ክጽሕፍ መሪጸ።

“. . . ድሕሪ ምኽታም ዝሑል ኲናትን፡ ክስተት ሓድሽ መዋእልን፡ ሓደ ካብቲ ንዝተፈላለየ ምዕባለታት ዞባና ሓያል ኣሉታዊ ጽልዋ ዝገበረ ዘሕዝን ተርእዮ፡ ምስ ምብትታን ሕብረት-ሶቭየት ነበር፡ ስርዓት ኣሜሪካ ዝመርሖ ቀጽሪ፡ ነቲ ክስተት ከምታሪኻዊ ኣጋጣሚ ንዕብለላ ክምዝምዞ ስለዝሰስዐ፡ ብዝንቡዕ ኣናብባ፡ ደጊም ዓለም ናትና’ያ! ተባሂሉ፡ . . . ጸጋታትን ሃብቲን ዓለም ብሒትካ ንምግባት፡ ብወተሃደራዊ ሓይሊ ዝዳረግ ዝኾነ ከይትስእ፡ . . . ተወዳደርቲ ኪኾኑ ንዝኽእሉ (potential) ምቕያድ፡ . . . ልዑል ቴክኖሎጂን፡ ማእከላት ፍልጠትን ባህሊን ፡መዘርግሕ-ሓበሬታን፡ መራኸቢ ብዙሃንን ምቁጽጻር፡ . . . ዓለም ኣብ ዞባታት ከፋፊልካ፡ ብኩላት ብመልሕቓት ወይ መጋበርያ ምምሕዳር፡ . . . ሕጊን፡ ልዕልና ኣህጉራዊ ሕጊን ረጊጽካ፡ ዓለማዊን ዞባዊን ውድባት፡ ናብ ላቔባን መጋበርያን ትካላት ምቕያር፡ . . . ዝዓይነቱ፡ ናብ ዕብዳን ዝቐረበ፡ ዓንዳሪ ስነሓሳብ ዝመርሖ ፖሊሲታትን ስጉምቲታትን ስለዘንቀሉ፡ ኣብ ዝሓለፈ 25 ዓመታት፡ ኣብ ዞባናን ካልእ ዞባታት ዓለምን፡ ነውጺን ህውከትን ሽበራን ዘሪኦም፡ ቅልውላዋትን ዕንወትን ህልቂትን ኣንጊሶም ኣለዉ። ናይ ርብዒ ዘመን ክዉንነት ብድሆታትን ተጻብኦታትን ናጽነትና ከኣ፡ ምስኡ ብወድዓዊ ተዛማድነት ዝርአ’ዩ. . . ።

ኢሳያስ ኣፍወርቂ፡ ኣብ ክንዲ ኣብ ዓይኑ ዘሎ ጕንዲ ምርኣይ ኣብ ዓይኒ ካልኦት ዘሎ በሰር ምርኣይ ስለዝሰልጦ፡ ንውድቀት ናይ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ መዝሚዙ፡ “ኤርትራ ናተይ ኢያ” . . . “ደጊም ሓሸውየ ናይ ውድባት የለን” . . . ከምዘይበለ፤ ንኣመሪካ፡ ውድቀት ናይ ሶቭየት ሕብረት ከም ኣጋጣሚ ተጠቒማ ንዓለም ናተይ ኢያ ክትብል፡ ክትብሕትን ክትዕብልልን ፈቲና ክብል ከይሓፈረ ክኸስስ ምስምዐይ ኣዝዩ ገሪሙኒ።

ኢሳያስ፡ ስለምንታይ ንተቓወምቲ ሓይልታት ብናጽነት ክዋስኡ ዘይተፍቅዱ ተባሂሉ ኣብ ዝተሓተተሉ እዋን፡ “ብዘይካ ህዝባዊ ግንባር ካልእ ፖለቲካዊ ሓይሊ ኣሎ ኢሉ ዝኣምን ሰብ እንተልዩ፡ ኣብ ካልኦት ዓለማት (Planets) ከይዱ ክፍትሽ ኣለዎ” ዝብል ብዱዕ መልሲ ምሃቡ ድሮ ዝረስዖ ኢዩ ዝመስል። ካብ ኵሉ ዘገርም ከኣ፡ “ጽንብላሊዕ መዓኮራ ዘይከደነትስ መሬት ከደነት” ከምዝብሃል፡ ኢሳያስ ዓቕሚ ዘይብሉ ክነሱ ጐብለል ናይ ቀርኒ ኣፍሪቃ ክኸውን ምድላዩ ኢዩ።

ስርዓት ኢሳያስ፡ ተወዳደርቱ ክዀኑ ንዝኽእሉ ኣብ ቀይዲ ምእታው፡ ንመራኸቢ ብዙሓን ብምቍጽጻር ካብ ናቱ ፍልይ ዝበለ ርእይቶ ንዝለዎም ሓይልታት ይኹኑ ውልቀሰባት ምዕፋን ዕለታዊ ተግባሩን መለለይኡን ኰይኑ ምጽናሑን ምህላውን ንጹር ወይ ብሩህ  ክነሱ፡ ኮር ተገልበጥ፡ ንኣመሪካ በዚ ክኸስስ ምስማዕና ዘስደምም ኢዩ። ምእሳር ጕጅለ 15፡ ጋዜጠኛታት፡ ዓበይቲ ዓድን ደገፍቲ ምንቅስቓስ 21 ጥሪን (ፎርቶ)፤ ምርሻን ኣካለ-ጽጉማንን ንስግረ-ዶብ ዘምርሑ ንጽሃት ዜጋታትን ካብ መን ኢዩ ክሓብኦ ዝፍትን ዘሎ?!!! ኣብ ኤርትራ ዘሎ ኣብያተ-ማእሰርቲ ካብ ኣብያተ-ትምህርቲ ከምዝበዝሕ መስኩሩለይ ዘየድልዮ ጽሓይ ዝወቕዖ ሓቂ’ዶ ኣይኰነን?!!!

ኢሳያስ ንኣመሪካ ብጥሕሰት ሕግን ልዕልና ኣህጕራዊ ሕግታትን ክኸስስ እንከሎ፡ ንሱ ባዕሉ ንቅዋም ናይ 1997 ምጥሓሱ፡ ካብ’ቲ ብሓይሊ ዝሓዞ መሬት ባድመ ክወጽእ ብዝተፈላለዩ መንግስታትን ትካላትን ዓለም ንዝተገብረሉ ምሕጽንታ ዕጭ ሓንፈፍኩ ብምባል “ካብ ባድመ ወጻእኩ ማለት፡ ጽሓይ ከይበረቐት ክትተርፍ ይቐልል” ዝብል ምስ ባህርያዊ ሕጋታት ዝገራጮ መደረ ከስምዕ ኣይተሰምዐን ድዩ?።

ንማእቶት ኢሉ ዝወሰዶም መንእሰያት ናብ ውግእ ዝጠብስ፤ ንዓመትን መንፈቕን ሃገራዊ ኣገልግሎት ክትገብሩ ኢኹም ዝብል ሕጊ ኣውጺኡ ንዓሰርተታት ዓመታት ንመንእሰያት ኣብ ውትህድርና ዘብሊ ስርዓት ብዛዕባ ሕግን ሕጋውነትን እንታይ ኣፍለጦ!!! ክንደይ ናይ ህዝቢ ገንዘብ፡ ንብረትን ፕሮጀክትን ብጕጅለ ኢሳያስ ብዘይ ሕጋዊ ኣገባብ ብህግዲፍ ኣይተመንዝዐን ድዩ?!! ስርዓት ህግደፍን ሕግን ሕቆን ከብድን ምዃኖም ዓለም ብዓለማ ትፈልጦን ትምስክሮን ሓቂ ምዃኑ ካብ መን ኢዩ ክኽውሎ ዝፍትን ዘሎ?

ብሰንኪ ዓንዳሪ ፖሊሲታትን ኢድ ኣእታውነትን ስርዓት ኢሳያስ፡ ኤርትራን ህዝባን ኣብ ኣዝዩ ከቢድ ዝዀነ ቅልውላው ከምዝተሸሙ ንምርዳእ ዘጸግም ኣይኰነን። ምስ ኵሎም ጐረባብቲ ሃገራት ኣብ ብረታዊ ጐነጽ ኣቲና፡ ካብ ዞባናን ዓለምን ተነጺልና፡ መንእሰያትና መጻኢ ዕድሎም ጸልማት ኰይኑ ስለ እተራእዮም ናብ ስደት ክውሕዙ ይርኣዩ ኣለዉ። ነዚ ሓቂ’ዚ ገዲፍካ፡ ንኣመሪካ’ዶ ኢትዮጵያ ምኽሳስ እንታይ ኣምጽኦ? ባዕልኻ ዝፈጠርካዮ መዘዝ ንኻልኦት ምስካም ሎሚ ፋሽን ኰይኑ ምህላዉ ኵላትና እንሰማምዓሉ ጕዳይ ኢዩ። ተበዲለ እምበር በዲለ ዝብል ሓይሊ ይኹን ውልቀሰብ ኣብ ኤርትራዊ ፖለቲካዊ ሜዳ ምርካብ ኣሸጋሪ እናዀነ ምኻዱ፡ ነቲ “በደል ዋና የብላን” ዝብል ምስላ ኣበው ዘራጕድ ወይ ዘረጋግጽ ሓቂ ኢዩ።

ግርማይ ተኽለ

ዋኒነይ ኢልና ክንዕዘቦ እንከለና ኣብዚ እዋንዚ ፖለቲካዊ ኩነታት ሃገርና ብብዙሓት ዘይንቡር ተረእዮታት ዝተሰነየ እዩ። ካብ ህዝቢ ውጺኡ፡ ብቃልሲ ህዝቢ ኣብ ስልጣን ዝደየበ “መንግስቲ እየ” ዝብል እንተኾነ መንግስቲ ክኸውን ብዙሕ ዝተርፎ ጉጅለ ህግደፍ ካብ ገዛእቲ ብዘይፍለ ጸረ-ህዝቢ ክኸውን እንከሎ ንቡር ኣይኮነን። እዚ ኣብ ኣስመራ ዝዓረደ ጸረ-ህዝቢ ጉጅለ፡ ብውሽጣዊ ትሕዝቶኡ ኮነ በቲ ኣንጻሩ ዝካየድ ዘሎ ቃልሲ እንዳ ማህመነ ክኸይድ እንከሎ፡ እቲ ንለውጢ ዝቃለስ ሓይሊ ተቓውሞ ኣብ ክንዲ ብኣንጻሩ ዝያዳ እንዳ ሰሰነ ዝኸይድ ማዕሪኡ ምዝሕታሉ’ውን ልሙድ ኣይኮነን። ኣብ መስርዕ ቃልሲ ተቓውሞ ንነዊሕ እዋን ዝጸነሓ ሓይሊ እንዳረብረበ ክኸይድ እንከሎ፡ እቲ  መንእሰይ ጻውዒቱ ሰሚዑ “ተካኢ” ኮይንካ ናይ ምቕራብ ናህሩ ከምቲ ዝድለ ዘይምዃኑ እውን ኣብ ዘይንቡር ተረኽቦ ዝስራዕ እዩ። ኮታ ብዙሕ ዘይንቡር ተረኽቦታት ምዝርዛር ይከኣል።

እቲ ካብዚ ስኽፍታ ንምውጻእ ንገብሮ ዕምቆት ናይ ቃልሲ ዝፈላለ ኮይኑ፡ ኩልና ለውጢ እንብህግን ምእንታኡ እንቃለስን፡ ወገናት ውሱንነት ተሳትፎ ደቂ ኣንስትዮን መንእሰያትን ኣብ ቃልሲ የሰክፈና እዩ። ስኽፍታና መሰረታዊ እዩ። መኽንያቱ ደቂ ኣንስትዮ ፍርቂ ሕብረተሰብ ስለ ዝኾና ናታተን ብኩራት  ንቃልስና ካብ ሓደ ምሉእ ናብ ዝጐደሎ ፍርቂ ስለ ዘውርዶ። መንእሰይ ንዝሓለፈን መጻእን ዘራኽብ ናይቲ ነዊሕ መስርሕ መራኸቢ ድንድል እዩ። ናቱ ብኩራት ከኣ ድንድል ተሰይሩ ክራኸቡ ዝግበኦም ኣካላት መራኸቢ ከም ምስኣኖም ስለ ዝውሰድ። መራኸቢ እንተቋሪጹ ከኣ ህልውና እውን ሓቢሩ ስለ ዘኸትም ናይ መንሰይ ግደ ብደረጃ ምህላውን ዘይምህላውን እዩ ዝረአ።

ነቲ ዝረአ ዘሎ ናይ ተሳትፎ ሃጓፍ መሊእካ እዞም ኣካላት ንቡር ግደኦም ከም ዘበርክቱ ኣብ ምኽኣል እቶም ቀጥታዊ ግደ ዘለዎም ኣካላት ብዙሓት እዮም። እቶም ቀንዲ ወሰንቲ ግና ባዕላቶም ደቂ ኣንስትዮን መንእሰያትን እዮም። ኣብ መስርዕ ቃልሲ ዘለዉ ውድባትን መራሕቶም እውን ኣሳታፊ ኩነታት ናይ ምጥጣሕ ግደኦም ዕዙዝ እዩ። ኣብዚ ክንዝንግዖ ዘየብልና እዚ መስርሕ ተሳትፎ ደቂ ኣንስትዮ ኮነ መንእሰያት ብባህሪኡ ኮነ ትሕዝቶኡ ፖለቲካዊ እምበር ግብረሰናያዊ ኣይኮነን። በዚ መሰረት ግብራውነቱ ኣብ ጽቡቕ ድሌት ሓደ ኣካል ጥራይ ዝድረት ዘይኮነስ ናይ ቃልሲ ባህሪ ኣለዎ። ደቂ ኣንስትዮ ንተሳትፎአን በቲ ወዲ ተባዕታይ ቅሩብነት እንተዘየለ እውን ካብ ምእማኑ ጀሚርካ ክሳብ ምግዳዱ ዝዝርጋሕ ቃልሲ ከካይዳ ናይ ግድን እዩ። መንእሰያት ንተሳትፈኦም ኣብ ቃልሲ እቲ ቅድሚኦም ኣብ ቃልሲ ዝጸነሓ ገዲም ቅሩብ እንተዘይኮነ’ውን ካብ ምእማኑ ጀሚርካ ክሳብ ምግዳዱ ዝምጠጥ ግብራዊ ቃልሲ ከካይዱ ናይ ግድን እዩ።

ካብዚ ሓሊፉ፡ ክልቲኦም ኣሳታፍን ተሳታፍን፡ ኣብ ክንዲ አእጃሞም ፈጺሞም ኣብ ማእከላይ ቦታ ተራኺቦም ነቲ ተሳትፎ ምሉእ ባህርያዊ መልክዕ ዘትሕዝዎ፡ ጨጫፎም ሒዞም፡ ተመዓድዮም  እቲ ሓደ “ኣየሳተፍካንን” እቲ ሓደ ድማ  “ነዓ’ባ ተሳተፍ” ክበሃሃሉ ግዜን ጉልበት ምህላኽ ፋይዳ የብሉን። ኣብዚ እዋንዚ እቲ ድኽመት ንኹሎም ብማዕረ ኣማቒልናዮም ጥራይ ንሓልፎ ኣይመስለንን። ቀሪብና መንዩ ናብቲ ኣውንታ ኮነ ኣሉታ ዝያዳ ዝቐረበ ክንርኢ ክንግደድ ኢና። ኣየንኡ ይጐልሕ? “ደቂ ኣንስትዮን መንእሰያት ኣብዚ ቃልሲ ክሳተፉ ማዕጾ ተኳሕኩሖም ዝኸፍተሎም ስኢኖም” ወይ “ደቂ ኣንስትዮን መንእሰያትን ኣብ ቃልሲ ክሳተፉ ማዕጾ ተኸፊትሎም ክነሱ ክኣትውዎ ቅሩባት ኣይኮኑን” ምባል። እዚ ብግቡእ ክምዘን ይግበኦ። ከምቲ ኣቐዲምና እዞም ኣብ ቀጻልነትን ዓወትን ቃልስና ወሳኒ ግደ ዘለዎ ኣካላት  እቲ ናይ ቃልሲ ማዕጾ ጋሕ ኢሉ ተዘይትኸፍተ’ውን ናይ ምንውናዉ ሓላፍነት ከም ዘለዎም ብሓሳብስ እዝንግዕዎ እዮም ዝብል ግምት የብለይን። ብግብሪኸ?

ብዛዕባ ንቡር ተሳትፎን ምቅብባልን ኣብ ቃልሲ ክንዛረብ እንከለና፡ እቲ ሓደ ነቲ ሓደ ግቡእ ኣፍልጦ ምሃብ ናይ ግድን እዩ። ኣብ መንጎ ደቂ ኣንስትዮን ደቂ ተባዕትዮን ምትሕልላይ እንትዘየልዩ ምድግጋፍ ኣይህሉን። ብዘይምድግጋፍን ኣፍልጦ ምውህሃብን ድማ እቲ ኣድማዒ ተሳትፎ ኣይረጋገጽን እዩ። ኣብ መንጎ መንእሰይን ገዲምን ምክብባርን ምድግጋፍን እንተዘየልዩ  ከምኡ እቲ ምቅብባል ኣይረጋገጽን’ዩ። ብኣንጻሩ ሓደ ነቲ ሓደ “እዚ ዝኣደቦም እዚ ዝእደበን” ዝብህሃል እንተኽይኑ ኣብ ቁምነገር ኣይብጻሕን ጥራይ ዘይኮነ፡ እቲ ፖለቲካዊ ሜዳ በቲ ወጻዒ እዩ ዝበሓት። ኣብዚ ከኣ ኩሎም ኣካላት ደቂ ኣንስትዮ ኮነ መንእሰያት’ውን ተሓተቲ እዮም ዝኾኑ። እቲ ብውደቀት ዝሕተት እቲ ኣብቲ ቃልሲ ተሳቲፉ ዘየድመዐ ጥራይ ዘይኮነ ቀንዲ እቲ ክሳተፍ ዝግበኦ ዘይተሳተፈ እዩ’ሞ ኩልና ንሕሰበሉ። ንውልቃዊ ወኒንን ህዝባውን ሃገራውን ዕማምን ነናቶም ናይ ግዜን ጉልበትን ብጽሒት ከይንኸልኦም ሓደራ።

ኣብ ዝሓለፉ ሰሙናት ብምኽንያት 25 እዮበል ናጽነት ኤርትራ መርበብ ኣሰና ዘኣንገዶ ናይ ኤርትራውያን ክኢላትት ዝብሃሉ ምግባእ ነይሩ። ካብተን ብዙሓት ኣርእስታት ዘልዓልወን ሓንቲ ኣብ መንጎ ነባራት ተቃወምትን (ኣብ ተ.ሓ.ኤ. ዝነበሩ) ሓደሽቲ ተቃወምትን (ኣብ ስርዓት ህ.ግ.ደ.ፍ. ዝነበሩ) ዝርኤ ጸገማት እያ። ሓደ ካብቶም ተሳተፍቲ ነቲ ተራእዮ ከምዚ ገይሩ ገለጾ፡ 1) ኣብ መንጎ ክልቲኡ ሽነኻት ምትእምማን የለን 2) እቶም ነባራት ተቃወምቲ ነቶም ሓደሽቲ ተቃወምቲ ናይ ስልጣን ቦታ ኣይህብዎምን እዮም በለ።

ኩሉ ሃገራዊ ንህልዊ ኵነታትና ፈቲሹ ገምጋሙ ከቀምጠሉ መሰሉ እዩ። ንዘየሎ ኵነት ግና ከም ሓቂ ኣምሲልካ ብፈጠራ ከተቅርቦ ግና ናይ ህግደፍ ጠባያት እዩ ዝለብስ። ኣብ መንጎ ተ.ሓ.ኤን. ህ.ግ.ኤን. ዝነበሩ ኣካላት ዘይምትእምማን ክርኤ ባህርያዊ እዩ። እዚ ናይ ግዜን ድሌትን ሕቶ እዩ እምበር መዓርፎ ክህልዎ እዩ። ንዓይ ዘገደሰትኒ ነጥቢ ግና እታ ካልኣይቲ ነጥቢ፡ ነባራት ተቃወምቲ ንሓደሽቲ ተቃወምቲ ናይ ስልጣን ቦታ ከሊኦሞም እትብል እያ። እዝስ ክሳብ ክንደይ ሓቅነት ኣለዎ? መን እዩኸ ክመርሕ ኢሉ ዝተኸልኤ? ኣየናይ ውድብ እዩኸ ዝኸልኤ? እዞም ሕቶታት እዚኦም ምስታ ናይ ዝሓለፈ ሰሙን ዝጽሓፍኩዋ ኣርእስቲ፡ “ጽላሎት ህግደፍ ኣብ ከርሲ ተቃውሞ” እትብል ዝትሓሐዘ ስለ ዝኾነ ምምላሹ ኣገዳሲ ይኸውን።

ኣብ 2001 ኣብ ክሊ ብትረትን ምስጢራውነትን ዝግለጽ መርሕነት ህግደፍ ዝተራእየ ነቃዕ ንመላእ ህዝቢ ኤርትራ ጮራ ተስፋ ኮይንዎ። እዚ ከኣ ካብ ባዶ ዝነቀለ ዘይኮነስ፡ መንገዲ ምስ ወዲ ዓዲ ካብ ዝብል እምነት እዩ። ናይ ብሓቂ ከኣ ህዝቢ ኢርትራ ብሓፈሻ ከኣ ደንበ ተቃውሞ ብፍላይ ዓቢት ትጽቢት ኣብ ሓደሽቲ ተቃውሞ ኣሕደረ። ብተሞክርኦምን ብታሪኾምን ኣብ ዝለዓለ ጽፍሒ ናይ ወተሃደራውን ስለያውን መዳያት ህ.ግ./ህ.ግ.ደ.ፍን ስለ ዘገልገሉ ነቲ ስርዓት’ውን ውሽጡን ውሻጤኡን ስለ ዝፈልጥዎን ኣብ ምውዳቅ ህግደፍ ዝለዓለ ናይ መሪሕነት ተራ ክጻወቱ እዮም ዝብል እምነት ኣሕደረ። በዚ እምነት ከኣ ነባር ተቃዋማይ ናይ ገንዘባውን ሞራላውን ደገፋት ኣወፈየሎም። ሚድያ ከይተረፉ ከም በዓል ዓውተ ዶት ኮም ዝለዓለ ቆላሕታ ሃብዎም። እሞ እቲ ሓቂ ደኣ እንታይ እዩ?

ደርሆስ ብር እንተ በልኩስ ሕልሚ ኢላ ከምዝበሃል፡ እዞም ካብ ዓቅሞም ንላዕሊ ገጂፍ ስም ዝተዋህቦም ንተቃውሞ መሪሖም ሃገር ካብ ገሃንብ ህግደፍ ከናግፉ ዘይኮነስ፡ ነቲ ስርዓት ክዅንኑ ንህዝቢ ኤርትራውን በዲልናካ ኢና ክብሉ ዘይከኣሉ እዮም። እዚ መዳራይ ናይ ኣሰና ኮም’ከ እዞም ናይ ህግደፍ መራሕቲ ነበር ስልጣን እንኩም ምርሑና ምስተባህሉ እምቢ ኢሎም ከም ሰገን ርእሶም ኣብ ሕጻ ደፊኖም ከምዘሎዉ ይፈልጥድዩምበር?

ዘገርም እዩ፡ ተጽግብ ቅጫስ ኣብ መቅሎኣ ከላ ትፍለጥ ከምዝበሃል፡ ብኣጋኡ ብልቦም ኣግሂዶም ንህዝቢ ኤርትራ እንተዝዛረቡ፡ ሓሳቦምን መደቦምን እንተዝገልጹ ናይ ብሓቂ ሕልሚ ህዝቢ ኤርትራ ህያው ምኾነ። እዚኦም ካብ ዝመጹ ናይ ሓኽሊ ድሙ ባህርያት ይጥቀሙ ኣሎዉ። ገሊኦምሲ ወረ ፖለቲካዊ መንነቶም ኣይፍለጥን እዩ። እሞ እዚ ክሲ ንነባራት ተቃወምቲ ደኣ መንቀሊኡ ካበይ እዩ?

ብፍላጥ ይኹን ብዘይፍላጥ እቲ ከሳሳይ ኣጕሊሕዎ ኣሎ። ኣብ ህዝቢ ምፍሕፋሕን ምፍላይን ክፈጥር ዝደሊ ህግደፍ ጥራሕ እዩ። ንዘየሎ ፈጠራ ፈጢርካ ሓቂ ከተምስሎ ምፍታን ንጥቅሚ ህግደፍ ጥራሕ ከኣ’ዩ ዘገልግል። ንጽላሎት ህግደፍ ምፍላጡን ምብድሁን ከኣ ናይ ኩሉ ደላይ ፍትሒ ሓላፍነት እዩ።

ኣብ ህይወት ፖለቲካ ምውድዳር ስለ ዘሎ፡ ንሻቡ ምስ መዳራይ ክሰማማዕ እየ። ንህዝቢ ኣብ ጎድኖም ብምዕሳል ናቶም ሓያል ውድብ ዘይምስርቱ። ምስ ኣብ መንግስቲ ዘለዉ ናይ ሲብልን ወተሃደራት ሓለፍትን ተሰማሚዖም ንህዝቢ ካብዚ ገበል ዘየናግፍዎ። ሓቅነት ዘለዎ ክስሲ ከምዘይኮነ ከኣ’ዩ ዘብርሃልካ።

ሕጂ’ውን ምውዳቅ ህግደፍ ካብ ውሽጢ ኤርትራ እዩ ዝመጽእ። መንገዲ ምስ ወዲ ዓዲ ከምዝበኣል ከኣ እቶም ኣብ ህግደፍ ላዕለዋይ ጽፍሒ ሓላፍነት ዝነበሮም ዝለዓለ ግደ ክጻወቱ ታሪኻዊ ሓላፍነቶም እዩ። እቶም ናይ ናይሮቢ ክውንነት ዝፈጠሩ ሞጎስ ይግብኦም ህዝቢውን ክስዕቦም ይግባእ። ኣብዚ ግዜዚ ቆልዑትን፡ ኣደታትን፡ መንእሰያትን ውቅያኖስን ምድረ-በዳን ክሸርበኦም ከለዋ ዓይንኻ ዓሚትካ ጓል-መንገዲ  እንዳ ፈጠርካ ካብ ሓላፍነት እግርኻ ምስሕብ፡ ድሌት ህግደፍ ምፍጻም ጥራሕ እዩ ዘስምዕ። ልክዕ ከኣ ነዞም ካብ ሓላፍነት  ዝሃድሙ ዘለዉ፡ ከምቲ ወይ ምሳና ወይ ምስ ጸላኢና ዝበሃል፡ ወይ ምስ ደለይቲ ፍትሒ ወይ ድማ ምስ ህግደፍ ኩኑ እዮም ክብሃሉ ዘለዎም።

ውድቀት ህግደፍ ካብ ውሽጢ ኤርትራ ጥራሕ እዩ ዝመጽእ!

ኣማን ተኽላይ