http://ascenteq.com/project/epdp

መዓልቲ ናጻ ፕረስ 3 ጉንበት ከም ዓንቀጽ 9 ኣብ ሰብኣዊ መሰል ኮይና  ካብ እትእወጅ ሎሚ ዘበን  መበል 30 ዓመት ምዃኑ ዝጠቐሰ ኤምባሲ ሕቡራት መንግስታት ኣሜሪካ ኣብ ኤርትራ፡ ነዛ ዕለት ኣመልኪቱ ብፌስቡክ ኣብ ዘውጸኦ መግለጺ፡ ብዛዕባ ኣገዳስነት ናይዛ ዕለት ሓጺር መብርሂ ሂቡ። ኣብቲ መብርሂኡ፡ “ነፍሲ ወከፍ ሰብ ሓሳባ ናይ ምግላጽ መሰል ኣለዎ” ምስ በለ፡ እዚ መሰል ዝኾነ ሰብ ብዘይዕንቅፋት ሓሳቡ ክገልጽ፡ ናይ ካለኦት ሓሳብ ክሰምዕን ዝኾነ ዓይነት መድያ ተጠቒሙ ሓበሬታ ክዝርግሕን መሰል ከም ዘለዎ ዘተቓልል እዩ ክብል ኣስፊሩ። ነቲ ኣጋጣሚ ጠጠቒሙ ድማ ሕቡራት መንግስታት ኣሜሪካ፡ ብጽሒት  ናጻ ፕረስ ብደረጃ ዓለም ክዓቢ ጻዕራ ከም ዝቕጽል ጠቒሱ።

ናይዛ ኣብኣ ብዝርከብ ኤምባሲ ኣሜሪካ መግለጺ ዝወጸላ ዘሎ ኤርትራ፡ ደረጃ ናጽነት ፕረስ ኣብ 2021፡ ኣብ ፖለቲካዊ መሰል 1 ነጥቢ ካብ 40፡ ኣብ ሲቪላዊ ናጽነት ድማ 1 ነጥቢ ካብ 60 ኮይኑ ተመዝጊቡ ኣሎ። ናይ 2022 ደረጀኣ እውን ዳርጋ ተመሳሳሊ ኮይኑ፡ ኣብ ፖለቲካዊ ናጽናት 1 ነጥቢ ካብ 40፡ ኣብ ሲቪላዊ መሰል ድማ 2 ካብ 60 ኮይኑ፡ ብድምር ክረኣይ እንከሎ ብቕደም ሰዓብ 2%ን 3% ኮይኑ፡  ዝሓመቐ ደረጃታት ተባሂሉ ዝሰፈር እዩ።

ኣብቲ ዘይተተግበረ ሕገ መንግስቲ ኤርትራ ብዛዕባ ናጽነት ፕረስ ዝሰፈረኳ እንተሎ፡ ብሰንኪ ምምሕዳር ኢሳያስ ኣፈወርቂ ብፍላይ ካብ 2004 ኣብ ኣዝዩ ጥቡቕ ምቁጽጻር ወዲቑ ዘሎ ምዃኑ ነዚ ብዝምልከት ብደረጃ ዓለም ዝተገብሩ መጽናዕትታት የቃልዑ።

ማዕከን ዜና ቢቢሲ ብወገኑ ፡ “ዶብ ኣልቦ ሪፖርተራት” ዝተባህለ ትካል ተወኪሱ ከም ዝጠቐሶ፡ “ኤርትራ ኣብ ኣፍሪቃ ናይ ብሕቲ ፕረስ ዘየብላ ብሕታዊት ሃገር እያ” ብዝብል ይጠቕሳ። እዚ ትካል ዶብ ኣልቦ ሪፖርተራት፡ ኣብ ናይ 2021 መጽናዕቱ ኤርትራ ካብ ሰሜን ኮርያ እውን ብዝኸፈአ፡ “ኩለ-መዳያዊ ናጽነት ፕረስ ዝተሓረማ ሃገር” ከም ዝበላ ቢቢሲ ኣብዚ ሓድሽ ጸብጻቡ ኣዘኻኺሩ። ቢቢሲ ምስዚ ብምትሕሓዝ ኣብዚ እዋንዚ ካብ ወዳኢ፡ ብኤርትራውያን ናብ ውሽጢ ሃገር  ዝፍነዋ መዲያታት ብምጥቃስ፡ ነቲ ህዝቢ መማረጺ ይኾነኦ ከም ዘለዋ ኣስፊሩ።