ኣብ ሰሜን ኣመሪካ ዝነብሩ ግዱሳት ገዳይም ተጋደልቲ ናይ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ (ተ.ሓ.ኤ.) ዳግመ-ርክብ ዝጽምበለሉ መድረኽ ንኽፍጠር ቅድሚ ሽዱሽተ ዓመት ብዝወሰድዎ ተበግሶ፣ በብዓመቱ ኣብ ዝተፈላለያ ከተማታት ክካየድ ጸኒሑ፡ ናይ ሎሚ ዓመት ድማ ኣብ ከተማ ኦክላንድ፣ ካሊፎርንያ ንሻድሻይ እዋን ካብ 22 ክሳብ 24ሰነ 2018 ዓ.ም. ተኻይዱ።

ናይዚ ዓመት’ዚ ዳግመ-ርክብ ገዳይም ተጋደልቲ ጀብሃ፣በቶም ኣብ ምጅማር’ቲ ርክብ ዝተመዘዙ ሽማግለን ተሓባበርቶምን ተሰናዲኡን ተመሪሑን፤ ብተሳትፎ ናይ ብዙሓት ካብ ዝተፈላለያ ክፍለ-ሃገራት ኣመሪካ ከምኡውን ካብ ኤሮጳ ዝተሳተፍዎ ድሙቕውራይኣብ ትሕቲ “Honoring the past and inspiring the future; ሕሉፍ ብምኽባር ንመጻኢ ንለዓል” ዝብል መርሆ እዩ ተጸንቢሉ።

ታሪኽ ከም ዘረጋግጾ፣ ተ.ሓ.ኤ. ንጠቕላላ ማሕበረ-ባህላውን ዞባውን ብዙሕነት ህዝቢ ኤርትራ ሓቝፋ ዘሳተፈትን ብመትከል ሃገራዊ ናጽነት ዘቃለሰትን ውድብ ስለዝነበረት፤ እቶም ኣብ ዳግመ-ርክብ ዝተሳተፉን ዝተሳተፋን ገዳይም ተጋደልትን ኣባላት ህዝባውያን ማሕበራታን’ውን ንብዙሕነትና ዝውክል ብምንባሩ፣ ንታሪኻዊ ኣቕዋማን ጉዕዞኣን ዘንጸባረቐን ዘዘኻኽርን ህሞት’ዩ ነይሩ።

ዕላማ ዳግመ-ርክብ ገዳይም ተጋደልቲ ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ደጋጊሙ ብንጹር ክሕበር ዝጸንሐ ምዃኑ ዝዝከር’ዩ፡ ገለ ካብኡ ንምጥቃስ፡ ታሪኽና ብግቡእ ክስነድን ክዕቀብን፣ ናብ ህልውን መጻእን ወሎዶታት ድማ ከም ሃገራዊ -ታሪኻዊ ውርሻ ክመሓላለፍ ሓላፍነትን ተበግሶን ዝወሰደ እዩ። ኣብ ጉዕዞ ቃልሲ ዝሰንከሉ ብጾት ንምርዳእ ብዓቕሙ ከበርክት ጸኒሑን ክቕጽል ምዃኑ ድማ ከም መደብ ዝሓዞ እዩ። ታሪኽ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ ታሪኽ ህዝቢ ኤርትራ እዩ፡ ዋንኡ ድማ ህዝቢ ኤርትራ’ምበር ውድባት ወይ ውልቀ ሰባት ኣይኰኑን። ስለዝዀነ ድማ ንዅሎም ሃገራውያን ብጠቕላላ ክፉት ዝገበረ ኰይኑ፣ ኣብ ህዝባዊ ግንባር ዝተቓለሱ ባእታታት’ውን ተሳተፍትን ተዋሳእትን ናይቲ ውራይ ኮይኖም ቀንዮም።

ቅደም-ተኸተል ናይቲ መደብ ብኣስናዳእቲ ሽማግለ ተሓቢሩ መደብ ተጀሚሩ፡ ብድሩቕን ተንቀሳቓስን ስእላዊ ሰነዳት ታሪኻዊ ፍጻሜታት ተራእዩ፡ ብዙሓት ግዱሳት ገዳይም ተጋደልቲ’ውን ተሞክሮታቶምን ተዘክሮታቶምን ኣቕሪቦም። ሰለስተ መዓልቲ ብተኸታታሊ ዝቐረበ ዝርዝር ንምጽሓፍ ብዙሕ ጊዜን ገጻትን ዝወስድ ስለዝዀነ ፤ንኽሳተፉ ዘይከኣሉ ግዱሳትዝሕብር ሕጽር ዝበለ ጽማቝ ሓበሬታ ጥራይ እዩ ቀሪቡ ዘሎ።

ዕዱም ቀንዲ ቃል ኣቕራቢ ናይቲ ውራይ ዶክተር ዮሴፍ ቨኖሳ፣ ኣርእስቲ መደርኡ “A changing struggle: Assessing the ELF’s origins and the influence of the Eritrean Muslim League; ገምጋም እናተለዋወጠ ዝማዕበለ ቃልስን መበቆል ተ.ሓ.ኤን ጽልዋ ናይ ኤርትራውያን እስላማዊ ሊግ” ዝብል እዩ ነይሩ። ዮሴፍ ትግርኛ ከንብብን ክዛረብን ዝኽእል ኣመሪካዊ እዩ። መጽናዕትን ኵዕታን ኣካይዱ ዓሚቝ ተረድኦ ኣጥርዩ መጽሓፍ ዝደረሰ እዩ። ብስእላዊ (ስላይድ) ምርኢት ኣሰንዩ ካብ 1941 ክሳብ ምጅማር ብረታዊ ሰውራ ኤርትራ “ዝነበረ ገድሊ ቅድሚ እዉጅ ገድሊ” ኢሉ ዝጽውዖ ታሪኽ ብዝርዝር ኣቕሪቡ። ኣብቲ መድረኽ’ቲ ተመሳሳሊ ቃልሲ ኣብ ፓኪስታን፣ ህንዲ፣ ግብጺ፣ ሶማልያን የመንን ንትምህርታዊ ዕድላት፣ ሓርነትን ማሕበራዊ ፍትሕን ዝጠልብ’ዩ ነይሩ። እዚ ካብ ህንዳዊ ውቅያኖስ ክሳብ ቀይሕ ባሕሪ ዝዝርጋሕ ብምንቅስቓስ እስላማዊ ሊግ ዝካየድ ዝነበረ፤ ንምንቅስቓስ ኤርትራዊ ሊግ’ውን ዝጸለወን ኣፍደገ ዝኸፈተን ክነሱ ካብቶም ኣትኩሮ ዝተዋህቦም ግን ኣይነበረን። ኤርትራዊ እስላማዊ ሊግ ብኣስላም ዝተዓብለለ ኰይኑ፣ ተሳትፎ ክርስትያን ውሑድ’ኳ ይንበር እምበር ዘረጋገጸ ምንባሩ፡ ከምኡ’ውን እቲ ምንቅስቓስ ሃገራዊ ዕላማ እምበር፣ ሃይማኖታዊ ዕላማ ዝገበረ ኣይነበረን ክብል ገሊጹ።

ወከልቲ ናይ ማሕበር ኤርትራውያን በይ-ኤርያ ንደሞክራስያዊ ለውጢ (ደለይቲ ፍትሒ) ንዝኽሪ ሰማእታት ዘዳለውዎ ቃል ኣቕሪቦም። ካብ ዘስምዕዎ መደረ፡ ኣብዚ ካብ ዝተፈላለያ ክፍለ-ሃገራት ኣመሪካ ተጓዒዝኩም፣ ዳግመ-ርክብ ገዳይም ተጋደልቲ ናይ ተጋድሎ ሓርነት ኤርትራ ንምኽባር ኣብ ዝተኣከብክሙሉ ኣዳራሽ ተረኺብና፣ መዓልቲ ሰማእታት ከነኽብሮ ከለና ሓበን እዩ ዝስምዓና። ኣብ ዞናና ተኸሲቱ ዘሎ ትግባረ ምሕንጻጽ ዶብን ናይ ሰላም ንፋስን ንህዝቢ ኤርትራ ሰላም፣ ራህዋን ሓርነትን ዘስፍን ክኸውን ንምነ። በይ-ኤርያ ብህግደፍ ተባሒቱ ምንጪ ናይ ቁጠባኦምን ማእከል ናይ ፈስቲቫላቶምን እዩ ነይሩ፡ ናይ ሓባር ጽላል ማሕበርና፣ ውድባትን ሲቪካዊ ምንቅስቓሳትን ዝጠርነፈ፣ ብዘካየድናዮ ቃልሲ ተሳዒሮም፣ ኣዳራሾም ገዚኦም ተጸጊዖም ኣለዉ።   ኣብ በይ-ኤርያ ንጡፋት ተንቀሳቐስቲ ዝነበሩ ብመስዋእቲ ካባና ዝተፈልዩ ብምዝካር፣ ንስድራ ቤት ኣስገዶም ገብረመድህን (ወዲ-ባሻይ)፣ ኣብርሃም ነጋሲ፣ ተኽኣ ጸጋይን ናይ ክብሪ ምስክር ወረቐት ተዓዲሉ።

ኣባላት መሪሕነት ገድላዊ ባይቶ ዝነበሩ፣ ካብ ጸጋም ንየማን ኣብ ስእሊ ዘለዉ፡ ተስፋይ ወልደሚካኤል (ደጊጋ)፣ ዓብደላ ሱለማን (ሓላፊ ወጻኢ ጉዳይ ዝነበረ)፣ ግርማይ ገብረስላሴ (ቀሺ) ንዝተመደበ ናይ ፓለን ምይይጥ ኣኼባ መሪሖም። ነብስ-ወከፎም ድሕረ-ባይትኦምን ዝተሰለፍሉ እዋንን ኵነታቱን ብምብራህ፣ ኣብ ገድሊ ዘገልገልሉ ናይ መጀመርያ መደቦም፣ ኣብ መሪሕነት ካብ ዝተመርጽሉ እዋን ዘጠቓለለ ተሞክሮኦምን ተዘክሮታቶምን ኣቕሪቦም።

ንሕቶታትን ርእይቶታትን ክፉት ምስ ኰነ ድማ ኣኼበኛ ነቲ ኣብ ዝተፈላለየ መድረኻት ዝተራእየ ፍጻሜታት እናልዓሉ ሓቲቶም፡ ካብቲ ዝቐረበ ሕቶታት፡ ጉዳይ ተሞክሮ ስምረት፣ ሕቡእ ማሕበር “ሰልፊ ዕዮ”፣ ፖሊቲካዊ ኵነታት ህዝብና ሎምን ቀደምን ከመይ ከምዝግምግምዎ ወዘተ ዘጠቓለለ ነይሩ። ንነብስ-ወከፍ ሕቶ በብተራ ክምልሱ ከለዉ፡ “ጀብሃ ምስ ኢትዮጵያ ኣብ ስምምዕ ኣትዮም ሓቢሮም ክሃርሙና ስለዝተበገሱ ሃሪምናዮም” ዝብል ብሻዕብያ ዝፍኖ ዝነበረ ፕሮፓጋንዳ ብኸመይ ትምልስዎ ንዝብል ሕቶ፡ ንሕና ዝኣቶናዮ ስምምዕ ፍጹም ኣይነበረን። ኣብ መጀመርያ ሰማንያታት ኣብ በርሊንን ሶቭየት ሕብረትን ብልኡኻት ውድብና ዝተሳተፍናዮ ምስጢራዊ ኣኼባ ነይሩ፡ ኣቀራርብኦም ግን “ደርጊ ገስጋሲ ስርዓት ስለዝዀነ ምስኡ ክትሰማምዑ ዝብል’ዩ ነይሩ”፡ ናትና መልሲ ግን “ሕቶና ሕቶ መግዛእቲ ስለዝዀነ ጎደሎ ናጽነት ኣይንቕበልን” ዝብል ስለዝነበረ ብዘይ ዝዀነይኹን ስምምዕ ተመሊስና። ኣብ ኵሉ ዘካየድናዮ ርክባት፡ መትከላዊ ዕላማ ውድብና መሰረት ብምግባር፤ “ብዘይካ ምሉእ ሃገራዊ ናጽነት ካልእ መተካእታ የለን” ዝብል እዩ ነይሩ። ሻዕብያ ዝፍንውዎ ዝነበሩ ጸለመ፤ ነቲ ናቶም ናይ ምብሓት ስትራተጂ ንምሽፋን’ዩ ነይሩ። ኣብ እዋን ቃልሲ ሃገራዊ ምልኣት ነይሩ፤ ኣብዚ እዋን’ዚ ግን ህዝብና ብዓሌትን ኣውራጃን ተፈላልዩ ይርአ፡ ሕጂ ዘድልየና ዘሎ ናብ ሃገራዊ ምልኣት ክንመልሶ ከምዘለና እዩ። ብዛዕባ ተኸሲቱ ዘሎ ኣዋጅ ትግባረ ምሕንጻጽ ዶብን ዝስዕብ ናይ ሰላምን ልምዓትን ውዕላት ንልዑላውነት ናይ ክልቲኡ ሃገራት ዘኽብርን ዘርብሕን ክኸውን ኣለዎ ክብሉ መግለጺኦም ዛዚሞም።

ኣብ ማእከላይ ክፍሊ ወተሃደራዊ ሕክምና ዘገልግሉ ዝነበሩ ሓካይም፡ ብናይ ሕክምና ዶክተራት፣ ናይ ጥዕና መኰንናት (ሄልዝ ኦፊሰርስ)፡ ነርሳትን ድረሰራትን፤ ዝሰልጠኑን ብሞያኦም ከገልግሉ ጸኒሖም፡ ክጋደሉ ዝተሰለፉ ብዙሓት’ዮም ነይሮም። ገለ ካብኦም ኣብ ዳግመ ርክብ ዝተሳተፉ ናይ ሜዳ ተሞክሮኦምን ተዘክሮታቶምን ንኣኼበኛ ኣካፊሎም። ገለ ካብቲ ዝገለጽዎን ዘቕረብዎ ሰነድን ንምጥቃስ፡ ኣብ ቤት ትምህርቲ ስልጠና ሓካይም ካብ ዝተፈላለየ ናይ እንግሊዝኛ መጻሕፍቲ ናብ ትግርኛ ተተርጊሙ ዝጥቀሙሉ ዝነበሩ መጽሓፍ ንምርኢት ቀሪቡ። በብእዋኑ ዝተኻየደ ናይ ስልጠና መደባት፣ ልዕሊ ሽሕ ኣለይቲ ሕሙማት ተመሪቖም ኣብ ህዝብን ሰራዊትን ዘገልግሉ ምንባሮም ሓቢሮም። ናብ ማእከላይ መደበር ሕክምና ዝመጹ ዝነበሩ ውጉኣትን ብባህርያዊ ሕማማት ከምኡ’ውን ውግእ ዘስዓበሎም ብናይ ኣእምሮ ነውጺ (ትራውማ) ዝሓመሙን ነይሮም።   ንሕክምና ቐዳምነት ተዋሂቦም ዝእለዩ ዝነበሩ እቶም ኣብ ውግእ ዝቖሰሉ ነይሩ። ቁስሎም ኣጸቢቑ ከይሓወየ ድማ ናብ ኣሃዱታቶም ከምዝምለሱ ይግበር ነይሩ። ነቶም ብናይ ውግእ ጭንቀት ዝሓመሙ እትኣሊ ብናይ ሳይክያትሪስት ኣብ ወጻኢ ዝሰልጠነት ተመዲባ ብዛዕባ’ቲ ሕማምን ኣተኣላልያኡን ንኣመሓደርቲ’ቲ መደበር ምስ ኣቕረበት፡ እዚኦም ምትሞርዲን (ቃልሲ ዝጸልኡ ባዕሎም ዝሓመሙ) እዮም ብምባል ስለዘይተቐበልዋ፤ “እቶም ሓካይም ናይቲ መደበር፣ ንባዕሎም ጽሉላት’ዮም” ብምባል ትኸስስ ነይራ። በዚ ድማ ኣብ መንጎ እቶም ናይ ኣእምሮ ሓካይምን ናይ መጥባሕቲ ሓካይምን ግርጭት ወይ ዘይምስናይ ይርአ ነይሩ። እዚ ዓይነት ሕማም’ዚ ካብ ቬትናም፣ ዒራቕን ኣፍጋኒስታንን ውግኣት ተሳቲፎም ምስተመልሱ ዝርአን ብግቡእ ማእለይቲ ዝግበረሉን ሕማም ምዃኑ ሓቢሮም። ኣብ መግለጽታቶም ናይ ብዙሓት ኣስማት ሓካይም ይዝከር ነይሩ። ዶክተር መሓመድ ዝርኣዮ ዝዛረብን ተዋዛይን ስለዝነበረ፣ ርህራሀ ዘይብሉ መላገጺ ጌሮም ገለ ተጋደልቲ ዝርእይዎ’ኳ እንተነበሩ፣ እቲ ብዝልዓለ ናይ ሕክምና ፍልጠትን ክእለትን ዘገልግል ዝነበረ ውፉይን ሓላይን ዶክተር ምንባሩ ብዅሎም ተመስኪሩሉ። ኣብ ኤርትራ ዝርአ ትሮፒካዊ ዓይነት ሓማማትን መድሃኒታትን’ውን ዘኪሮም። ካብቲ ዝነበረ ህዝብን ተጋደልትን ዘሳቒ ሕማማት ሮጡባ (ናይ ጅማውቲ ምእሳር) ሳዕቤኑን ፈውሱን ክገልጹ ከለዉ፡ ናይ ቫይታሚን-ሲሕጽረት ምንባሩ ሓቢሮም፡ ኣካላትና ቫይታሚን-ሲ ስለዘይክዝን፣ ካብ መዓልታዊ ኣመጋግባ ክረክብ ኣለዎ። ምንጪ ቫይታሚን-ሲ ድማ ኣሕምልትን ፍረታትን እዩ፡ ስለዚ ኣብ መዓልታዊ ኣመጋግባና ኣሕምልትን ፍረታትን ክንረክብ ዋላ እንተዘይከኣልና ለሚን ጾሚቕና ኣብ መግብና እንተኣንጢብናሉ ይሕግዝ’ዩ ክብሉ ኣስተምህሮኦም ለጊሶም።

ኵነታት ኣብ መደበር ከሰላ ዝነብሩ ኣካለ-ስንኩላን ብኣባላት ቦርድ ማሕበር ኣካለ-ጽጉማን ኣቶ ጸጋይ ነጋሽን ጸሃየ መሓሪን ብስእልን መግለጽን ቀሪቡ። ንመነባብሮኦምን ሕክምንኦምን ዘድሊ ባጀት ካብ ወፈያታት ግዱሳት ኤርትራውያን ክካየድ ከምዝጸንሐን፣ ሕጂ’ውን ክንቅጽሎ ከምዘለናን ኣማሕጺኖም። ኣኼበኛ ዝለገሶ ኣገዳሲ ወፈያታት ተኣኪቡ ኣሎ።

ብወናም ደራፋይን ብዲ-ጀይ ኣጻዋትን ድሙቕ ጓይላን ሳዕስዒትን ንተሞክሮ ቃልሲ ዘዘኻኽር ወኒ ኣላዒሉ ኣምስዩ።

ዳግመ ርክብ ገዳይም ተጋደልቲ ተ.ሓ.ኤ. ብሳላ ዘይሕለል ውፉይ ሽማግለን ተሓባበርቱን ዕዉት ኰይኑ ስለዝተዛዘመ፣ ንዝመጽእ ዓመት’ውን ኣብ ከተማ ኦክላንድ ብዝሰፍሐ ንኽግበር ኣኼበኛ ወሲኑ።

ክብርን ዝኽርን ንሰማእታትና

24 ሰነ 2018

ኣቦ-መንበር ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ (ሰዲህኤ) ብጻይ መንግስተኣብ ስመሮም ብ7 ሓምለ 2018 ናይ መላእ ኣባላት ሰልፊ ኣኼባ ኣካይዱ። ኣብዚ ኣኼባኡ ብዛዕባ ኣብዚ ከባቢና ዝረአ ዘሎ ምዕባለታትን ኣብዚ ኩነታት ግደ ኤርትራዊ ሓይሊ ተቓውሞን ሰፊሕ መብርሂ ሂቡ። ኣብቲ መብርሂኡ መሪሕነት ሰዲህኤ ነቲ ምዕባለ በብደራጃኡ ክከታተሎ ከም ዝጸንሐ ጠቒሱ፡ ኣረዳድኣ መሪሕነት ሰዲህኤ ኣብዚ ዝርአ ዘሎ ምዕባለ ምስ ዘርዘረ ናይቲ ኣኼባ ቀንዲ ዕላማ ከኣ ኣባላት ሰልፊ ነቲ ሚዛን ዝያዳ ንከህብትምዎ መድረኽ ምኽፋት ምዃኑ ገሊጹ።

ኣብቲ ኣብ ኢትዮጵያ ዝረአ ዘሎን ኣብ ኤርትራ እውን ጽልዋ ዘሕድር ምዕባለ ድፍኢት ህዝቢ ኢትዮጵያ ዓብይ ከም ዝጸንሐን መንግስቲ ኢትዮጵያ ውሽጡ ንክርኢ ከም ዘገደዶን ገሊጹ። ካብቲ ምዕባለታት እቲ ዝያዳ ጐሊሑ ዝረአ እቲ ደስኪሉ ዝጸንሐ ጉዳይ ኤርትራን ኢትዮጵያን ምብርባሩ ምዃኑ ጠቒሱ፡ እዚ ኩነታት መንግስቲ ኤርትራ ነቲ ልኡለውነትና ኣብ ሓደጋ ኣውዲቑ ዘሎ ጉዳይ ዶብ ከይተሓንጸጸ ኣይዛተን እየ ክብሎ ዝጸንሐ ጐስዩ፡ ኣብቲ ካልእ ክሕሰሞ ዝጸንሐ ኣገባብ ምድሃቡ ናይ ክሳብ ሕጂ ኣካይዳኡ ናይ ሓሶት ምንባሩ ዝተቓለዓሉ ኩነታት ከም ዝተጋህደ ኣብሪሁ። እዚ ከኣ መንግስቲ ኤርትራ ናይ ኩሉ ግዜ ቀዳምነቱ ኣብ ስልጣን ምቕጻል ምዃኑ ከም ዘርኢ ተወሳኺ መረጋገጺ እዩ ኢሉ። ምስዚ ኣተሓሒዙ እዚ መንግስቲ ኤርትራ ካብ ህዝቢ ተሓቢኡን ንናይ ህዝብና ናይ ሰላም ህርፋን መዝሚዙን ዝኸዶ ዘሎ ኣተሓሕዛ ጉዳይ ኤርትራን ኢትዮጵያን ንልኡላውነት ኤርትራ ኣብ ሓደጋ ከየውድቖ ዘተሓሳስብ ምዃኑ ብምጥቃስ፡ ንሕና ግና ከም ወትሩ ምስ ህዝብና ኮይና ልኡላውነት ሃገርናን ቀጻሊ ሰላም ህዝብናን ንምርግጋጽ ቃልስና ቀጻሊ እዩ ኢሉ።

ብጻይ መንግስተኣብ መንግስቲ ኢትዮጵያ ስምምዕ ኣልጀርስን ውሳነ ኮሚሽን ዶብብን ብዘይቅመ ኩነታ ምቕባሉ፡ እሱራት ምፍትሑ፡ ንተቓወምቱ መድረኽ ምኽፋት ብዝምልከት ዝወሰዶም ስጉምትታት ኣውንታዊ ምዃኖም ጠቒሱ፡ እቲ ምስኡ ክዛመድ ዝደልዮ ዘሎ መንግስቲ ኤርትራ ግና ኣንጻር ኩሎም እዞም ኣብ ኢትዮጵያ ዝተወዱ ስጉምትታት ስለ ዝኾነ ናይቲ ዝምድና ቀጻልነትን ኣድማዕነትን ክሳብ ክንደይ ምዃኑ ከም ዘዘራርብ ብምጥቅስ፡ ናይ ክልቲኡ ህዝብታት ሰላም ምርካብ ግና ሰዲህኤ ዝድግፎ ጥራይ ዘይኮነ ክቃለሰሉ ዝጸንሐ ምዃኑ ኣብሪሁ።

ብጻይ መንግስተኣብ ምስዚ ኣተሓሒዙ፡ ሰልፊ ዲሞክራሲ ህዝቢ ኤርትራ እዚ ሓድሽ ምዕባለ ከይተራእየ’ውን ደንበ ተቓውሞ ኤርትራ ብሓባር ንክሰርሕ ደጋጊሙ ክጽውዕ ከም ዝጸንሐ ብሰፊሑ ኣብሪሁ፡ እዚ ዝረአ ዘሎ ምዕባለ ከኣ ኤርትራዊ ሓይሊ ተቓውሞ ብሓባር ንክንሰርሕ ዝያዳ ከም ዝድርኽን ሰዲህኤ ብኣኡ መሰረት ጸዋዒቱን ጻዕሩን ክቕጽለሉ ምዃኑ ኣብሪሁ። ምስዚ ኣተሓሒዙ ህዝቢ ኤርትራ ወትሩ በቲ ኢሳይያስ ዝመርሖ ጉጅለ ክጥለም ክነብር ከምዘይግበኦ ተረዲኡ ቃልሲ ኣንጻር ወጽዓ ከዛይድ ግዜኡ ምዃኑ ጸዊዑ።

ነዚ እዋናዊ መግለጺ ብጽምና ዝተኸታተሉ ተሳተፍቲ ኣኼባ፡ ናይ መሪሕነት ናይ ክሳብ ሕጂ ኣተሓሕዛ ንኢዶም፡ ንመጻኢ ክውሰድ ብዛዕባ ዝግበኦም ጉዳያት ሓቢሮም። ተሳተፍቲ ዝያዳ ዘተኮርሉ፡ ደንበ ተቓውሞ ኤርትራ ነዚ መንግስቲ ኤርትራ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ተሓቢእሉ ዝጸንሐ መመሳመሲ ራሕሪሑ ኣብ ካልእ ኣጀንዳ ዝኣትወሉ ዘሎ ኩነታት ብሓባር ክሰርሕሉ ከም ዝግባእ ብምጥቃስ እዚ ኣድማዒ ክኸውን ንሓቢርካ ምስራሕ ዝምልከት ሓሳብ ሰዲህኤ ካብ ወረቐት ናብ ግብሪ ዝሰግረሉ ኩነታት ንክፍጠር ካብኣቶም ዝደለ ዘበለ ከበርክቱ ድሉዋት ምህላዎም ኣነጺሮም።

ኣብ መወዳእታ ብጻይ መንግስተኣብ ኣስመሮም ገምጋም መሪሕነት፡ መላእ ኣባላት ሰዲህኤ ኣብ ሓደ ዓይነት ርኢቶ ከም ዘለዉ ዘመልክት ምዃኑ ጠቒሱ፡ መሪሕነት ነቲ ኣብ ኣኼባ ዝቐረበ ሃናጺ ሓሳባት ብግቡእ ክሰርሓሉ ምዃኑ ብምጥቃስን ናይ መላእ ኣባላት ሰልፊ ደገፍ ወትሩ ቦታኡ ምዃኑ ከም ዝተኣማመን ብምጥቅስ ኣኼባ ዛዚሙ።

Eritrea's Foreign Minister Osman Sale, right, is welcomed by Ethiopia's Prime Minister Abiy Ahmed, left, on a visit to to Ethi­o­pia on June 26. Abiy on July 8 paid a visit to Eritrea. (Mulugeta Ayene/AP)

by Paul SchemmJuly 8 at 3:06 AM

ADDIS ABABA, Ethiopia — Ethio­pian Prime Minister Abiy Ahmed traveled Sunday to Eritrea, once a bitter rival, for an unprecedented summit with its longtime leader, Isaias Afwerki.

State Eritrean television showed an Ethio­pian Airlines plane landing at the sparse airport in the Eritrean capital of Asmara, where a brass band was drawn up to greet the prime minister for the first such visit in two decades.

The two Horn of Africa neighbors have been sworn enemies for the past 20 years since fighting a brutal ground war from 1998 to 2000 that saw at least 70,000 killed. In the intervening years, the two sides have clashed repeatedly and supported rival rebel movements.

Abiy was hugged by Isaias himself at the airport, and they occasionally smiled and laughed together as they strode past the uniformed band and honor guard — a marked contrast to the Eritrean president’s normally stone-faced public appearances.

The two men were welcomed by rows of officials and women in traditional dress waving palm fronds before they retired to the airport VIP lounge, where they sat and sipped juice beneath portraits of themselves.

Before leaving the airport, Abiy waded into the crowd of welcoming women and exchanged hugs.

As the convoy of vehicles carrying Abiy passed through downtown Asmara, crowds lined the street and cheered loudly, spilling into the road and slowing the cars to a crawl.

The change in relations between the two countries has stunned observers. For the first time in decades, Ethio­pian flags adorned the streets of Asmara and other cities in preparation for Abiy’s visit, according to photos tweeted by Natalie Brown, the U.S. chief of mission in Asmara.

The rumored visit was confirmed by Abiy’s chief of staff, Fitsum Arega, on Sunday morning.

“Abiy Ahmed has left to Eritrea, Asmara today to further deepen efforts to bring about lasting peace between the people of Ethiopia & Eritrea,” he tweeted. “Our two nations share a history & bond like no other. We can now overcome two decades of mistrust and move in a new direction.”

[Eritrea breaks silence, responds to Ethio­pian overtures, will send delegation]

Nearly 30 years ago, the future leaders of the two countries were comrades in the struggle against Ethiopia’s communist dictatorship. But after its overthrow and Eritrea’s declaration of independence, relations soured despite close cultural and linguistic ties.

Ethi­o­pia’s new reformist prime minister, Abiy, broke the deadlock between the two countries on June 5 by accepting the 2000 peace agreement that ended the war, which would involve ceding territory still held by Ethi­o­pia.

Events moved quickly after that, with Isaias accepting the overtures as a “positive” move and sending a delegation led by his foreign minister to Addis Ababa a week later. Now there has been talk of reopening long-closed air links between the two countries this year.

The summit will probably involve negotiations on how to begin the complex process of returning territories to each other and separating populations as well as restoring ties.

Under Abiy, Ethi­o­pia appears to be embarking on a new path of reform, but Eritrea has been characterized as one of the most authoritarian states in Africa.

For much of the past 20 years, Eritrea has been focused on its conflict with Ethi­o­pia, with substantial spending on its military and indefinite mandatory military service that has led hundreds of thousands of Eritreans to try to immigrate to Europe.

The meeting “heralds a new era of peace & cooperation,” Eritrean Information Minister Yemane Meskel tweeted Sunday.

In interviews broadcast live on Eritrean state television, people praised the visit and welcomed peace between the two countries.

“Peace is everything,” said an elderly man wearing a turban and sunglasses.

Source=https://www.washingtonpost.com/world/africa/ethiopias-leader-arrives-in-eritrea-for-unprecedented-summit-between-former-enemies/2018/07/08/a1144f96-826b-11e8-b9a5-7e1c013f8c33_story.html?noredirect=on&utm_term=.d134365a253a