After listening to the 4th annual report of  Ms Sheila Keetharuth, the UN Human Rights Rapporteur for Eritrea on Wednesday, 14 June,  majority of country delegations and civil  society advocacies to the  35th Session of the Human Rights Council in Geneva expressed  in their statements deep frustration over the unchanged human rights situation in Eritrea, many a speaker asked what is to be done about it. The quick  and sharp response of the Mauritian lawyer, Keetharuth, was: respecting "the supremacy of human rights" and not  treating human rights as "bargaining chips" in a way of appeasing with perpetrators of heinous crimes against their own people.

Ms Keetharuth told the Council that arbitrary arrests, disappearances, torture, death and the long list of abuses stated in the UN Commission of Inquiry's report on Eritrea a year ago are still continuing and that the Eritrean authorities did not show the slightest interest  or intention to change the situation by implementing at least some of the UN  recommendations to it or the pledges it made at the Universal Periodic Reviews to the UN body.

For UN expert, it is "no business as usual" on human rights in Eritrea where all calls for improvement of the situation have been ignored for too long. Yet, she did not stop making additional recommendations to the Eritrean regime while knowing well that her recommendations, old and new, will remain unimplemented.

Ms Keetharuth's call to western democracies to kindly respect "the supremacy of human rights" in Eritrea was further qualified by her recommendation that it is time to forcefully build the capacity of Eritrean civil society movements in the diaspora.

Over 80% of the 30 speakers who made interventions at the meeting on Eritrea spoke against the excesses of the repressive regime in Asmara and appeared to be willing to extend the mandate the UN rapporteur for Eritrea. The 35th Session of the UN HR Council, which opened on 6 June, is due to end by 23rd June.

ብዕለት 11.06.2017 ጨንፈር ፍራንክፎርትን ከባቢኣን ስሩዕ ኣኼባኡ ኣካይዱ። ኣኼባ ብሰናይ ምንዮት ብኣቦ መንበር ድሕሪ ምኽፋቱ፡ ሰዓት 14፡00 ኣኼባ ተጀሚሩ ኣብቲ ኣጀንዳታት ተኣትዩ። ዝነበሩ ኣጀንዳታት ድማ፡-

1 - እማመ ሰደህኤ፤

2 - ሰልፍኻ ምፍላጥ፤

3 - ዲሞክራሲ ኣብ ሰልፍኻ ይጅምር፤

4 - ግፍዕታት ህግደፍን ፖሊሲኡን፤ ዝብሉ ኔሮም።

ኣኼበኛ ነቲ ብ4 ሰነ 2017 ብሰደህኤ ዝወጸ “ እማመ ንሓባራዊ ዕዮ ተቓወምቲ ውድባት ኤርትራ ” ድሕሪ ምንባብን ኣብ ትሕዝቶኡ ምርድዳእን፡ ሓባራዊ ዕዮ ተቓወምቲ ሓይልታት ንስርዓት ህግደፍ ዕድሜኡ ዘሕጽርን፡ ራህዋ ህዝብና ዘረጋግጽን ምኻኑ ብምእማን፡ ደገፌታኡ ገሊጹን ብወገን ተቓወምቲ ሓይልታት ድማ ኣወንታዊ መልሲ ክረክብን፡ ኣገዳስን ቅድመ-ተደላይነትን ዘለዎ ጉዳይ ምዃኑን ኣስሚሩሉ።

ብድሕሪ‘ዚ ሰልፍኻ ምፍላጥን ዲሞክራሲ ኣብ ሰልፍኻ ክጅምር ከም ዘለዎን ዝብሉ ኣርእስትታት ኣልዒሉ፡ ስርዒታዊ ቅርጻ ሰልፍና ከመይ ከም ዝመስል ብፍላይ ሓደስቲ መንእሰያት ክፈልጡዎም ዘለዎም ጉዳይ ስለ ዝኾነ፡ ብስክሪን ዝተሰነየ ሰፊሕ መግለጺ ብሓው ንጉሰ ጸጋይ ተዋሂቡ። እዚ ቅዋምን ስርዒታዊ ቅርጻን ከምኡ‘ውን ሰልፋዊ መደብ-ዕዮን ድማ መሰረት ናይቲ ዲሞክራስያዊ ኣሰራርሓን ልዕልነት ሕግን ኣብቲ ድሕሪ ውድቀት ስርዓት ህግደፍ ክንሃንጾ እንደሊ ዘሎና ዲሞክራስያዊ ስርዓት ስለ ዝኾነ፡ ብቐዳምነት ሰልፍና ኣብ ውሽጡ ዝሰርሓሉ ዘሎ ምዃኑ ተዘርዚሩ። ስለዚ ዲሞክራስያውን ሕጋውን ኣሰራርሓ ኣብ ሰልፍኻ ክጅምር ስለ ዝግብኦ፡ ነዚ ኣሰራርሓዚ ድማ ክንከላኸለሉ ምዃንና ኣኼበኛ ተመባጺዑ።

ቀጺሉ‘ውን ኣባል ጨንፈር ሽማግለ መንእሰይ ክብሮም ዓንዶም፡ ብስክሪን ዝተሰነየ ኩሉ ግፍዕታትን ናይ ሓሶት ወፈራን ህግደፍን፡ ጸረ ህዝቢ ዝኾነ ውሽጣውን ወጻእን ፖሊሲታቱን ብሰፊሕ ገሊጹ። ኣብ መግለጺኡ፡ ስርዓት ህግደፍ ንህዝቡ ኣርዒዱን ኣሳቕዩን ብምሓዝ ዝጥቀመሎም መሳርሒታት ድማ ንህዝቢ ምግፋዕን ምእሳርን፡ ምስዋርን፡ ምቕንጻልን፡ ኩሉ ዝከኣሎ እገዳታት ኣብ ልዕሊ ህዝቡ ተጠቒሙ ንህዝቡ ምምዝማዝን፡ ኣብ ውሽጥን ወጻእን ካብ ዝነብሩ ህዝብና ብ2% ይኹን ካልእ ዘይሕጋዊ ምዝመዛን ወዘተ . . . ምኻኖም ኣብ ዝተፈላለየ ኣኼባታትን ቃለ መሓትታትን ባዕሎም ኢሳያስ ይኹን የማነ ገ/ኣብ ዝሃብዎ መግለጺታትን ናይ ሓሶትን ምድንጋራትን ብስክሪን ኣሰንዩ ኣብሪሁ። በዚ ግፍዕታት‘ዚ መሰረት፡ ኣብ ወርሒ ካብ 3-4 ሽሕ ህዝብና እስደድ ከም ዘሎ‘ውን ንሕሱም ስደት ዘርኢ ስእልታት ኣቕሪቡ። ኣብ ደርጊ ይኹን ኣብ ካልኦት ወጻእተኛታት ገዛእቲ ተራእዩ ዘይፈልጥ መልክዕ ጭቆና ከም ዘዘውትር ድማ ኣብሪሁ። ዝተፈላለዩ ምንጭታት ከም ናይ ሜሮን እስቲፋኖስን፡ ክብሮም ዳፍላን፡ ከምኡ‘ውን ካልኦት ነቲ ስርዓት ራሕሪሖም ዝመጹ ዝሃብዎ ሓበሬታታትን እውን ብስክሪን እናኣርኣየ ብዝርዝር ገሊጹ።

ኣብ መደምደምታ መግለጺኡ ድማ፡ ንሕና ህዝቢ ኤርትራኸ ነዚ ንምምካት እንታይ ክንገብር ኣሎና? ትም ኢልና ዲና ከምኡ ኢልና እናጠፋእና ክንነብር ወይስ ክንቃለሶ? ዝብል ሕቶ ኣልዒሉ ድማ፡ ብከመይ ጌርና ክንቃለሶን ከም ህዝቢ‘ውን እገዳታት ክንገብረሉን ንኩሉ ረብሓታቱን ናይ ምዝመዛ መሳርሒታቱን እምቢ ብምባል፡ ፍርሒ ኣወጊድና ብትሪ ክንቃለሶን ተላብዩ።

በዚ ድማ ልክዕ ሰዓት 16፡30 ኣኼባ ብዝክረ-ሰማእታት ተደምዲሙ።

ክልተ ብጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ዝግደሱ ኣካላት፡ ናብ ዋና ጸሓፊ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ኣንቶኒዮ ጉተረስ ኣብ ዝለኣኽዎ ተሪር መልእኽቲ፡ ንወ/ሮ ክሪስቲን ኡሙተኒ ኣብ ኤርትራ ናይ ሕቡራት ሃገራት ኣወሃሃዲት ሰብኣውነትን ወኪል ልምዓትዊ ፕሮግራምን ሕጋውን ርትዓውን ኣሰራርሓ ናይቲ ትካል ብምጥሓስ ናይ ጨቋኒ መንግስቲ ኤርትራ ተሓላቒትን መሳሳይትን  ብምዃነን  ተኸሲሰን። ምስአን ኣብ ክንዲ ወጻዒ መንግስቲ ኤርትራ ኮይኖም ብምስራሕ ዝተኸሱ ከኣ ኣብ ኤርትራ ክኢላ ልምዓታዊ ፕሮግራም ኮይኖም ዝተመደቡ ኣቶ መንሱር ኤ ሚርዛ እዮም።

ኣብ ለንደን ዝመደበሩ ብጉዳይ ሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ዝግደስ ማእከልን ዓለም ለኻዊ ክርስትያናዊ ምሕዝነትን ብ7 ሰነ 2017 ናብ ዋና ጸሓፊ ውድብ ሕቡራት ሃገራት ኣብ ዝለኣኽዎ መልእኽቲ፡ ኣብ ልዕሊ እዞም ክልተ ኣንጻር ተልእኮ ሕቡራት ሃገራት ዝሰርሑ ዘለዉ ብህጹጽ ተመጣጣኒ ስጉምቲ ንክወስድ ተማሕጺኖም። እቲ መልእኽቲ እዞም ኣካላት ብንጹር ኣብ ከክንዲ ጨቋኒ ስርዓት ኤርትራ ብምስርሖምን ኣንጻር ተልእኮ ሕቡራት ሃገራት ምዃኖምን ጠቒሱ። ወ/ሮ ኡምኑቶን መዳመቒት ኤርትራውያን ላዕለዎት ሓለፍቲ፡ ፕረሲደንታዊ ኣማኻሪ የማነ ገብረኣብን ወጻኢ ጉዳይ ምኒስተር  ዑስማን ሳልሕን ዝበበሃላ ብዘይምኽንያት ከምዘይኮነ ከኣ እቲ መልእኽቲ ጥቒሱ። .

እተን ወኪል ልምዓታዊ ፕሮግራም  ሕቡራት ሃገራት፡ ነቲ ብመርማሪ ኣካል ሰብኣዊ መሰል ሕቡራት ሃገራት ብሱሩዕ ኣገባብ ዝተበጽሐ መደምደምታ ክነጽጋ ዝጸንሓ እየን። ንሰን ብኣንጻሩ፡ ኣብ ኣስመራ ዘሎ ጨቋኒ ጉጅለ፡ ሓገዝትን መወልትን ክረክብን ድምጹ ዝስመዓሉን ኣገዳሲ መሓዛ ምዃኑ ዝሰብከሉን መድረኻት ከም ዝረክብ ምግባር ቀዳማይ ዕማመን ገይረን ዝንቀሳቐሳ እየን።

በተመሳሳሊ መሓዘኣን ኣቶ መንሱር ሚርዛ፡ ኣብቲ ኣብ ዝሓለፈ ዓመት ዝተኻየደ ናይ ሕቡራት ሃገራት ንሰብኣዊ መሰል ኤርትራ ዝምልከት ኣኼባ ተሳቲፎም ንረብሓ መንግስቲ ኤርትራ ዝከላኸሉን ነቲ ብኮሚሽን ሰብኣዊ መሰልን ካለኦት ኣካልትን ዝተበጽሐ መደምደምታ ንኤርትራ ዝምልከት ሓቀኛ ምስሊ ዝቃወሙን ዝነበሩ እዮም። 

እቲ ናብ ዋና ጸሓፊ ሕቡራት ሃገራት ኣንቶኒዮ ጉተረስ ዝተላእከ መልእኽቲ ብዶ/ር ካታዛ ካብ ዓለምለኻዊ ክርስትያናዊ ምሕዝነትን ወ/ሮ ኤልሳ ጭሩምን እዩ ተኸቲሙ። እዚ መልእኽቲ እዞም ኣብ ኤርትራ ዘለዉ ክልተ ወከልቲ ሕቡራት ሃገራት ዝፍጽምዎ ዘለዉ ተግብራት “ውድብ ሕቡራት ሃገራት ክልተ ተገራጨውቲ ድምጽታት እዩ ዘስምዕ፡ ንሱ ድማ በቲ ሓደ ወገን ኣብ ኤርትራ ጨካን ገበን ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ይፍጸም ከምዘሎን ክጽናዕ ከም ዝግበኦን ዝኣምን፡ በቲ ካልእ ወገን ድማ ካብ ኩነታት ሰብኣዊ ኩነታት ፈሊኻ ዘይረአ ክነሱ፡ ናጻ ናይ ምቁጽጻር መስርሕ ኣብ ዘየብሉ ህሞት ኣብ ኤርትራ ቁጠባዊ ዕቤት ከም ዘሎ ከንጸባርቕ ይፍትን” ብዝብል ተገራጭውቲ ሓሳብ ከም ዝቃልሑ ጠቒሱ።